Biskupi zaproponowali, żeby maturzyści mogli zdawać egzamin z religii. Aby odnieść się do tej propozycji, trzeba odpowiedzieć na pytanie: jaką funkcję ma pełnić katecheza w szkolnej edukacji?
Możliwości są dwie.
1.Lekcje religii mają służyć rozwojowi duchowemu młodych ludzi i ewangelizacji. Skoro szkoła umożliwia dzieciom i młodzieży rozwój intelektualny oraz fizyczny, to powinna też umożliwić pracę nad sferą duchową, w którą przecież każdy z nas jest wyposażony. (Nie ma powodu, żeby tę właśnie sferę traktować gorzej niż pozostałe – to a propos ostatniego pomysłu, żeby za lekcję katechezy rodzice płacili dodatkowo) Osobiście jestem zwolennikiem właśnie takiego rozwiązania. Trudno sobie jednak wyobrazić przedmiot o takim charakterze zdawany na maturze.
2. Lekcje religii mają wyposażyć ucznia w wiedzę z zakresu religioznawstwa, gdyż religia jest fundamentem każdej kultury, a dla osób wierzących jest czymś najważniejszym albo przynajmniej bardzo ważnym.
Jednak wiele innych przedmiotów (np. język polski, historia, wiedza o społeczeństwie, przysposobienie do życia w rodzinie) zawiera wiedzę z tego zakresu, powstaje więc pytanie, czy jest sens wyodrębniać jeszcze jeden osobny przedmiot. Jeżeli tak, to pojawia się pytanie kolejne: czy należy się ograniczyć tylko do jednej religii wybranej przez ucznia, czy też nauczać także o innych. Bo chociaż katolicyzm czy szerzej – chrześcijaństwo jest dla naszej kultury i cywilizacji najważniejsze, to przecież miały na nie wpływ także inne. Tak czy inaczej, nie ma powodu, naukę takiego przedmiotu powierzać Kościołowi, rezygnując jednocześnie z wpływu na program nauczania i tym samym na zakres wiedzy egzekwowanej na egzaminie, a także na dobór nauczycieli przedmiotu. Nie można więc wykluczyć sytuacji, że nauczałyby osoby niewierzące, a nawet siostry ideowe prof. Środy, dajmy na to. Nie jestem pewien czy biskupom na pewno o to chodziło, gdy rzucili swoją propozycję. A także, czy zdają sobie sprawę, że jeżeli religia będzie miała taki sam status jak inne przedmioty, to będzie wywoływać taki sam odruch buntu jak one i zostanie potraktowana przez uczniów na zasadzie 3Z: zakuć, zdać, zapomnieć.
Może więc lepiej zostawmy maturę w spokoju.
