Jadąc od Widzów w kierunku północnym dojedziemy do Opsy, wioski położonej ok. 20 km na południe od Brasławia. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z początku XVI wieku. Było to miasto królewskie. W 1676 roku zbudowano tu drewniany kościół. W końcu XVIII wieku powstała przykościelna szkoła.
26 maja 1792 roku, podczas wojny polsko-rosyjskiej, doszło pod Opsą do bitwy między częścią rosyjskiego korpusu kniazia Dołgorukiego a pułkiem tatarskim armii Wielkiego Księstwa Litewskiego, którym dowodził generał Michał Kirkor. Pułk Kirkora wobec przewagi nieprzyjaciela został zmuszony do wycofania. Po obu stronach było wielu zabitych.
W dniu 6 lipca 1812 roku stacjonował tutaj, dowodzący I armią rosyjską, Michaił Barclay de Tolly. W kilka dni potem 11 lipca znalazła się tu siedziba marszałka Murata. W celu upamiętnienia tego wydarzenia jeden z dębów nazwano potem „dębem Napoleona”. Legenda głosi, że do drzewa przywiązał swojego konia sam cesarz Napoleon. Jednak naprawdę Cesarza w Opsie nie było. Drzewo na początku XXI wieku się przewróciło.
W 1829 roku miejscowe dobra weszły w skład majątku Platerów. W tym samym roku doszło do pożaru, w wyniku którego spłonęła połowa miasta. W latach 1903-1904 została zakończona przez Feliksa Platera budowa pałacu, który jednak nie został zamieszkany. W latach pierwszej wojny światowej w Opsie stacjonowały różne jednostki tyłowe armii rosyjskiej, w pałacu powstał szpital polowy. W wyniku działań wojennych Opsa i sam pałac doznały sporo zniszczeń. Krótko, w latach 1918-1919, stacjonowali na tych terenach bolszewicy. Po wojnie polsko-bolszewickiej miasto powróciło do Rzeczypospolitej.
W 1922 roku Sejmik Brasławski wykupił pałac, w celu założenia tutaj szkoły rolniczej, która rozpoczęła działalność w 1927 roku. Poza wiedzą rolniczą uczniów kształcono również w zakresie rzemiosła: kowalstwa, ślusarstwa, stolarstwa czy budownictwa. Szkoła prowadziła również doradztwo rolnicze, a jej działalność znacząco wpłynęła na rozwój okolicznych gospodarek. Na stałe wpisał się w życie miejscowej społeczności Bernard Wysłouch, nauczyciel, wychowawca i działacz społeczny. Urodzony w rodowej siedzibie w Pierkowiczach na Polesiu został w 1939 roku aresztowany przez NKWD. Po okresie uwięzienia w Brasławiu, został wywieziony i w 1940 roku zamordowany.
W czasie ostatniej wojny w Opsie stacjonowały jednostki niemieckie i policji białoruskiej. 3 maja 1944 roku, powstała w okolicy, 3 Brasławska Brygada Armii Krajowej zlikwidowała posterunek niemiecko-białoruskiej policji. Była to pierwsza, większa akcja tego oddziału AK. W okolicy działała też partyzantka sowiecka, której oddział Spartak 22.4.1944 r zaatakował miejscowy garnizon.
Po II wojnie Opsa znalazła się na terytorium ZSRS, następnie od 1991 roku na Białorusi.
W Opsie oczywiście najciekawszym obiektem do zwiedzania będzie pałac Platerów.
Po wojnie na terenie pałacu znajdowała się m.in. szkoła i internat. Obecnie budynek jest opuszczony i popada w ruinę. Są jednak ludzie, którzy chcieliby przywrócić go do życia.
Przejeżdżając przez Opsę (od strony Widz), pałac będziemy mieli po lewej stronie. Znajduje się niedaleko od głównej drogi (ok. 1 km), przy której stoi znak wskazujący dojazd. Mijając ogrodzenie z kamiennymi słupami, dojedziemy do bramy. Tuż po lewej stronie zauważymy zabudowania gospodarcze i mieszkalne. Są one obecnie zamieszkane. Pałac znajduje się po prawej stronie. Nie trudno zauważyć monumentalny, wybudowany w stylu neoklasycyzmu, pałac. Na tyłach pałacu znajdziemy taras i kilkudziesięciostopniowe, kamienne schody prowadzące na brzeg jeziora. Pałac jest otoczony parkiem.
Poza pałacem w Opsie warto zajrzeć do ceglanego, dobrze utrzymanego kościoła św. Jana Chrzciciela oraz odwiedzić miejscowy cmentarz.
Jestem inżynierem, ale inne pasje to historia, głównie Polski oraz wojskowości. Od wielu lat podróżuję po Białorusi. To nie tylko spotkania z nowym krajem, ale również z naszą historią. Mam nadzieję, że publikowane w blogu informacje pomogą w podróżowaniu po terytorium naszego sąsiada i dawnych naszych Kresach.
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Rozmaitości
