Jan Bodakowski
Organizacja Polska i Obóz Narodowo–Radykalny w latach 1934–1944
Nakładem Instytutu Pamięci Narodowej ukazała się monumentalna, 550 stronicowa, praca Wojciecha Muszyńskiego „Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo–Radykalny w latach 1934–1944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodległościowej”.
Muszyński w swej pracy opisał dzieje Organizacji Polskie. Powołanej przez młodą elitę II RP, tajnej organizacji, której podlegał w latach trzydziestych Obóz Narodowo Radykalny, a w czasie wojny Związek Jaszczurczy i Narodowe Siły Zbrojne. Organizacja Polska była ugrupowaniem nacjonalistycznym, konserwatywnym, i niezwykle katolickim.
Praca Muszyńskiego ilustrowana jest licznymi fotografiami. W aneksie znalazły się wspomnienia działaczy narodowo radykalnych: Gustawa Potworowskiego i Jerzego Olgierda Iłłakowicza. Niezwykle cenne są liczne przypisy tworzące doskonałą encyklopedie wiedzy o polskim ruchu narodowym.
Rozdział pierwszy „Ducha młodych” przybliża czytelnikom genezę i polityczne dojrzewanie warszawskiego środowiska młodzieży narodowej. Rozdział drugi ideowe i organizacyjne usamodzielnienie się młodych narodowców, początki Organizacji Polskiej i Obozu Narodowo-Radykalnego w latach 1933–1934. Rozdział trzeci nielegalna działalność Organizacji Polskiej i Obozu Narodowo-Radykalnego w latach 1934–1935. Rozdział czwarty działalność środowiska w od 1936 do wybuchu II wojny światowej. W piątym rozdziale znalazł się zarys ideologii i programu politycznego OP-ONR. W szóstym polityczna i wojskowa konspiracja Organizacji Polskiej w pierwszych latach wojny, od 1940 do 1942. W kolejnych rozdziałach opisano walkę Organizacji Polskiej o wpływy polityczne w podziemiu latach 1942–1943. Dwa ostatnie rozdziały poświęcony losom Organizacji Polskiej przed i po Powstaniu Warszawskim.
Organizacja Polska odrzucała komunizm, i równocześnie patologie obecne w systemie demoliberalnym i kapitalizmie – co warto podkreślić antyliberalna kontestacja nie była anty wolnorynkowa czy socjalistyczna. Podległy Organizacji Polskiej Obóz Narodowo Radykalny był organizacją prawicową. Składał z elitarnych środowisk studentów i absolwentów wyższych uczelni, które za podstawę swojego etosu uznawały działalność na rzecz Polski i Polaków. Podczas II wojny działacze Organizacji Polskiej, Obozu Narodowo Radykalnego, stali się kadrą dowódczą masowych organizacji Polski Podjedzeni - Związku Jaszczurczego i Narodowych Sił Zbrojnych. Konspiracji wojskowej która zwalczała wszystkich okupantów - sowietów, Niemców, i polskojęzycznych komunistów.
W przypisach do pracy Muszyńskiego znalazły się hasła opisujące: licznych działaczy narodowych, korporacje studenckie, fakty z historii II RP, okupowanej Polski, i PRL. W przypisach znalazły się też odnośniki do literatury tematu, i informacje o materiałach audiowizualnych dotyczących tematu pracy. Tekst pracy ilustrują schematy i tabele graficznie ukazujące skale opisywanych zjawisk społecznych.
Prace ilustrują niezwykle ciekawe fotografie. Działaczy i działaczek Obozu Wielkiej Polski, Bratniej Pomocy, korporacji akademickich, Obozu Narodowo Radykalnego, Zakonu Narodowego, Organizacji Polskiej, Ruchu Narodowo Radykalnego, Związku Jaszczurczego, Narodowych Sił Zbrojnych. A także: ulotek, prasy i książek wydawanych przez narodowych radykałów w dwudziestoleciu między wojennym i podczas II wojny światowej, uroczystości, walk o polskość i autonomie szkół wyższych, życia prywatnego narodowych radykałów, walk w Powstaniu Warszawskim, szlaku bojowego Brygady Świętokrzyskiej, świadectw pomocy Żydom podczas II wojny światowej.
Jan Bodakowski

Inne tematy w dziale Kultura