Coraz więcej Polaków gubi się w przepisach dotyczących ochrony danych osobowych. Choć większość z nas uważa, że wie, kiedy musi podać numer PESEL, w rzeczywistości tylko niewielka część ma pełną świadomość zasad. Według badania serwisu ChronPESEL.pl i Krajowego Rejestru Długów, aż co czwarty Polak nie ma pojęcia, komu może odmówić podania numeru PESEL, a komu powinien go przekazać. Eksperci ostrzegają: takie zaniedbania to otwarta furtka dla oszustów.
Komu można podać PESEL
Z badań wynika, że największe problemy z rozróżnieniem, kiedy numer PESEL można ujawnić, mają osoby starsze. W grupie wiekowej powyżej 65 lat aż 30 proc. ankietowanych przyznaje, że nie ma w tym zakresie żadnej wiedzy. Równie niepokojące dane dotyczą kobiet – aż 84 proc. z nich nigdy nie sprawdzało, komu wolno żądać PESEL-u. Dla porównania, wśród mężczyzn ten odsetek wynosi 72 proc.
Eksperci podkreślają, że nieświadomość często prowadzi do bezrefleksyjnego udostępniania danych. – Wystarczy jeden wyciek z niepewnej firmy, by nasz PESEL trafił w ręce przestępców. A to prosta droga do kradzieży tożsamości czy zaciągnięcia kredytu na cudze nazwisko – ostrzega Bartłomiej Drozd z serwisu ChronPESEL.pl.
Ufamy aplikacjom i formularzom, ale nie zawsze powinniśmy podawać PESEL
Wielu z nas nie wie, że w internecie numer PESEL powinien być podawany tylko w wyjątkowych sytuacjach. Tymczasem aż 21 proc. Polaków uważa, że należy go wpisać przy rejestracji w aplikacjach lub serwisach internetowych. Kolejne 13 proc. jest przekonanych, że to obowiązek przy rezerwacji noclegów online, a 12 proc. – przy wypożyczaniu sprzętu sportowego.
Eksperci ostrzegają, że podawanie PESEL-u w niesprawdzonych formularzach czy petycjach to jeden z najczęstszych błędów. Dane z takich źródeł mogą być potem sprzedawane w darknecie lub wykorzystywane do wyłudzeń.
Kto może żądać podania numeru PESEL? Większość Polaków nigdy nie sprawdzała swoich praw
Zaledwie co piąty respondent (22 proc.) kiedykolwiek sprawdzał, które instytucje mogą żądać numeru PESEL. Ci, którzy to robili, najczęściej sięgali po wiarygodne źródła – strony urzędów, banków i oficjalne przepisy RODO. Niestety, większość badanych wciąż działa intuicyjnie lub opiera się na doświadczeniu znajomych.
– To alarmujący sygnał. W codziennym życiu często podajemy PESEL bez zastanowienia, choć prawo wcale tego nie wymaga. Edukacja w tym zakresie jest kluczowa, jeśli chcemy skutecznie chronić swoją tożsamość – podkreśla Drozd.
Z tego artykułu dowiedziałeś się:
- Ilu Polaków nie wie, kiedy i komu musi podać numer PESEL
- Które grupy wiekowe najczęściej popełniają błędy w ochronie danych
- Dlaczego podawanie PESEL-u w internecie jest ryzykowne
- Jakie konsekwencje może mieć nieostrożne udostępnianie numeru PESEL
TW
na zdjęciu: podpisywanie dokumentów, zdjęcie ilustracyjne. fot. RDNE Stock project/Pexels
Inne tematy w dziale Gospodarka