Krzyżacy (film)
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krzyżacy
Gatunek: historyczny
raj produkcjiPolskaJęzykpolski
Główne role
Grażyna Staniszewska
Urszula Modrzyńska
Mieczysław Kalenik
Aleksander FogielData premiery15 lipca 1960 (w 550 rocznicę bitwy pod Grunwaldem)Czas trwania166 min.ProdukcjaReżyseriaAleksander Ford; II reżyser: Karol Chodura, Zbigniew KuźmińskiScenariuszJerzy Stefan Stawiński
Aleksander Ford na podstawie powieści Henryka SienkiewiczaMuzykaKazimierz SerockiZdjęciaMieczysław JahodaScenografiaRoman MannKostiumyLech Zahorski
Michelle ZahorskaCharakteryzacjaJan DobrackiMontażMirosława Garlicka
Alina FaflikProdukcjaZespół Filmowy StudioAtelierWytwórnia Filmów Fabularnych w ŁodziOd latSzablon:Od lat\Krzyżacy na FilmPolski.plKrzyżacy na IMDbKrzyżacy – polski film historyczny z 1960 r. oparty na powieści Henryka Sienkiewicza pod tym samym tytułem. Wbrew powszechnemu poglądowi nie jest to pierwszy polski film kolorowy. Pierwsza była Przygoda na Mariensztacie z 1953 roku. Akcja filmu toczy się na przełomie XIV i XV wieku. Główne wątki opowieści to:
- wątek polityczno-historyczny – konflikt polsko-krzyżacki i wielka wojna w 1410 roku z Krzyżakami.
- wątek romansowy – miłość Danusi Jurandówny i Zbyszka z Bogdańca oraz miłość Jagienki Zychówny do tego samego mężczyzny
- historia Juranda ze Spychowa
Za najsłynniejszą scenę filmu uważa się bitwę pod Grunwaldem – wielki obraz batalistyczny w finale.
Film ten miał największą widownię w historii polskiej kinematografii – 32 315 695 widzów, czyli więcej niż liczba ludności Polski w 1960 roku (29 776 000).
//<![CDATA[ if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "pokaż"; var tocHideText = "ukryj"; showTocToggle(); } //]]>
Informacje dodatkowe [edytuj]
- Pierwsze ujęcia sfilmowano w dniu 3 sierpnia 1959. Była to scena nocnego polowania Zbyszka z Bogdańca na niedźwiedzia.
- Ostatnim nagranym ujęciem była scena wyginania topora podczas przyjęcia na zamku u Wielkiego Mistrza Krzyżackiego.
- W jednym ze skeczy Monty Pythona o chorobie Henry'ego Thripshawa wykorzystano sceny z "Krzyżaków", choć napis na początku jednej ze scen głosi "Syria 1203"[1].
- Podczas realizacji filmu Mieczysław Kalenik złamał sobie nogę, ale aby nie zakłócać harmonogramu zdjęciowego, uczestniczył w zdjęciach z nogą w gipsie, co skrzętnie maskowano.
- W filmie występuje postać, której nie ma w powieści Sienkiewicza. Jest to brat królewski, książę Lingwen-Semen Olgierdowicz, książę mścisławski i przejściowo Nowogrodu Wielkiego, a pod Grunwaldem dowodzący także słynnymi pułkami smoleńskimi. Sienkiewicz nie pisał o nim, ponieważ w XIX wieku nie wiedziano w ogóle, że Lingwen brał udział w słynnej bitwie.
- W scenie przed bitwą, gdy król naradza się z innymi w namiocie, ma na sobie złoty pas w wieże. Po wyjściu z namiotu już go nie ma, lecz gdy do niego wraca, ma go z powrotem.
- Po bitwie, gdy rycerze rzucają pod nogi króla sztandary, dwóch rycerzy kładzie przed nim ciało Ulricha von Jungingena na noszach, on mówi: "Oto jest ten, który jeszcze dziś rano mienił się być większym niż wszyscy mocarze". Po tych słowach Jungingena już nie ma, bo sekwencja rzucania sztandarów została powtórzona.
- Gród Juranda wybudowano dla potrzeb filmu na jeziorze Jamertal. Bitwę grunwaldzką nakręcono na polach między wsiami Rywałd i Kolincz pod Starogardem Gdańskim, a samobójstwo Zygfryda de Loewe – na pagórkach nad Jeziorem Godziszewskim.
- W słynnej scenie, w której posłowie krzyżaccy ofiarują Jagielle dwa nagie miecze, król krzyżuje je siedząc w rzeczywistości na "koźle" wypożyczonym z sali gimnastycznej jednej z pobliskich szkół. Emil Karewicz miał pierwotnie siedzieć w tej scenie na koniu, lecz szczęk krzyżowanych mieczy sprawiał, że zwierzę się płoszyło. Dzięki temu, że postać króla trzeba było w tej sytuacji filmować od dołu, powstał jeden z najbardziej pamiętnych obrazów z tego filmu.
Film a rzeczywistość historyczna [edytuj]
Obraz bitwy pod Grunwaldem przedstawiony w filmie odbiega w kilku punktach od faktycznego przebiegu wydarzeń historycznych:
- Zastosowanie przez Krzyżaków "wilczych dołów" jest mało prawdopodobne. Obie armie przybyły na pole bitwy dopiero rankiem 15 lipca 1410 r. i dla obu stron spotkanie z siłami przeciwnika było zaskoczeniem. Krzyżacy nie mieli po prostu dość czasu na przygotowanie tego rodzaju zasadzki[2].
- Film sugeruje iż armię krzyżacką wspierała znaczna ilość "gości zakonu", czyli rycerzy przybyłych z Europy Zachodniej. Tymczasem pod Grunwald przybyło na pomoc Zakonowi znacznie mniej takich rycerzy niż w poprzednich latach (np. wyprawach na Litwę przed przyjęciem przez nią chrztu) i było to rycerstwo głównie, choć nie jedynie, z krajów niemieckojęzycznych[2].
- W składzie wojsk Unii Jagiellońskiej nie było oddziałów piechoty sformowanych jako odrębnych jednostek taktycznych i organizacyjnych[2].
- Wielka chorągiew Ziemi Krakowskiej upadła wprawdzie w pewnym momencie bitwy na ziemię, lecz nie ma dowodów, że, jak to przedstawiono w filmie, znalazła się na dłuższy czas w rękach Krzyżaków[2].
Zobacz też [edytuj]
Przypisy
- ↑ Skecz dostępny na YouTube
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Andrzej Nadolski Grunwald 1410, Warszawa, Bellona, 2008
Linki zewnętrzne [edytuj]
Inne tematy w dziale Kultura