Juma germanica – listopadowe wspomnienia i obawy

Obchodzone 11 listopada święto przypomina nam Polakom o wydarzeniach z jedenastego miesiąca 1918 roku, które doprowadziły do odrodzenia polskiej państwowości po okresie zaborów.

W 2008 roku Platforma dążąc do resetu z Rosją odwoływała się do nadania Królestwu Polskiemu (Kongresówce) przez cara Aleksandra I konstytucji. [1] Nie można więc wykluczyć, że objąwszy władzę partia Tuska i jej akolici na równi z 11 listopada 1918 roku postawią inną listopadową datę, to jest 5 listopada 1916 roku, by znowu stworzyć grunt do resetu, ale tym razem z Niemcami.

5 listopada 1916 roku w imieniu cesarzy Niemiec i Austrii wydany bowiem został akt proklamujący utworzenie na ziemiach zaboru rosyjskiego zajętych przez armie niemiecką i austro-węgierską „samodzielnego” państwa polskiego „z dziedziczną monarchią i konstytucyjnym ustrojem”, znajdującego „w łączności z obu sprzymierzonemi mocarstwami rękojmię potrzebną do swobodnego sił swych rozwoju”. [2, 3]

Zobaczmy zatem jaką „rękojmię rozwoju” dawała w okresie I wojny światowej owa łączność z Niemcami.

W latach 1914-15 Rosjanie wycofując się pod naporem armii niemieckiej z Królestwa Polskiego ewakuowali w głąb Rosji przeszło 150 fabryk i 70 tys. robotników. Część zakładów, których nie zdążyli ewakuować, zdemolowali. [4]

Ale Niemcy, kiedy zaczęli okupować Kongresówkę, czynili podobnie ogołacając ją z tego, czego nie zdołali zabrać lub zniszczyć Moskale. Niemieccy urzędnicy, funkcjonariusze i wojskowi rekwirowali maszyny (np. silniki), kotły parowe, pasy transmisyjne, surowce i wyroby tekstylne. Nakazywali demontaż urządzeń i instalacji w celu pozyskania z nich metali. Łupem Niemców padały też kierowane do przetopu miedziane dachy, piszczałki organowe i dzwony kościelne. Poddani Kaisera Wilusia ściągali od polskich rolników przymusowe kontyngenty zboża, ziemniaków i żywca, rekwirowali im konie. Ceny płacone przez Niemców za obowiązkowe dostawy były z reguły zaniżone. [5, 6, 7]

Celem takiego działania Niemców było nie tylko zapewnienie ich ojczyźnie materiałów i sprzętów koniecznych do prowadzenia wojny, lecz także osłabienie potencjału i tym samym konkurencyjności polskiej gospodarki.

Oprócz tego Niemcy, podobnie jak przeszło dwie dekady później, wywozili Polaków na przymusowe roboty do Reichu, gdzie kantowali ich na zapłacie. [6]

Współpracownicy Władysława Grabskiego – delegata pełnomocnego na Konferencję Paryską, podczas której podpisano Traktat Wersalski – oszacowali, że za straty spowodowane okupacją w czasie I wojny światowej Polska ma prawo domagać się od Niemiec około 20 mld marek w złocie. [8, 9]

Jedna złota marka (1 ℳ︁) równała się 0,35842 g czystego złota. [10] Wobec tego 20 mld złotych marek odpowiada:

g cz. złota
0,35842 ------------------- x 20x10⁹ ℳ︁ = 7 168,4x10⁶ g cz. złota, czyli 7 168,4 ton cz. złota
ℳ︁

Wyliczona 16.11.2023 r. w NBP cena 1 g czystego złota wynosi 254,69 zł. [11] Stąd ilość złota, którą Niemcy powinni przekazać Polsce jako odszkodowanie za okupację podczas I wojny światowej, stanowi równowartość:

zł
254,69 -------------------- x 7 168,4x10⁶ g cz. złota = 1 825,720x10⁹ zł, czyli 1 825,720 mld zł
g cz. złota

Powyższa równowartość przeliczona na euro według kursu NBP z 16.11.2023 r. (1 € = 4,3854 zł) [12] wynosi:

1 825,720x10⁹ zł
----------------------------- = 416,318x10⁹ €, czyli 416,318 mld €
4,3854 zł/€

Pod koniec sierpnia bieżącego roku Donald Tusk na przedwyborczym wiecu w Sopocie podniecał publikę obietnicą odblokowania środków przewidzianych w Krajowym Planie Odbudowy (KPO). [13] W ramach KPO Polska ma otrzymać z Unii Europejskiej 23,9 mld euro bezzwrotnej dotacji. [14] Z tego wynika, że wartość szkód wyrządzonych Polsce przez Niemcy okupacją w latach 1914-18 jest:

416,318x10⁹ €
-------------------------- ≈ 17,4 raza większa od bezzwrotnej dotacji dla Polski w ramach KPO
23,9x10⁹ €

Przypomnijmy, że sumę, którą Polska ma uzyskać z KPO Tusk nazwał „wielkimi pieniędzmi”. Jak w takim razie należy nazwać równowartość strat poniesionych przez Naszą Ojczyznę wskutek niemieckiej okupacji podczas I wojny światowej?

Odwołując się do cesarskiego manifestu z 5 listopada 1916 roku wyraźnie trzeba powiedzieć, że odradzająca się Polska nie otrzymała od Niemiec żadnej „rękojmi potrzebnej do sił swych rozwoju”, tylko została na początku nowej drogi solidnie przez Rzeszę złupiona, co bez wątpienia odbiło się niekorzystnie na dalszych losach Naszego Państwa.

Tyle samo co cesarskie obiecanki z 1916 roku warte są współczesne deklaracje niemieckich polityków o uznaniu „wiodącej roli Polski w Europie” i zbudowaniu „partnerstwa Polski w przywództwie z Niemcami”, pod warunkiem oczywiście, że Polska zgodzi się na przekształcanie Unii Europejskiej w państwo federalne i inne pomysły Berlina. [15]

W szczególności należy sobie uzmysłowić, że stwarzanie faktycznego ekonomicznego przymusu zakupu niemieckich produktów (choćby samochodów elektrycznych) pod pozorem dbałości o środowisko naturalne jest też złodziejstwem, tyle że bardziej wyrafinowanym.

I według tego klucza powinno się odczytywać takie działania jak pogróżka niemieckiej minister środowiska ze stycznia 2022 roku, że „Jeśli w Polsce dojdzie do budowy reaktorów [jądrowych – uzupełnienie moje], to będziemy pracować z użyciem odpowiednich instrumentów prawnych…” czy sprzeciw rządu Meklemburgii Pomorza Przedniego wobec budowy portu kontenerowego w Świnoujściu. [16, 17]

Trudno spodziewać się, że przyszły rząd Rzeczypospolitej, jeżeli pierwszoplanowe role będą w nim odgrywali łakomi amatorzy berlińskich ochłapów, odepchnie lepkie niemieckie łapy sięgające po dorobek wielu pokoleń Polaków.

Źródła:

[1] https://www.fronda.pl/a/Rachon-ujawnia-nieznany-list-Tuska-do-Putina-z-2008-r-Szokujace-i-odrazajace-WIDEO,205027.html

[2] https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/95/Akt_5_listopada.jpeg

[3] https://pl.wikipedia.org/wiki/Akt_5_listopada

[4] https://mowiawieki.pl/templates/site_pic/files/NBP-ludzie-i-pieniadze-od-i-do-ii-wojny-swiatowej-1.pdf

[5] https://www.lodz.ap.gov.pl/art,33,pierwsza-wojna-swiatowa-w-zasobie-archiwum-panstwowego-w-lodzi

[6] https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Radzynski_Rocznik_Humanistyczny/Radzynski_Rocznik_Humanistyczny-r2007-t5/Radzynski_Rocznik_Humanistyczny-r2007-t5-s40-52/Radzynski_Rocznik_Humanistyczny-r2007-t5-s40-52.pdf

[7] https://bc.wbp.lodz.pl/dlibra/publication/47307/edition/45209

[8] https://pbc.gda.pl/publication/39132/edition/44424/wyjasnienie-dotyczace-ratyfikacji-traktatu-pokojowego-z-niemcami-i-umowy-wielkich-mocarstw-z-polska-grabski-wladyslaw-1874-1938?language=pl

[9] https://www.rp.pl/historia/art2491731-jak-wladyslaw-grabski-uratowal-ii-rp-reforma-monetarna

[10] https://en.wikipedia.org/wiki/German_mark_(1871)

[11] https://nbp.pl/statystyka-i-sprawozdawczosc/kursy/archiwum-cen-zlota/