Dzisiejszy dzień to nie tylko 232 rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja, ale też 71 rocznica powstania Radia Wolna Europa. Obie te rocznice łączy postać zmarłego w 2005 r. legendarnego „Kuriera z Warszawy” Jana Nowaka-Jeziorańskiego, który w czasie II wojny światowej przekazywał z narażeniem życia do Londynu raporty z okupowanej Warszawy. Po wojnie w rocznicę Konstytucji 3 maja w 1952 r. rozpoczęła nadawanie kierowana przez niego z Monachium rozgłośnia Radia Wolna Europa. W latach komunistycznego zniewolenia rozgłośnia RWE była dla Polaków źródłem informacji niezależnym od komunistycznych władz i dlatego właśnie przez nie zagłuszanym, a mimo to docierającym do świadomości Polaków. Po 1989 r. Jan Nowak-Jeziorański z racji wieku nie ubiegał się o żadne funkcje publiczne, ale – podobnie jak twórcy Konstytucji 3 maja – nie ustawał w staraniach o naprawę Rzeczypospolitej. W swoistym testamencie politycznym, tekście „5 rad dla Polski” z 2002 r. (dziś zaskakująco aktualnym nawet z perspektywy 21 lat od jego napisania) pisał m.in.:
„Zacząłbym od reformy ordynacji wyborczej, a więc od wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych. Usunęłoby to podstawową słabość obecnego systemu, jaką jest przerost partyjniactwa. Obywatel ubiegający się o wybór do parlamentu jest bardziej uzależniony od władz swojej partii aniżeli od głosów i woli wyborców. To partia decyduje, czy i na jakim miejscu znajdzie się na liście kandydatów i jakie będzie miał szanse. W systemie jednomandatowym wygrywa kandydat, który jest najlepiej znany w okręgu i cieszy się poparciem miejscowego elektoratu. Nie ma demokracji bez partii, ale źródłem słabości państwa jest podporządkowanie posłów i członków rządu władzom partyjnym, które mają skłonność do przedkładania doraźnych interesów wyborczych nad interes państwa.”
Źródło: https://www.wprost.pl/tygodnik/30808/piec-rad-dla-polski.html
Postulat ustrojowy zmiany systemu wyborczego do Sejmu, formułowany w 2002 r. przez Jana Nowaka Jeziorańskiego, a wcześniej m.in. od początku lat 90 przez prof. Jerzego Przystawę wciąż czeka na realizację jako warunek sine qua non naprawy polskiego życia publicznego. Jak pisał śp. prof. Jerzy Przystawa: „Ordynacja z JOW nie jest żadnym panaceum, lecz usunięciem podstawowej wady ustrojowej naszego państwa, takiej w przybliżeniu, jaką dla I Rzeczypospolitej było liberum veto”.
