[img]http://www.stephentaylor.ca/archives/harper-gst-cut.jpg[/img]
W końcu wpis bardziej o gospodarce co z pewnością parę osób zaciekawi. Z drugiej strony i tak piszę o mało przyjemnej sprawie bo o podatkach, a konkretnie o podatkach od towarów i usług czyli taki ichniejszy VAT. Do wpisu zainspirowała mnie grupa mieszkańców zachodniej prowincji Kanady – Kolumbii Brytyjskiej ale o nich w następnym wpisie za parę dni.
[b]Podatki od sprzedaży/wartości dodatniej w Kanadzie (Sales taxes)[/b]
Tak więc obecnie w dawnym dominium brytyjskim występują 3 rodzaje podatków sprzedażowych:
-[b]Prowincjonalny podatek od sprzedaży[/b] (PST - Provincial sales taxes) o jego istnieniu i wysokości decydują władze prowincji.
-[b]Podatek od towarów i usług[/b] (GST - Goods and Services Tax) czyli europejski VAT który jest nakładany przez władze federalne obecnie na poziomie [b]5%[/b]
-[b]Zharmonizowany podatek od sprzedaży[/b] (HST - Harmonized Sales Tax) to najnowszy wynalazek, jest połączony PST z GST czyli krótko mówiąc VAT który jest tym razem zbierany TYLKO przez federalny fiskus (Canada Revenue Agency) a potem pieniądze te są redystrybuowane. Ma on docelowo zastąpić w/w 2 podatki jednak nie we wszystkich prowincjach taki to urok federacji.
GST to dość ciekawa sprawa. Jest on nakładany na każde nabywane dobro czy usługę na terenie Kanady i jak już wspomniałem jest na poziomie 5 %. Występują tu tak jak i w polskim systemie VAT-owskim wyjątki czyli produkty zwolnione z podatku i takie ze stawką zerową.
Produkty ze stawką zerową czyli takie z których praktycznie nie ma pobieranych danin, co warte odnotowania – producent który wytwarza dobra objęte zerową stawka może sobie odliczyć GST nałożony na poszczególne nabyte składniki niezbędne do wykonania gotowego produktu. Stawka zerowa obejmuje artykuły spożywcze, leki na receptę, wewnętrzny / zagraniczny transport, sprzęt medyczny.
W przypadku produktów i usług zwolnionych z GST jest nieco inaczej z zwrotami podatku na zakupione składniki niezbędne do wytworzenia dobra czy też świadczenia usługi. Do produktów i usług zwolnionych z GST zaliczmy długoterminowych płatników czynszów mieszkaniowych ( long term residential rents), opiekę zdrowotną i stomatologię, usługi edukacyjne, usługi opieki dziennej, usługi prawne pomocy i usługi finansowe.
Podatek ten został wprowadzony 1 stycznia 1991 r. przez rząd opisanego przeze mnie już w Blogu konserwatywnego premiera Briana Mulroneya i miał on zastąpić 13,5% Podatek od sprzedaży dla Producentów (MST - Manufacturers' Sales Tax) który był nałożony już na poziomie hurtowni przez władze federalne. GST również zastąpił 11% federalny podatek telekomunikacyjny. Wprowadzenie go było uzasadnione tym by usunąć „ukryty” podatek MST który według Mulroneya powodował że kanadyjscy eksporterzy są przez to mniej konkurencyjni na globalnym rynku. To przesunięcie podatku z producenta na konsumenta kosztowało sporo Partię Konserwatywną , w wyborach federalnych w 1993 roku partia straciła 167 miejsc w parlamencie (!!!) i w nowej kadencji w ławach parlamentu z ramienia PC (Progressive Conservative) zasiadało jedynie 2 reprezentantów !
Nowy rząd Liberałów pomimo tego że krytykował podatek GST i w kampanii obiecywali że zlikwidują GST i przedstawi inny nowy podatek. Jednak stało się tak że rząd nowo wybranego premiera Jean'a Chrétien'a nie zlikwidował GST a postanowił go nieco zreorganizować i połączyć prowincjonalnym podatkiem od sprzedaży dóbr i usług (PST- Provincial Sales Tax ). Z tego połączenia powstał Zharmonizowany podatek od sprzedażny (HST - Harmonized Sales Tax).
Główną zmianą było to że sposób naliczania go był podobny jak przy naszym europejskim VAT, natomiast PST był kaskadowym podatkiem obrotowym. Jego wadą było nierównomierne obciążenie podatkiem różnych, a czasem nawet tych samych dóbr i usług w zależności od liczby pośrednich faz wytwarzania. W 1996 rozpoczęły się rozmowy pomiędzy rządami trzech wschodnich prowincji a rządem federalnym nt. wdrożenia HST u siebie. Rezultatem rozmów było ustalenie HST na poziomie 15 % z czego 7% szło do Ottawy a reszta do prowincji. HST pierwszy raz został wdrożony w 1997 roku i z czasem porcja GST w nim malała w 2006 roku do 6% a dwa lata później do 5%. Jednak od 1 lipca 2010 prowincja Nowa Szkocja wróciła do stawki GST 7% w celu łatania dziury budżetowej wielkości 222 100 000 CAD. To na tyle zamieszczam jeszcze tabelkę zerżniętą z wikipedii jak w sumie większość z tej wiedzy w wpisie.
[img]http://img709.imageshack.us/img709/4344/zrzutekranutl.png[/img]
Jak widać u góry brakuje kanadyjskich terytoriów (Jukon, Nunavut i Terytoria Północno-Zachodnie), wynika to z tego że rząd federalny stwierdził że życie na tych terenach jest wystarczająco drogie by nie nakładać podatku od sprzedaży, nieźle co ? :D
To generalnie było by na tyle w mniejszym czy też większym skrócie. Proszę o korekty językowe, ekonomii nie studiuję a angielszyczna ma kiepściutka.
Post Scriptum 3 IX 2010
Na stronach PAFERE zmalałem newsa z kanadyjskiego think-tank'a Fraser Institute nt. wolności gospodarczej w Ameryce Północnej. Co najważniejsze zamieszczono tam mapkę którą chce pokazać bo w kontekście Kanady mówi wszystko.
[img]http://www.pafere.org/images/rozne/ameryka_polnocna.jpg[/img]
Inne tematy w dziale Polityka
