Strategia Bezpieczeństwa USA < Wojczal (optymistycznie dla Polski)

Założenia nowej Strategii Bezpieczeństwa Narodowego USA, tak jak zanalizował je Krzysztof Wojczal.

Autor podkreśla, że dokument jest brutalnie szczerym odejściem od idealizmu na rzecz "nagiego interesu narodowego".

1. Fundamentalne założenie: "Pokój poprzez siłę" (Peace through Strength)

USA nie szykują się do wojny dlatego, że jej chcą, ale po to, by odstraszyć każdego potencjalnego agresora.

• Cel: Posiadanie najsilniejszej armii, najlepszej obrony rakietowej i potencjału nuklearnego, aby nikt nie odważył się rzucić wyzwania.

• Zmiana mentalna: Przejście z "Ministerstwa Obrony" na mentalność "Ministerstwa Wojny".

2. Gospodarka jako fundament bezpieczeństwa

Amerykanie diagnozują, że ich siła militarna musi opierać się na niezależności gospodarczej.

• Reindustrializacja: Powrót przemysłu do USA. Skracanie łańcuchów dostaw.

• Dominacja energetyczna: Odejście od "zielonego ładu". USA mają mieć najtańszą energię na świecie (ropa, gaz, atom), co uczyni ich gospodarkę bezkonkurencyjną.

• Nowy ład handlowy: USA stają się "klucznikiem". Dają dostęp do swojego chłonnego rynku i technologii tylko tym, którzy inwestują w USA (budują fabryki w Stanach).

3. Nowa definicja Hegemona (Paradoks Strategii)

To najciekawszy punkt analizy Wojczala. USA oficjalnie "zrzekają się" roli globalnego hegemona, który narzuca innym swoje wartości i ustrój.

• Zasada: "Nie będziemy wam mówić, jak macie żyć (czy być demokracją, czy autokracją), ale nie pozwolimy wam stać się hegemonem."

• USA akceptują lokalne mocarstwa, o ile nie zagrażają one interesom amerykańskim. Jeśli ktoś spróbuje zdominować świat lub kluczowy region (np. Chiny w Azji, Rosja w całej Europie), USA uderzą z pełną siłą.

4. Polityka zagraniczna: "Elastyczny Realizm"

Koniec z misjonarstwem demokratycznym i "wiecznymi wojnami" o wartości.

• Współpraca z dyktatorami: USA są gotowe układać się z reżimami autorytarnymi, jeśli służy to ich interesom (np. Wenezuela, Arabia Saudyjska).

• Koniec z multilateralizmem: USA preferują umowy dwustronne (bilateralne) z konkretnymi państwami, a nie z organizacjami międzynarodowymi (jak ONZ czy nawet UE jako całością), bo w relacji 1 na 1 mają większą przewagę negocjacyjną.

5. Priorytety Regionalne (Hierarchia ważności)

Dokument wyraźnie hierarchizuje regiony świata:

• A. Zachodnia Hemisfera (Ameryki) – Priorytet Absolutny

• Dopisek Trumpa do Doktryny Monroe: Ameryka Północna i Południowa to wyłączna strefa wpływów USA.

• Europa, Chiny i Rosja mają zakaz wstępu (militarnego/politycznego) do Ameryki Łacińskiej.

• USA będą bezwzględnie zwalczać wpływy chińskie w swoim sąsiedztwie.

• B. Indo-Pacyfik (Azja) – Główny Rywal

• Cel: Powstrzymanie Chin.

• Obrona Tajwanu: Wpisana wprost do strategii.

• Budowa bloku sojuszniczego: Japonia, Korea Płd., Australia oraz próba przeciągnięcia Indii na stronę USA przeciwko Chinom.

• Utrzymanie swobody żeglugi na szlakach handlowych.

• C. Europa – "Nie można jej skreślić"

• Kluczowe zdanie: Opuszczenie Europy przez USA byłoby "samobójstwem", ponieważ dominacja Rosji nad Europą stworzyłaby blok euroazjatycki silniejszy od USA.

• Wymagania: Europa musi się zbroić i wziąć odpowiedzialność za swoje bezpieczeństwo (koniec jazdy na gapę).

• NATO: Dokument sugeruje brak dalszego rozszerzania NATO (co jest ukłonem w stronę Rosji/realistów), by stabilizować relacje, ale utrzymuje żelazne gwarancje dla obecnych członków.

• Partnerzy: USA chcą stawiać na państwa "lojalne" i perspektywiczne, wymieniając kontekstowo Europę Środkową i Południową (Polska, Rumunia, Włochy) jako przeciwwagę dla "starej, słabej Europy".

• D. Bliski Wschód

• Wycofywanie się z rolą "żandarma".

• Cel: Tylko zabezpieczenie szlaków handlowych i powstrzymanie Iranu, bez angażowania się w lokalne konflikty i budowanie narodów.

6. Relacje z sojusznikami

• Transakcyjność: Bezpieczeństwo jest towarem. Sojusznicy mają płacić (inwestować we własne armie i gospodarkę USA).

• Podział stref odpowiedzialności: USA nie mogą być wszędzie. Sojusznicy mają pilnować swoich regionów (np. Europa pilnuje Europy i Bliskiego Wschodu, Japonia pilnuje Pacyfiku), a USA wkraczają tylko w momentach krytycznych.

Podsumowując: Strategia USA to plan reindustrializacji, militaryzacji i bezwzględnej ochrony interesów narodowych, przy jednoczesnym zrzuceniu kosztów utrzymania ładu światowego na sojuszników, ale bez rezygnacji z ostatecznej kontroli nad tym ładem.

Jest o czym dyskutować.

Zwrócę uwagę, że w takim układzie: Mercosur będzie pod znakiem zapytania. Oczywiście początkowo Ameryka może Niemcom poluzować, ale na przyszłość Europa powinna też zadbać o bezpieczeństwo żywnościowe dla społeczeństw Europy. A to oznacza, że Polska ma tu argument dla zachowania dobrej kondycji naszego rolnictwa i zdrowej żywności (EU o to nie zadba - musi zadbać Polska).

Zgodzę się z sugestią Wojczala, że Amerykanie niepotrzebnie deklarują brak rozszerzania NATO. A ponadto  nie zapominajmy o Obwodzie Królewieckim - który mógłby być kiedyś włączony do NATO. Ja nie mówię, że Polska musi forsować takie rozwiązanie, ale zawsze możemy mieć to w rękawie, w dialogu z Rosją, a takiego argumentu nie musimy pośpiesznie używać (to może wisieć nad Rosją przez długie lata).