E.Wnuk-Lipiński: Trzy Polski

Fragmenty bardzo ciekawego wywiadu dla Rzeczpospolitej:
 

Kolejna kadencja PO jest coraz mniej prawdopodobna – mówi Jackowi Nizinkiewiczowi profesor Edmund Wnuk Lipiński

Rz: Czego Polacy oczekują od władzy?

Prof. Edmund Wnuk Lipiński, socjolog, honorowy rektor Collegium Civitas : Zależy, którzy Polacy, której Polski.

Nie mamy jednej Polski?

Mamy trzy Polski. Nie hierarchizując, pierwsza Polska to Polska zainteresowana sprawami publicznymi, której obywatele zachowują się w swoich rolach racjonalnie.

Druga Polska to Polska również zainteresowana sprawami publicznymi, ale zachowująca się w swoich rolach obywatelskich raczej jak sekta, organizacja quasi-religijna.

Trzecia Polska nie korzysta z postaw obywatelskich i w ogóle nie jest zainteresowana życiem publicznym, jest zagłębiona w życiu prywatnym.

Która jest najsilniejsza?

Polacy zniechęcają się do polityki.

Duża część, niekiedy większość, nie chce głosować w wyborach.

Polska pod tym względem znajduje się na ostatnim miejscu wśród krajów demokratycznych, które wyłoniły się z bloku sowieckiego.

A to pokazuje, że trzecia Polska jest stosunkowo duża i porównawczo największa.

Dla dużej części Polaków nie jest istotne, kto rządzi.

Nie jest istotne, w jakim kierunku podąża kraj. Nie widzą związku między makropolityką a swoim własnym życiem i przyszłymi losami.

Walka o Polskę rozgrywa się między grupą pierwszą a drugą?

Konflikty i walka o władzę są w demokracji czymś naturalnym.

Jednak te dwie Polski komunikują się innymi językami. Jedna mówi w języku interesów i wartości definiowanych racjonalnie. Druga mówi w kategoriach wiary.

Od kiedy trwa ten podział?

Dzisiejszy podział Polski jest skarykaturyzowanym podziałem, który jest od zawsze w nas zakodowany. To podział między pozytywistami  a romantykami.

Ta druga, romantyków, należy do tych, którzy uważają, że Polska jest Chrystusem narodów – cierpiącym i zewsząd otoczonym przez stado wilków, które chcą ją pożreć, a szczególne losy wyznaczyła Polsce historia.

Ta pierwsza, to Polska pozytywistów, którzy uważali, że to są fanaberie i fantasmagorie, które ściągają Polaków z właściwej drogi, a najważniejsze jest, żeby się kształcić, rozwijać, budować kraj, drogi, infrastrukturę, budować niezależność gospodarczą itd.

Dwie Polski mają swoich przywódców?

Partią romantyczną jest PiS plus zaplecze literacko-publicystyczne, które wokół partii Jarosława Kaczyńskiego orbituje. Partią pozytywistyczną jest PO.

Która grupa jest silniejsza?

Po katastrofie smoleńskiej – romantycy. Pozytywiści  jednak nie przejdą na stronę romantyków. Czekają na odrodzenie się swojej reprezentacji.

Co było momentem przełomowym w dominacji romantyków?

Katastrofa smoleńska i początek drugiej kadencji rządu Donalda Tuska, w której premiera zawiódł słuch społeczny. Polacy oczekiwali nowego otwarcia po Platformie.

Oczekiwano nowego programu, który będzie mniej pozytywistyczny, a jednak troszkę bardziej romantyczny. Lider PO nie wyczuł nastrojów społecznych do dziś.
(...)

Polecam cały wywiad!

http://www.tv.rp.pl/artykul/107684,1072467-Mamy-dzis-trzy-Polski.html?p=1

Nie całkiem zgadzam się z profesorm Wnukiem-Lipińskim, chociaż stara się on być obiektywny.

Ale już użycie określeń "pozytywizm" i "romantyzm" w stosunku do naszej współczesności to chyba nadmiar idealizmu :)