500+ to gotówkowa realizacja projektowanego przez A. Bielę uwłaszczenia. W zawetowanej ustawie uwłaszczeniowej przewidziano po jednym bonie uwłaszczeniowym na trzecie i każde następne małoletnie dziecko, za które można było nabyć m.in. akcje lub udziały spółek Skarbu Państwa.
W dniu 18 lutego 1996 roku dziewięć milionów Polaków opowiedziało się za powszechnością uwłaszczenia co stanowiło ponad 98% uczestniczących w ogólnopolskim referendum. 7 maja 1998 roku grupa posłów AWS złożyła na ręce Marszałka Sejmu Macieja Płażyńskiego projekt ustawy o zasadach realizacji programu powszechnego uwłaszczenia obywateli Rzeczypospolitej Polskiej (Druk Sejmowy nr 400). Do prac nad projektem ustawy upoważniono posła Adama Bielę. Ustawa przewidywała uwłaszczenie bezpośrednie oraz pośrednie z wykorzystaniem bonu uwłaszczeniowego. W uwłaszczeniu pośrednim mieli uczestniczyć obywatele Rzeczypospolitej Polskiej dysponujący bonem uwłaszczeniowym (art.13). Obywatelom Polski, którym przysługuje władza rodzicielska w stosunku do małoletnich dzieci, urodzonych do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, przysługuje dodatkowo jeden bon uwłaszczeniowy na trzecie i każde następne małoletnie dziecko (art.15). Uprawniony obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, dysponujący bonem uwłaszczeniowym może uczestniczyć w programie powszechnego uwłaszczenia poprzez: nieodpłatne nabycie akcji lub udziałów Skarbu Państwa w spółkach kapitałowych albo,…(art.19). W ustawie przewidziano między innymi nabycie mieszkań z zasobów Agencji Rolnej Skarbu Państwa, jednostek rozrachunkowych w funduszach emerytalnych. Wartość akcji (udziałów), (rozrachunkowych) jednostek uczestnictwa nabywanych nieodpłatnie w ramach uwłaszczenia pośredniego, wynosi równowartość 12 średnich wynagrodzeń w gospodarce narodowej opublikowanych przez Prezesa GUS obliczonych za okres 6 miesięcy poprzedzających wejście w życie niniejszej ustawy (art.26).
Pełna lista możliwości uwłaszczeniowych podana jest w art. 19 projektu ustawy. Uchwalona przez parlament ustawa została zawetowana przez prezydenta RP. Na wyniki głosowania nad odrzuceniem weta prezydenta mogła mieć wpływ postawa społeczeństwa, dlatego Stowarzyszenia Uwłaszczeniowe, Komitety Obrońców Mieszkańców, organizacje związkowe Solidarności, Ruch Katolicko-Narodowy oraz inne ugrupowania polityczne i społeczne zorganizowały w Warszawie „II Marsz po Uwłaszczenie”. W marszu uczestniczyło dziesiątki tysięcy Polaków z całej Polski, liderzy ugrupowań politycznych, parlamentarzyści, którzy wspierali wszelkie przedsięwzięcia związane z odzyskaniem przez Polaków wypracowanego przez pokolenia majątku narodowego. Marsz po Uwłaszczenie rozpoczął się Mszą św. na placu Piłsudskiego. W miarę zbliżania się do gmachu Sejmu ilość uczestników manifestacji wzrastała. Do naszego Marszu dołączali się również mieszkańcy Warszawy. Wzdłuż całej trasy warszawiacy serdecznie witali przybyszy z Polski, którzy przyszli upomnieć się „o swoje”. Marsz po Uwłaszczenie był wielką próbą solidarności Polaków. A było nas, wraz z witającymi nas warszawiakami, ponad 100 tysięcy.
Czy to kiedyś zaowocuje ? Owoce z zasianego ziarna przychodzą niekiedy w różnej postaci. Jak wspomniałem w ustawie uwłaszczeniowej przewidziano bony uwłaszczeniowe na trzecie i kolejne dzieci za które można było nabyć akcje lub udziały firm i tym samym mieć stały dochód z dywidend. Zakłady polskie w dużym stopniu sprzedano lub zlikwidowano. Zdecydowano się na przekazywanie dzieciom gotówki (500+) zamiast części majątku narodowego.
Nie odrzucono weta prezydenta. Czy można powrócić do uwłaszczenia i zrealizować inne zapisy zawetowanej ustawy? Mamy jeszcze lasy, kopalnie, wody geotermalne i gaz.
Literatura: Batalia o uwłaszczenie w Polsce (A.Biela, T.Połcik, H.Połcik)
Warszawa - 4 października 2000 r. - II MARSZ po UWŁASZCZENIE
