Marcin Gugulski Marcin Gugulski
556
BLOG

Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego (kilka korekt)

Marcin Gugulski Marcin Gugulski Religia Obserwuj temat Obserwuj notkę 2

image



Nie robiłem korekty polskiego tłumaczenia KKKK, bo 14 lat temu zrobiła ją pani redaktor Joanna Pisiewicz, lecz jedynie sięgnąłem po polskie wydanie Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego (Wyd. Jedność, Kielce 2005, wyd. I, 2005, liczne dodruki, przekład z języka włoskiego ks. prof. dr hab. Roman Murawski) i uważnie je przeczytałem.
Jeżeli korekta wskazanych tu błędów pomoże poprawić tekst tego wciąż wznawianego i wciąż chętnie kupowanego polskiego tłumaczenia tego pożytecznego dokumentu, ogłoszonego i zatwierdzonego w oryginalnym języku włoskim przez papieża Benedykta XVI – uznam swoje zadanie za wykonane. A kto oceni lub wie, że wyważam otwarte drzwi, ten może dalej nie czytać…


18. Dlaczego Pismo Święte naucza prawdy?
Bóg jest Autorem Pisma Świętego. Spisane ono zostało pod natchnieniem i bez błędu uczy prawdy, które są konieczne dla naszego zbawienia. Duch Święty natchnął ludzkich autorów, którzy spisali to, o czym pragnął nas pouczyć. Wiara chrześcijańska nie jest jednak „religią Księgi”, lecz religią słowa Bożego, które „nie jest słowem spisanym i martwym, lecz Słowem Wcielonym i żywym” (Św. Bernard z Clairvaux).
We włoskim oryginale oraz w tłumaczeniach angielskim, francuskim i rosyjskim użyto konsekwentnie liczby mnogiej: „quelle verità, che sono necessarie alla nostra salvezza”; „those truths which are necessary for our salvation”, „les vérités”, „тем истинам”. Przypuszczalne przyczyny błędu polskiego tłumacza lub korektora? Mogło go/ich zwieść identyczne brzmienie dopełniacza liczby pojedynczej i mianownika/biernika liczby mnogiej słowa „prawda”; zwłaszcza, że 18 KKKK streszcza 105-108 KKK (i 135-136 KKK), a w 107 KKK zapisano – owszem, w liczbie pojedynczej, ale w innym kontekście – że „księgi Pisma w sposób pewny, wiernie i bez błędu uczą prawdy, jaka z woli Boga została zapisana w księgach świętych dla naszego zbawienia”.

104. Jaką naukę przekazuje nam ukryte życie Jezusa w Nazarecie?
Podczas życia ukrytego w Nazarecie Jezus dzielił sytuację większości ludzi. Pozwala ono każdemu człowiekowi jednoczyć się z Chrystusem poprzez najbardziej zwyczajne drogi życia, wypełnione modlitwą, prostotą, pracą, życia rodzinnego. Poddanie się swojej Matce, Maryi, i Józefowi, domniemanemu ojcu, jest obrazem Jego synowskiego posłuszeństwa Ojcu Niebieskiemu. Maryja i Józef przyjmują w wierze tajemnicę Jezusa, nie zawsze ją pojmując.
We włoskim oryginale oraz w tłumaczeniach angielskich i francuskim mowa o ciszy, a nie o ludziach: „Durante la vita nascosta a Nazaret Gesù rimane nel silenzio di una esistenza ordinaria. Ci permette…”, „In the course of his hidden life in Nazareth Jesus stayed in the silence of an ordinary existence. This allows…”, „Durant la vie cachée à Nazareth, Jésus reste dans le silence d’une existence ordinaire. Il nous permet...”.

167. Czy Kościół partykularny jest katolicki?
Każdy Kościół partykularny jest katolicki (to jest diecezja), złożony jest ze wspólnot chrześcijan, którzy pozostają w jedności wiary i sakramentów z ich biskupem, wyświęconym w sukcesji apostolskiej, i z Kościołem rzymskim, który „przewodniczy w miłości” (św. Ignacy Antiocheński).
Włoski oryginał oraz tłumaczenia angielskie i francuskie przekazują sens tego zdania poprawniej, zrozumialej i zręczniej: „È cattolica ogni Chiesa particolare (cioè la diocesi e l'eparchia), formata dalla comunità dei cristiani che sono in comunione nella fede e nei sacramenti, con il loro Vescovo ordinato nella successione apostolica, e con la Chiesa di Roma, che «presiede nella carità»…”, „Every particular Church (that is, a diocese or eparchy) is catholic. It is formed by a community of Christians who are in communion of faith and of the sacraments both with their Bishop, who is ordained in apostolic succession, and with the Church of Rome which “presides in charity”…”, „Est catholique toute Église particulière (c’est-à-dire un diocèse ou une éparchie) formée par la communauté des chrétiens qui sont en communion dans la foi et dans les sacrements avec leur Évêque ordonné dans la succession apostolique et avec l’Église de Rome, qui «préside à la charité»...”.

323. Dlaczego nazywa się sakramentem święceń?
Nazwa „święceń” pochodzi od łacińskiego ordo, oznaczającego określony stan w Kościele, do którego wchodzi się za pomocą specjalnego obrzędu konsekracji, nazywanego ordinatio, który udziela daru Ducha Świętego, pozwalającego wykonywać „świętą władzę” (sacra postestas) w imię i z mocy Chrystusa w służbie Ludowi Bożemu.
Poza polskim tylko rosyjskie tłumaczenie podaje dwa terminy, ale robi to bez błędu, który przegapiła korekta polskiego: „«священную власть» (sacra potestas)”. Autorzy włoskiego oryginału oraz pozostałych przejrzanych przeze mnie wersji językowych posłużyli się tylko jednym terminem: „una sacra potestà”, „a sacred power”, „un pouvoir sacré”.

375. Jakimi normami winno kierować się sumienie?
Na ogół wymienia się trzy: 1) nigdy nie jest dopuszczalne czynienie zła, by wynikło z niego dobro; 2) tak zwana złota zasada: „Wszystko… co byście chcieli, żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie!” (Mt 7,12); miłość zawsze zawiera w sobie szacunek dla bliźniego i jego sumienia, nie oznacza to jednak, aby uznawać coś jako dobro, co jest przedmiotowo złem.
Oczywiście powinno być (tak jak we włoskim oryginale oraz w innych tłumaczeniach):
Na ogół wymienia się trzy: 1) nigdy nie jest dopuszczalne czynienie zła, by wynikło z niego dobro; 2) tak zwana złota zasada: „Wszystko… co byście chcieli, żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie!” (Mt 7,12); 3) miłość zawsze zawiera w sobie szacunek dla bliźniego i jego sumienia, nie oznacza to jednak, aby uznawać coś jako dobro, co jest przedmiotowo złem.

542. Kiedy i jak modlił się Jezus?
Ewangelia często pokazuje Jezusa na modlitwie. Niejednokrotnie usuwa się w ustronne miejsce, również w nocy, aby się modlić. Modli się przed decydującymi chwilami swego posłania i posłania Apostołów. Istotnie całe jego życia jest  modlitwą, ponieważ jest stale zjednoczony w miłości ze swoim Ojcem.
Włoski oryginał oraz tłumaczenia angielskie i francuskie przekazują sens tego zdania poprawniej i zrozumialej: „Il Vangelo mostra spesso Gesù in preghiera. Lo vediamo ritirarsi in solitudine, anche la notte. Prega prima dei momenti decisivi della sua missione o di quella degli Apostoli…”, „The Gospel often shows Jesus at prayer. We see him draw apart to pray in solitude, even at night. He prays before the decisive moments of his mission or that of his apostles…”, „L’Évangile montre souvent Jésus en prière. Nous le voyons retiré dans la solitude, même la nuit. Il prie avant les moments décisifs de sa mission ou de celle des Apôtres...”

Na oficjalnej stronie internetowej archiwum Stolicy Apostolskiej zamieszczono czternaście wersji językowych Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego: włoski oryginał oraz tłumaczenia angielskie, białoruskie, francuskie, hiszpańskie, indonezyjskie, litewskie, niemieckie, portugalskie, rosyjskie, rumuńskie, słoweńskie, szwedzkie i węgierskie, ale polskiej wersji tam nie ma [link].
Pod tym samym adresem znajduje się też dziewięć wersji językowych Katechizmu Kościoła Katolickiego: łaciński oryginał oraz tłumaczenia angielskie, chińskie, francuskie, hiszpańskie, łotewskie, malgaskie, portugalskie i włoskie, ale polskiej wersji i tam nie ma. Wykazowi tłumaczeń KKK towarzyszy notka „(version not updated)”. Znalezienie aktualnej wersji KKK na obecnej, odnowionej za papieża Franciszka, oficjalnej stronie internetowej Stolicy Apostolskiej to ambitne wyzwanie, z którym sobie nie poradziłem. Znalazłem tam jedynie, w zakładce do pontyfikatu papieża Benedykta XVI, jego Motu proprio z 28 czerwca 2005 roku wydane w celu zatwierdzenia i opublikowania Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego [link], w oryginale i w kilku tłumaczeniach, ale nie po polsku.


66 lat, czyli już - dzięki PiS - w wieku uprawniającym do emerytury, ale jeszcze nie składam broni, pracuję, piszę, liczę itd. 

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Społeczeństwo