PGNiG złożyło do Gazpromu wniosek o renegocjację ceny gazu dostarczanego na podstawie kontraktu jamalskiego.
Wniosek skierowano do rosyjskich spółek PAO Gazprom i OOO Gazprom Export. Umowa z 1996 r. daje stronom prawo do renegocjacji ceny raz na trzy lata po wejściu w życie poprzedniej zmiany ceny kontraktowej.
Aktualnie w ramach kontraktu jamalskiego obowiązuje cena z 1 listopada 2014 r. Spółka skorzystała z kolejnego okna renegocjacyjnego przypadającego na dzień 1 listopada 2017 r., składając wniosek o renegocjację ceny kontraktowej. Ewentualna zmiana warunków kontraktowych obniżająca cenę może wejść w życie z mocą wsteczną od dnia 1 listopada 2017 r. PGNiG składając 1 listopada 2020 r. kolejny wniosek o renegocjację ceny kontraktowej skorzystało z ostatniej możliwości żądania renegocjacji ceny kontraktowej, rozpoczynając tym samym proces negocjacyjny.
Kontrakt jamalski przewiduje dostawy ok. 10 mld metrów sześc. gazu rocznie. Zgodnie z obowiązującą w kontrakcie klauzulą "take-or-pay" (bierz lub płać) PGNiG musi odebrać co najmniej 8,7 mld metrów sześciennych zakontraktowanego gazu rocznie.
W listopadzie 2019 r. PGNiG poinformowało, że przekazało Gazpromowi oświadczenie woli zakończenia obowiązywania kontraktu z dniem 31 grudnia 2022 r. Gdyby PGNiG nie złożyło takiego oświadczenia na trzy lata przed zakończeniem umowy, zostałaby ona automatycznie przedłużona.
Wyniki GK PGNiG za III kwartał 2020 r. pokazują, że wygrana w arbitrażu z Gazpromem, która zobowiązała rosyjską spółkę do obniżenia ceny za błękitne paliwo sprzedawane Polsce, wpłynęła pozytywnie na sytuację finansową Grupy. W III kwartale obrót gazem ziemnym zapewnił koncernowi prawie połowę zysku EBITDA (ogółem 1,33 mld zł, wzrost o 66 proc. r/r).
Pod koniec marca 2020 r. PGNiG wygrało postępowanie arbitrażowe wobec Gazpromu w sprawie obniżenia ceny gazu ziemnego dostarczanego przez rosyjskiego dostawcę w ramach kontraktu jamalskiego. Na mocy wyroku końcowego Trybunału Arbitrażowego w Sztokholmie została zmieniona formuła cenowa gazu m.in. poprzez jej istotne i bezpośrednie powiązanie z notowaniami rynkowymi gazu ziemnego na europejskim rynku energetycznym. Gazprom dokonał zwrotu należnej PGNiG kwoty z tytułu retroakcji w wysokości ok. 1,5 mld USD, obejmując okres od 1 listopada 2014 r. do 29 lutego 2020 r.
Z końcem 2022 r. kończy się obowiązywanie kontraktu jamalskiego. Termin ten jest zbieżny z terminem oddania do realizacji – według zapewnień polskiego i duńskiego operatora systemu przesyłowego – nowych elementów infrastruktury zapewniającej dywersyfikację dostaw gazu do Polski. Mowa tu przede wszystkim o gazociągu Baltic Pipe, poprzez który ma być dostarczany gaz wydobywany na Norweskim Szelfie Kontynentalnym.
BG
