Przygotowaliśmy dla Was zestawienie najważniejszych wydarzeń i procesów politycznych, jakie zaszły w Europie Wschodniej i Rosji w 2013 roku. Na czele zestawienia znalazła się sytuacja w Ukrainie i protesty na Euromajdanie. W pozostałych krajach niemniej ciekawie: w Gruzji zakończyła się era Saakaszwilego, a w Rosji 2013 był rokiem Władimira Putina.
Ukraina: Osiągnięcia Euromajdanu rozłożone w czasie
Wiktor Janukowycz na rozdrożu. Źródło: www.facebook.com/babaikit
Euromajdan – protesty Ukraińców przeciwko polityce władz niemal całkowicie zdominowały medialne doniesienia z Europy Wschodniej w końcu 2013 roku. Decyzja o wstrzymaniu negocjacji ws. umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską przez rząd w Kijowie stała się iskrą dla wybuchu społecznego buntu. Specyfiką pokojowych manifestacji jest rozłożona w czasie realizacja postulatów demonstrujących, dlatego też trudno wskazać konkretne osiągnięcia dotychczasowych demonstracji. Nie ulega jednak wątpliwości, że Ukraina po Euromajdanie nie będzie już taka sama. Wielotysięczne tłumy na głównym placu ukraińskiej stolicy uświadomiły zarówno przeciwnikom, jak i zwolennikom obecnych rządów na Ukrainie, że istnieje granica społecznej tolerancji dla cynizmu polityków, po przekroczeniu której władza zostaje obdarta ze swej powagi zastępując premiera osobą o nazwisku Azirow, a prezydenta postacią o przezwisku Januczesku. Pozostaje tylko pytanie, jak długo trwać będzie jeszcze tragikomedia w wykonaniu Wiktora Janukowycza i jego świty.
Unia Europejska: Brak skuteczności
Catherine Ashton na spotkaniu z ukraińską opozycją, Kijów, grudzień 2014, autor: European External Action Service – EEAS, źródło: flickr.com
Na przestrzeni wschodniego sąsiedztwa Unia Europejska nie wykazała się dużą determinacją w realizacji swoich żywotnych interesów zbliżania krajów Partnerstwa Wschodniego do standardów europejskich. Powszechne opinia jakoby Bruksela ostatecznie przegrała geopolityczną rywalizację z Rosją nie jest prawdziwa, jednak determinuje ona dyskurs o skuteczności działań i podkreśla jej słabości. Brak skuteczności UE w polityce zagranicznej szczególnie było widać podczas szczytu PW w Wilnie, gdzie Ukraina odmówiła podpisania umowy stowarzyszeniowej i wcześniej, gdy Armenia zadeklarowała chęć przystąpienia do Unii Celnej. Mimo kryzysu ekonomicznego UE pozostaje nadal najatrakcyjniejszym projektem integracyjnym na świecie, który z oporami, ale wciąż pokazuje, że jest się jeszcze w stanie otworzyć na nowych członków. Dowodem tego jest chociażby przyjęcie Chorwacji jako 28 członka Wspólnoty.
Rosja: 2013 rokiem Putina
Coroczna konferencja prasowa Prezydenta Rosji, Władimir Putin, grudzień 2013, źródło: kremiln.ru
Władimir Putin rok 2013 może uznać za udany. Prestiżowe zwycięstwa na arenie międzynarodowej: dyplomatyczne rozwiązanie konsekwencji użycia boni chemicznej w Syrii, niedopuszczenie do podpisania umowy stowarzyszeniowej pomiędzy Ukrainą i Unią Europejską niewątpliwie wzmocniły pozycję Władimira Putina w świecie. Magazyn Forbes uznał go za najpotężniejszego człowieka 2013 roku. Organizacja Zimowych Igrzysk Olimpijskich oraz ułaskawienie swojego zaciętego wroga, Michaiła Chodorkowskiego tylko dodało splendoru. Car panuje, gospodarzy, wygrywa, i jak trzeba to ułaskawia.
Z początkiem 2014 Eastbook.eu rozpoczyna cykl: Przegląd olimpijski – tematy skupione wokół Soczi 2014
Mołdawia: Utrzymanie proeuropejskiego kurs
Parafowanie umowy stowarzyszeniowej Mołdawii z Unią Europejską, źródło: eu2013.lt
Najważniejszym wydarzeniem, a w zasadzie całym procesem w 2013 roku było utrzymanie proeuropejskiego kursu władz w Mołdawii.
Najważniejszym wydarzeniem w Mołdawii było utrzymanie kursu na integrację europejską czego zwieńczeniem było parafowanie umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską. Udało się to mimo poważnego kryzysu politycznego i upadku rządu oraz nacisków rosyjskich na władze mołdawskie.
Kamil Całus, Ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich
Dodatkowo Komisja Europejska zarekomendowała Radzie UE oraz Parlamentowi Europejskiemu zniesienie wiz dla mieszkańców Mołdawii posiadających paszporty biometryczne, co przybliża Mołdawię do zniesienia obowiązku ubiegania się o wiz przy wjeździe na terytorium UE.
Gruzja: Odejście gigantów
Bidżina Iwaniszwili i Micheil Saakaszwili. Źródło: facebook.com/OfficialBIDZINAIVANISHVILI
Wybory prezydenckie w Gruzji przypieczętowały odejście Miszy Saakaszwilego z gruzińskiej sceny politycznej. Przynajmniej na jakiś czas, bo jak zaznacza niegdysiejszy lider “Rewolucji Róż”, daje on jedynie na pewien okres odpocząć od siebie gruzińskim obywatelom. Na jego miejsce wkroczył zaś Giorgi Margwelaszwili, popierany przez Bidzinę Iwaniszwilego kandydat Gruzińskiego Marzenia, który wygrał październikowe wybory w pierwszej turze, zdobywając 62% głosów. W tej sytuacji Saakaszwilemu nie pozostało już nic innego, jak sprawdzić stan zasieków obronnych wokół Tbilisi i udać się na zasłużony odpoczynek. Solidaryzując się ze swym rywalem odszedł także Iwaniszwili, który przekazał piastowane przez siebie stanowisko szefa rządu swemu podopiecznemu Irakli Garibaszwilemu. W ten sposób wraz z 2013 rokiem odchodzą z gruzińskiej sceny politycznej jej najwięksi aktorzy. Czy duet Saakaszwili-Iwaniszwili będzie jeszcze stać na polityczny come-back – tego nie wiadomo, choć z pewnością medialna branża informacyjna będzie wyczekiwać tego wydarzenia z utęsknieniem.
Armenia: 50 dram spokoju społecznego
Mer Erywania, Taron Margaryan na wymyślonym banknocie o wartości jednorazowego przejazdu komunikacją miejską. Autor: Шаен Мовсисян. Źródło: facebook.com/shahenius
Wynik wyborów prezydenckich w Armenii nie był niespodzianką. Serż Sarkisjan potwierdził swoją pozycję lidera Armenii i pewnie podjął się pełnienia roli głowy armeńskiego państwa w kolejnej kadencji. Dobry humor prezydenta psuł jedynie przez jakiś czas wzywający do obywatelskiego nieposłuszeństwa przywódca armeńskiej opozycji, Raffi Howanisjan, który owinięty szalem szalał na Placu Wolności w Erywaniu – a to ogłaszając swoją wygraną, a to zwycięstwo narodu, a wreszcie głodówkę (na szczęście już swoją, a nie całego narodu). Ostatecznie sytuację w Armenii ustabilizowało wycofanie się merostwa w Erywaniu zapowiedzi podniesienia opłat za przejazd komunikacją miejską. Dzięki tej decyzji mer armeńskiej stolicy zachował cenę 50 dram za przejazd trolejbusem, co spotkało się z życzliwym przyjęciem Ormian godzących się tym samym na kolejne lata rządów prezydenta Sarkisjana.
Azerbejdżan: Trudne dojrzewanie opozycji
Rustam Ibragimbekow. Źródło: yaxa.org
“Jeśli chcesz wziąć udział w wyborach , zapoznaj się z kodeksem wyborczym i konstytucją kraju w którym zamierzasz zostać prezydentem” – tę dewizę będzie musiała sobie przyswoić azerbejdżańska opozycja przy okazji następnych wyborów prezydenckich. Bolesna nauczka z pewnością stanie się kamieniem milowym w procesie dojrzewania młodej i wciąż dalekiej od ideału azerbejdżańskiej demokracji. Do tej lekcji walnie przyczynił się Rustam Ibragimbekow, światowej sławy azerski scenarzysta, z pompą obwołany kandydatem zjednoczonej opozycji. Niestety, ze względu na posiadanie podwójnego obywatelstwa jego kandydatura została odrzucona przez Centralną Komisję Wyborczą i tym samy pogrzebała szansę na dobry wynik w starciu z Ilhamem Alijewem. Dzięki temu Alijew pewnie zwyciężył w wyborach zostając prezydentem Azerbejdżanu po raz trzeci.
Białoruś: Baćka na wojennym szlaku
Aleksandr Łukaszenka. Źródło: kremlin.ru
Na Białorusi, mimo że nie odbyły się w tym roku żadne wybory, to również toczyła się kampania – kampania wojenna. Białorusko-rosyjskie ćwiczenia wojskowe “Zapad-2013″ zapewne nie wywołałyby aż takiego zainteresowanie, gdyby nie służba prasowa rosyjskiego prezydenta, nieświadoma standardów publikowania wizerunku pierwszego obywatela Białorusi. Dzięki temu białoruscy widzowie mogli wreszcie zobaczyć swojego przywódcę bez retuszu – stosownego makijażu i niezbędnych poprawek w photoshopie, ale za to z rozwianym włosem i zmarszczkami. Zdjęcia opublikowane na rządowej stronie Kremla zamiast tradycyjnie tryskającego witalnością Baćkę ukazały podstarzałego i zmęczonego życiem Łukaszenkę, który przypominał raczej kierownika budowy aniżeli głowę państwa.
Komentarze