Zimna wojna. Krótka historia podzielonego świata – nowy album z

 

Jan Bodakowski

Zimna wojna. Krótka historia podzielonego świata – nowy album z IPN

 

„Zimna wojna. Krótka historia podzielonego świata” to nowy 364 stronicowy, formaty większego niż A4, album wydany przez warszawski IPN. Jego autorami są Paweł Sasanka i Sławomir Stępień, recenzentami naukowymi Antoni Dudek i Jerzy Eisler. Publikacja jest pierwszym na świecie albumem całościowo opisującym zjawisko zimnej wojny.

 

W narracji autorów bardzo ważne jest ukazanie jak międzynarodowa polityka wpływała na losy konkretnych ludzi. Każde opisane wydarzenie zilustrowane jest zdjęciami, które stały się ikonami historii. Album przybliża czytelnikom 140 najważniejszych wydarzeń w historii XX wieku.

 

Zimna wojna to okres podziału świata między totalitarną dyktaturę sowiecką, a broniącymi zachodni świat przez utratą wolności i dobrobytu USA. Okres zimnej wojny rozpoczął się po II wojnie światowej, a zakończył transformacją ustrojową bloku komunistycznego rozpoczętą w 1989 roku.

 

Album rozpoczyna opis świata po II wojnie światowej. Pod faktyczną okupacją sowiecką znalazła się ponad połowa Europy. Część Finlandii, Estonia, Łotwa, Litwa, Białoruś, Ukraina, Polska, Rumunia, Bułgaria, część Niemiec, Czechosłowacja, Węgry, Jugosławia i Albania. Stan ten zaakceptowały USA i Wielka Brytania. W okupowanej przez komunistów Polsce z sowiecką władzą walczyło kilkaset tysięcy Żołnierzy Wyklętych, głównie polskich narodowców. Prócz politycznego zniewolenia, terroru, masowej inwigilacji, mordowania antykomunistów, prześladowanie katolików, reżimy komunistyczne wprowadzeniem socjalistycznej gospodarki doprowadziły do pasowego ubóstwa i zapaści cywilizacyjnej okupowanych krajów. Po II wojnie światowej powstał ONZ, Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Bank Światowy. Japonia przegrała wojnę z USA. Niemieccy naukowcy wsparli wysiłek obronny USA.

 

Od 1944 roku roku terenem zbrojnego konfliktu sowietów z zachodem była wojna domowa w Grecji, które trwała do 1948 roku. W 1948 przywódca Jugosławia wypowiedział posłuszeństwo Stalinowi, lewicowa dyktatura wybrała drogę niezależności od Moskwy. W 1949 roku: powstały dwa państwa niemieckie - NRD okupowane przez komunistów i demokratyczne RFN, dzięki wydatnej pomocy społeczności żydowskiej w USA sowieci dysponowali bronią atomową. W 1949 komuniści wygrali wojnę domową w Chinach, chiński dyktator Mao uznał przywództwo Stalina w ruchu komunistycznym. W 1950 komuniści Koreańscy z północy wspierani przez sowietów i komunistów chińskich napadli na nie komunistycznych Koreańczyków z południa wspieranych przez USA.

 

Od 1948 do 1952, w ramach plany Marshalla, USA wspierało odbudowę gospodarki wolnych od komunizmy państw europejskich. W 1949 roku w celu obrony wolnego świata państwa zachodnie powołały NATO. Imperializm sowiecki wymusił na zachodzie zbrojenia.

 

W trwającej od 1946 roku wojnie w Wietnamie, Francuzi przegrali w 1954 roku konfrontacje z wietnamskimi komunistami wspieranymi przez Chiny. Spowodowało to podział Wietnamu na część komunistyczną i narodową. W 1953 zmarł Stalin, po jego śmierci nastąpił okres kilkuletniej destalinizacji w ZSRR. W tym też roku NRD ogarnęły masowe antykomunistyczne protesty. W Polsce przeciw komunistom wystąpili robotnicy w Poznaniu. W 1956 na Węgrzech wybuchło zbrojne powstanie antykomunistyczne, zostało ono przez sowietów krwawo stłumione. Dramat Węgrów został nie dostrzeżony dzięki agresji Izraela wspartego przez Wielką Brytanie na Egipt. W 1957 rozpoczął się proces integracji gospodarczej Europy Zachodniej.

 

Ogromnym sukcesem sowietów było umieszczenie w 1957 roku sztucznego satelity na orbicie ziemi. Podobnym sukcesem było w 1961 roku umieszczenie przez sowietów człowieka w kosmosie. Sowieckie sukcesy wymusiły na amerykanach rozwój astronautyki. W 1958 Mao rozpoczął w Chinach komunistyczną industrializacje. Owocem akcji była śmierć 30.000.000 Chińczyków – grozę tej zbrodni potęguje to że nie ma zdjęć dokumentujących ich śmierć. W 1959 komuniści kubańscy przejęli władze na wyspie. Materialnym symbolem zimnej wojny stała się budowa Muru Berlińskiego w 1961 roku – jego celem było uniemożliwienie ucieczki Niemców z NRD do RFN. Rok później w 1962 roku sowieci zainstalowali na okupowanej przez komunistów Kubie wycelowane w USA rakiety z bronią atomową.

 

W 1964 roku w konflikt w Wietnamie zaangażowali się Amerykanie. W 1974 USA porzuciła Wietnamczyków na pastwę komunistów. Za decyzje USA zapłaciły miliony Wietnamczyków. W latach sześćdziesiątych chińscy komuniści postanowili być niezależni od ZSRR, od 1964 roku dysponowali własną bronią atomową. W 1966 Mao rozpoczął rewolucje kulturalną w Chinach, jej celem było zniszczenie wszelkich reliktów świata przed rewolucją komunistyczną.

 

Ogromnym sukcesem sowietów było wywołanie na zachodzie komunistycznej rewolucji kulturowej pod koniec lat sześćdziesiątych. W 1967 roku Izrael mający dobre stosunki i z sowietami i z USA, zrezygnował z dobrych relacji z ZSRR by realizować swoje interesy imperialne. W 1968 roku sowieci zbrojnie spacyfikowali antykomunistyczne protesty w Czechosłowacji, inaczej niż w Polsce w Czechosłowacji do 1968 roku nie było Armii Czerwonej.

 

Sukcesem USA okazało się być pierwsze lądowanie człowieka na Księżycu w 1969 roku. W tym samym roku w RFN wygrała socjaldemokracja, która nawiązała bliższe relacje z blokiem wschodnim. Inaczej niż w Europie, w Azji, na Bliskim Wschodzie, w Afryce i Ameryce Łacińskiej USA i ZSRR walczyły o dominacje, sowieci odnosili jeden sukces za drugim. Krwawy pochód komunistów w 1973 roku zatrzymał w Chile Augusto Pinochet – wbrew faktom autorzy albumu sugerują, że rządy lewicy były demokratyczne, a junta była krwawą dyktaturą. Pod koniec lat siedemdziesiątych w wschodniej Europie rodziła opozycja demokratyczna, w Europie mordów politycznych dokonywali lewicowi terroryści. Po wycofaniu się Amerykanów z Indochin w Kambodży komuniści wspierani przez Wietnam i Chiny wymordowali 25% mieszkańców kraju. W latach siedemdziesiątych komuniści zbrojnie przejmowali władze w wielu krajach Afryki. W 1979 roku w Iranie islamski masy ludowe obaliły dyktaturę szacha, który umożliwiał kolonialną eksploatacje Iranu przez państwa zachodnie.

 

Odrodzenie zachodu przyniosło przejecie władzy w 1970 roku w Wielkiej Brytanii przez Margaret Thatcher i w USA przez Ronalda Reagana, który wsparł walkę z komunizmem. Ciosem dla komunistów był wybór Karola Wojtyły na papieża w 1978 roku. Klęską dla ZSRR okazała się być rozpoczęta w 1979 roku agresja na Afganistan, zakończona w 1989 roku. Owocem bankructwa gospodarki socjalistycznej, nieustannego kryzysu, postępującej pauperyzacji, było powstanie w 1980 roku w Polsce Solidarności – zdławionej Stanem Wojennym.

 

W 1976 roku w komunistycznych Chinach, po śmierci Mao, Deng Xiaoping zachowując polityczny monopol partii komunistycznej, wprowadził rynkowe reformy gospodarcze, które w ciągu kilku dekad po okresie totalnej anarchii i zapaści cywilizacyjnej uczyniły z Chin globalne mocarstwo. W 1989 komuniści przeprowadzili transformacje ustrojową bloku sowieckiego, rozkradając majątek publiczny. Transformacja wynikała z całkowitego bankructwa gospodarki socjalistycznej.

 

Jan Bodakowski