Jan Bodakowski
Okultystyczne źródła nazizmu
Niemiecka narracja historyczna świadomie przerzucająca odpowiedzialność za holocaust na niewinnych Polaków, antyklerykalizm lewicy głoszącej walkę z faszyzmem, i antypolska nagonka środowisk żydowskich, sprawiają, że zapomina się o szkodliwości nazizmu. Postawę lekceważenia nazizmu wzmacnia też uzasadnione rosyjskim zagrożeniem wsparcie dla banderowców nie kryjących swojej sympatii dla narodowego socjalizmu. By zachować czujność wobec wroga trzeba więc korzystać z nowo wydawanych pozycji o nazizmie, takich jak wydana przez wydawnictwo Aletheia praca Nicolasa Goodrick-Clarkea „Okultystyczne źródła nazizmu”.
W swej pracy Goodrick-Clarke przybliżył czytelnikom „Okultystyczne źródła nazizmu”, czyli idee głoszone przez Guido von List, Jörga Lanza von Liebenfels, okultystów z Austrii i Niemiec, volkistowski nacjonalizm, rasistów, teozofów, Helenę Bławatską. Wszyscy oni odwoływali się do ariozoficznej teorii o zniszczeniu przez Żydów i chrześcijan gnostyckiego i rasistowskiego ładu.
Tezy o zagrożeniu ze strony Słowian pojawiły się w Austrii pod koniec XIX wieku. Wynikało to z tego, że dominujący politycznie Niemcy stanowili w monarchii Habsburgów, według spisu z 1910 35% mniejszość – Czesi stanowili 23% populacji, Polacy 18%, Ukraińcy 13%, Słoweńcy 5%, Serbowie i Chorwaci 3%. W latach 70 i 80 XIX wieku w Austrii dynamicznie rozwijały się tajne i jawne organizacje pangermańskie, afirmujące Prusy, zwalczające kapitalizm i liberalizm, głoszące krytykę rewolucji technicznej, oraz antysemityzm, szowinizm, rasizm. Protestanci Niemcy w Austrii protestowali przecie równouprawnieniu Słowian, którzy byli żywiołem katolickim.
Okultyzm obecny w organizacjach pangermańskich czerpał z gnostycyzmu, alchemii, magii, neoplatonizmu, kabały, mitologii starożytnej, idei różokrzyżowców, teozofów i romantyzmu. Jedną z najważniejszych postaci środowiska okultystów była Helena Bławatska, która swój światopogląd oparła na wierzeniach pogańskich i starożytnego Egiptu, gnostycyzmie, naukach różokrzyżowców i masonów, oraz hinduizmie. Swastyka, mająca przynęcić szczęście, była jednym z symboli założonego przez nią Towarzystwa Teozoficznego. Teozofowie wierzyli w reinkarnacje i karmę, a ich ideałem społecznym była elitaryzm i hierarchiczność.
Okultyzm z ideami germański i anty katolicyzmem połączyło środowisko ariozofów z Niemiec i Austrii, których liderem był Guido von List. Innym nurtem, który był okultystycznym źródłem nazizmu, była religia Wotana (Odyna), germańskiego boga wojny i pana wojów z Walhalii, który w wyniku cierpienia doznał iluminacji do do znaczenia runów, liter germańskiego alfabetu mających dodatkowe znaczenie magiczne. List wykreował współczesną teologie religii Wotana. Dla wyznawców germańskiego boga swastyka była świętym aryjskim symbolem, ognistym wirem z którego wyłonił się świat. Z czasem List zaadaptował idee teozoficzne Bławatskiej, które legitymizowały rasizm, elitaryzm, i dawały ekstremistom poczucie sensu ich działalności.
Według mitów aryjskich stworzonych przez Lista pierwotną ojczyzną Aryjczyków był nieistniejący polarny kontynent Arktoga. Pierwotną społecznością Aryjczyków miała rządzić kasta kapłanów posiadających tajemną wiedzę i zdolności. Kapłani byli zrzeszeni w Armanenschaft, instytucja ta miała przetrwać wśród masonów i różokrzyżowców.
Różokrzyżowcy byli tajnym stowarzyszeniem powołanym do życia na przełomie XIV i XV wieku przez Christiana Rosenkreutza. Ich idea łączyła magie, alchemie, kabałę, a z czasem i protestantyzm oraz postulat tego by władca Prus został globalnym mesjaszem,. Zrzeszali konserwatystów, i zajmowali się alchemią. Ich model działania został zaadaptowany przez Lista.
Okultyści odwoływali się też do mitu templariuszy, którzy rzekomo masońskie sekrety mieli odnaleźć pod ruinami świątyni Salomona w Jerozolimie, i tradycji masonerii. Masoneria ujawniła się w XVII wieku, przejmując tradycje organizacji murarskich. W Anglii masoneria ujawniła się w 1717 roku. Pierwsza niemiecka loża masońska odwołująca się do templariuszy powstała w 1755 roku, masoni pochodzący z mieszczaństwa chętnie dorabiali sobie mityczne pochodzenie. Mit templariuszy okultystów implementowali do swej tożsamości okultyści w XIX wieku – to właśnie oni powołali w 1900 roku Ordo Templi Orientis i w 1907 Ordo Novi Templi.
List inspirujący się templariuszami chciał by gnostycyzm wyzwolił Europę z katolicyzmu. Zdaniem Lista gnostycy powierzyli swoją tajną wiedzę Żydom, ci jednak nie chcieli ją zwrócić. Więc od XV wieku gnostycy zaczęli Żydów zwalczać. Wśród gnostyków przetrwał Armanenschaft. List postulował odrodzenie pangermańskiego imperium, w którym nie Aryjczycy mieli zostać niewolnikami, a patriarchat miał dbać o zachowanie czystości rasy.
Według Lista celem zjednoczenia Niemiec miało być zniszczenie katolicyzmu i powołanie imperium germańskiego. Swoje mity List tworzył podczas transów mediumicznych jakie miał w ważnych dla Niemców miejscach historycznych. Ślady swoich mitów List dostrzegał w folklorze i nazwach niemieckich miejscowości. Zdaniem Lista chrześcijaństwo zniewoliło germanów i prześladowało germańskie wierzenia, katolicyzm był źródłem wszelkiego zła, zniszczył germańską cywilizacje i zrobił z Germanów barbarzyńców. Germanie przez katolickimi prześladowaniami mieli zbiec do Skandynawii i Islandii. Zdaniem Lista trwała jednak w ukryciu prawowita germańska władza, herby arystokracji niemieckiej zawierały tajny runiczny przekaz, podobnie tajny przekaz był zakodowany w architekturze gotyku. Dodatkowo sądy kapturowe miału być elementem podziemia germańskiego (sądy kapturowe działające od XIII do XIV wieku w Świętym Cesarstwie Rzymskim wydawały i wykonywały wyroki kary śmierci w imieniu cesarza by ograniczyć wszechwładze lokalnych książąt).
OD 1910 w Niemczech nastąpił renesans zainteresowania astrologią i wróżbiarstwem. List uważał, że nadchodzi era dobrobytu i wyzwolenia Niemców, powrotu od złotego germańskiego wieku i odrodzenia, przyniesionego przez germańskiego mesjasza. Lepszy świat miał być poprzedzony klęskami żywiołowymi, pożarami i potopami wywoływanymi cyklami kosmicznymi. Te proroctwa List uzupełniał zwalczaniem równouprawnienia Słowian, wolnego rynku, demokracji, parlamentaryzmu, feminizmu, sztuki nowoczesnej, migracji ze wsi do miast, oraz patologii społecznych.
List żywił nadzieje, że pierwsza wojna światowa zjednoczy germanów i przyniesie germańskie odrodzenie. List oczekiwał pojawienia się wodza, dyktatora, który zakończy wszelkie spory między germanami, głosił też, że germanie którzy zginęli podczas I wojny światowej reinkarnują się jako kolektywne bóstwo, które w 1932 roku przemieni i oświeci Niemców.
„List był zainteresowany koncepcjami Giordana Bruna, szesnastowiecznego filozofa i heretyka. Bruno głosił, ze judaizm i chrześcijaństwo zniszczyły starożytną i pradawną religie, za którą uważał mistycyzm i magie egipską”. Bruno popularny był wśród renesansowych neoplatończyków. Celem Bruna było to by germanie dzięki gnozie i pogaństwu stali się jak bogowie. List swoje teorie propagował w wydawanych broszurach i publikowanych czasopismach.
Kolejnym duchowym ojcem nazizmu był Jörg Lanz von Liebenfels. Lanz był byłym zakonnikiem cystersem. Miał doskonałą wiedzę biblijną, historyczną i dotycząca gnozy. Stworzy system religijny ariochrześcijaństwa, zakładający, że trwa walka dobrych aryjskich nadludzi i ich mesjasza ze złymi podludźmi z ras niższych, pochodzących z grzesznego seksu Aryjczyków ze zwierzętami. Powrót do czystości rasowej miał zapewnić odzyskanie przez Aryjczyków mocy psi czyli zdolności paranormalnych. Lanz postulował stworzenie eugenicznych klasztorów w których czystej krwi Aryjki kopulowały by z czystej krwi Aryjczykami w celach rozpłodowych. Lanz postulował też deportacje, zniewolenie i eksterminacje ras niższych, globalną konfrontacje Aryjczyków z przedstawicielami ras niższych.
Po 1905 Lanz związał się z partiami volkistowskimi i antysemickimi. Był już wiązany z teozofią i rasistami. Swoje idee oparte na okultystycznej gnozie promował na łamach czasopisma „Ostara”. Do swojej mitologi włączył też zakony, co wynikało z jego własnych doświadczeń i fascynacji templariuszami. W mitologii Lanza Graal był „metaforą praktyk eugenicznych templariuszy, mających na celu wyhodowanie nadludzi – bogów”. Jako jeden z liderów Ordo Novi Templi posługiwał się czerwoną swastyką otoczoną czterema błękitnymi liliami na złotym tle. Reguła liczącego 300 osób Ordo Novi Templi opierała się na rasizmie, zezwalała na członkostwo tylko niebieskookich blondynów, nakazywała absolutną lojalność rasową, łączyła w rytuałach gnozę, seks i herezje wywodzące się z katolicyzmu. Od 1918 w swoje idee Lanz włączył walkę z Żydami i masonerią. Po I wś Lanz przez pewien czas działał na Węgrzech, a od 1933 roku w Szwajcarii.
W koncepcji Lanza Atlanci byli Aryjczykami pochodzącymi od bogów. Atlantyda osiem tysięcy lat przed naszą erą została zniszczona przez potop. Atlanci przenieśli się na wyspy brytyjskie, do Skandynawii i Europy Północnej, oraz na Bliski Wschód i do Egiptu, oraz Babilonu. Według ariozofów wyznawcami atlantyckiego rasizmu były wielkie postacie z starożytności. Ariozofia miał być zaś głoszona w pierwszych wiekach Germanom i Gotom. W średniowieczu ariozofie miały głosić zakony rycerskie, w tym przede wszystkim templariusze. Likwidacja templariuszy miała być triumfem ras niższych, które odpowiadają za katolicyzm, kapitalizm, idee równości i solidarności. Aryjczycy z zakonu templariuszy mieli zaś przetrwać w ukryciu.
Ważną postacią z której idei wyrósł nazizm był Theodor Fritsch który w latach 80 XIX wieku wydawał antysemickie książki i czasopisma, oraz współtworzył takie takie organizacje jak Die Deutschsoziale Partei, Deutschsoziale Antisemitische Partei, Deutschsoziale Reformpartei. Zdaniem Fritscha Niemcy na fundamencie neopoganizmu muszą się odrodzić by wyeliminować obcych rasowo Żydów.
Od 1902 roku Fritsch wydawał miesięcznik „Hammer” i przewodził od 1905 organizacji Hammer Gemeinde zwalczającej kapitalizm, i postulującej agraryzm, z której wyłonił się Germanenorden zakon inspirowany teoriami Lista, oraz popierający rasizm i eugenikę,
Kolejną ważną dla okultystycznych źródeł nazizmu postacią był Rudolf von Sebottendorf (właściwie Adam Alfred Rudolf Glauer) jeden z założycieli Thule. Ta pangermańska i antysemicka organizacja zrzeszała niemiecką elitę. W kręgu jej oddziaływania był Adolf Hitler.
To właśnie z inspiracji Thule powołano do życia 5 stycznia 1919 Deutsche Arbeiterpartei, która w lutym 1920 przekształciła się w Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterparte. We wrześniu 1919 roku na spotkaniu Deutsche Arbeiterpartei pojawił się Adolf Hitler, który miał za zadanie jako konfident wojska infiltrować tę partie. Swastyka jako symbol narodowych socjalistów pojawiła się po raz pierwszy 20 maja 1920 roku. Po zwycięstwie nazistów w 1933 Sebottendorf nie był szanowany przez nazistowskie władze i tułał się po świecie.
Do ważnych okultystów, którzy stali się fundamentem nazizmu należy zaliczyć Rudolfa Johna Gorslebena wydawce nacjonalistycznych czasopism, rasistę głoszącego tezę o tym, że rasa jest kolektywnym Bogiem, a seks i prokreacja między rasowa jest zakazana. Dla Gorslebena runy były ukrytym kodem, mechanizmem kontaktu i neo gnozą. Gorsleben był współtwórcą Towarzystwa Eddy. Był w czasie II wś więźniem nazistowskich obozów koncentracyjnych. Podobnie ofiarą nazistowskich prześladowań był inny okultysta praktykujący runiczną magie Siegfried Adolf Kummer.
W ariozofii Aryjczycy postrzegani byli jako twórcy kultury, niebieskoocy blondyni będący doskonałym dziełem boga, praktycy chiromancji, astrologii i kabalistyki, których dobrobyt aryjskiego pogaństwa został zniszczony przez chrześcijaństwo. Jednym z przedstawicieli wydawców prasy nazistowskiej i okultystycznej był Herbert Reichstein, który trafnie przepowiedział sukces narodowego socjalizmu, NSDAP i Adolfa Hitlera, którego postrzegał jako aryjskiego mesjasza.
W nazistowskich władzach jednym z najważniejszych okultystów był Heinrich Himmler, technokrata zafascynowany wiedzą tajemną, rasista chcący z SS uczynić narodową elitę. Twórca Instytutu Ahnenerbe zajmującego się archeologią i prehistorią aryjską, który z czasem stał się częścią SS.
Okultystą który miał ogromny wpływ na Heinrich Himmler był Karl Maria Wiligut, mag i okultysta. Wiligut na zlecenie władz nazistowskich i SS prowadził badania naukowe. Jako generał brygady SS stworzył symbolikę SS. Wiligut pochodził z austriackiej elity. Podczas I wojny światowej służył w armii austriackiej. Już przed I wojną światową miał kontakty z okultystami. Okultyzm należał do jego tradycji rodzinnej. Odcinał się od wotanizmu, czcił „germańskiego boga Krista, którego religia chrześcijańska później ocenzurowała i przywłaszczyła”. Wiligut głosił, że historia germanizmu trwa od 228.000 lat, od czasów gdy były trzy słońca, a ziemie zamieszkiwały mityczne stwory. Zdaniem Wiliguta jedność aryjską rozbiły wojny religijne między wyznawcami Krista a Wotana, a dzisiejsze problemy wynikają z szkodliwej działalności Żydów, masonów i katolicyzmu.
Wiligut z Austrii do Niemiec wyemigrował w 1932 roku, po trzyletnim pobycie w szpitalu psychiatrycznym w latach 1924 – 1927. W 1933 występował pod nazwiskiem Karl Maria Weisthor
zaprzyjaźnił się z Heinrichem Himmlerem, dzięki czemu został naczelnikiem Wydziału Prehistorii i Wczesnej Historii Głównego Urzędu Rasy i Osiedlenia SS. W 1934 roku awansował na pułkownika SS i kierownika sekcji ósmej czyli archiwów. Od 1935 roku Wiligut pracował w Urzędzie Głównego Adiutanta Osobistego Sztabu Reichsführera SS. W 1936 awansował na generała brygady SS.
W 1934 Wiligut zwrócił uwagę Heinricha Himmlera na Günter Kirchhoff, który w ramach Instytutu Ahnenerbe uwiarygadniał mity o prehistorii germanów, w ramach których Wilno było jednym z prehistorycznych centrów germańskich. Kirchhoff głosił też, że Ziemia poprzecinana jest liniami naturalnej energii, zabytkowe ruiny są często centrami religii irministycznej. Oryginalne teorie Wiliguta sprawiły, ze funkcjonariusze SS uznawali go za błazna pozbawionego wiedzy, a on ich za agentów katolicyzmu. Podobnie Wiligut skonfliktowany był z Ahnenerbe, jednak trwał na posadzie bo miał poparcie Himmlera.
Zainspirowany przez Wiliguta Himmler stworzył sanktuarium SS w Zamku Wewelsburg. W Wewelsburgu miały miejsce rytuały SS, odprawiane według instrukcji i zgodnie z symboliką stworzoną przez Wiliguta.
Współpracownikiem Wiliguta był Otto Rach badacz średniowiecznych legend, których treści łączył z kataryzmem, gnoz i anty katolicyzmem. Otto Rach był docenianym przez Himmler podoficerem SS. Przed wojną służył w obozie koncentracyjnym Dachau i w dywizji Totenkopf. Jego celem było odnalezienie tradycji germańskiej zniszczonej przez katolicyzm.
Wiligut podobnie jak włoscy faszyści negatywnie zrecenzował dla SS prace Juliusa Evoli głoszącego elitaryzm, krytykę nowoczesności i przynależącej do natury kobiecej demokraci, odwołującego się do tradycji aryjskiej, nordyckiej, solarnej i patriarchalnej.
Adolf Hitler urodził się w 1889 na granicy Austrii i Bawarii. W czasie pobytu na ziemi czeskiej w latach 1900-1905 zetknął się z nacjonalizmem niemieckim i pangermanizmem. W latach 1907 i 1908 żył w skrajnej nędzy, w tym tez okresie był czytelnikiem czasopisma okultystycznego „Ostara” wydawanego przez Lanza – bezdomny Hitler przechowywał egzemplarze czasopisma w schronisku dla bezdomnych. Hitler podobnie jak Lanz uznawał błękitnookich blondynów Aryjczyków za rasę wyższą, twórców cywilizacji, był za zakazem stosunków między rasowych i lekceważył kobiety. Odmiennie od Lanza Hitler odrzucał monarchie Habsburgów i czerpanie z katolicyzmu. W III Rzeszy zakazano publikacji prac Lanza i rozwiązano jego organizacje, Hitler o nim nie wspominał.
Hitler znał też koncepcje Lista, i podobnie jak on wierzył w żydowski spisek, państwo hierarchiczne, dominacje Aryjczyków, zniewolenie ras niższych. Odmiennie od Lista Hitler nie interesował się legendami, mitami ani folklorem.
Jan Bodakowski
Inne tematy w dziale Kultura
