Każda wzmianka o abonamencie wywołuje w salonie24 gorącą dyskusję: czy ten parapodatek jest niezbędny? W tle pojawia się nawet pytanie, czy potrzebne są media publiczne. Zdaniem RPO – zdecydowanie tak.
Mogłoby się wydawać, że ostatnie lata dowiodły, jak bardzo potrzeba nam dobrych mediów publicznych. Prywatne bowiem tabloidyzują się szybko i trudno liczyć, że zapewnią jakość i pluralizm przekazu zgodny z wymogami misji publicznej – czy to w sferze informacji i publicystyki, czy to w kulturze i rozrywce, a nawet w sporcie. Ważne też, że wg badań 4/5 Polaków uważa za niezbędne istnienie publicznych stacji radiowych i telewizyjnych.
Skoro mają istnieć i pracować - muszą mieć pieniądze, aby nie były uzależnione od wyników „słuchalności i oglądalności”. Nie musi to być dużo pieniędzy: telewizja publiczna w Polsce i Włoszech, należące do najskromniej finansowanych, mają stosunkowo najwyższe udziały w rynku. Ale muszą to być fundusze pewne i stabilne.
Jak finansować media publiczne? Zawarta w zawetowanej nowelizacji ustawy medialnej zasada bezpośredniej dotacji budżetu nie ma szans na przetrwanie. Rada Europy i Unia Europejska dość jasno zalecają abonament – także jako metodę bezpieczną, bo nie grożącą uznaniem za niedopuszczalną pomoc państwa. 21 państw europejskich stosuje abonament jako metodę finansowania swoich mediów publicznych.
Jak wspomniałem, polski abonament nie jest wysoki – w proporcji do PKB dwukrotnie niższy niż średnia europejska. Kłopot polega na tym, że jest praktycznie nieściągalny. W zeszłym roku płaciło go 43% zobowiązanych, w tym, wg prowizorycznych danych, już tylko 1/3, a liczba ta stale maleje. Europejska średnia uchylających się to około 10%. Potrzebą chwili jest rozpatrzenie przez Trybunał Konstytucyjny mojej skargi na zasady poboru abonamentu.
Obowiązek ten w Polsce spoczywa na Poczcie. W razie stwierdzenia, że ktoś uchyla się od płacenia abonamentu, potrzebna jest decyzja prowadząca do egzekucji. Poczta takiej decyzji wydać nie może, bo nie jest organem administracji państwa. 1/3 badanych Polaków otwarcie twierdzi więc, że abonamentu płacić nie trzeba.
Inne tematy w dziale Kultura