Darek O. Darek O.
153
BLOG

O deportacjach wprost z materiałów źródłowych, czyli ważna publikacja MWII

Darek O. Darek O. Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 4

image

Książek poświęconych stalinowskim deportacjom z lat 30. i 40. ubiegłego stulecia oraz losom deportowanych w głąb ZSRR Polaków jest dość dużo. Większość z nich przede wszystkim interpretuje historyczne dokumenty i relacje naocznych świadków, natomiast kopie tych dokumentów stanowią co najwyżej ilustracje poszczególnych rozdziałów. Tym razem jest inaczej.

„Deportacje Polaków i obywateli polskich do Kazachstanu w latach 1936-1941” to książka opracowana przez Dmitriya Panto. Publikacja jest przede wszystkim zbiorem dokumentów pochodzących ze zbiorów prezydenta Kazachstanu. Na potrzeby wydawnictwa dokumenty przetłumaczył Bogusław Żyłko. Jak czytamy we wstępie, pomysł wydania tej książki zrodził się w czasie spotkania dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku Karola Nawrockiego z dyrektorem Archiwum Prezydenta Kazachstanu Borisem Japarowem w 2017 r. Rozmówcy słusznie zauważyli, że znajomość dokumentów dotyczących deportacji Polaków do Kazachstanu jest w naszym środowisku badawczym niedostateczna i uznali, że warto tę sytuację choćby w niewielkim stopniu naprawić. Tak też się stało.

Książka zawiera skrótowy chronologiczne zestawienie przyczyn, tła i przebiegu deportacji oraz dane statystyczne związane z procesami migracyjnymi na tym obszarze i w tym okresie. Dokumenty – ta główna część książki – ułożone są chronologicznie. Ta - przecież sucha - faktografia, złożona z liczb i oficjalnej korespondencji, zawiera ogromny ładunek wiedzy, emocji, a co najważniejsze jest doskonałym, bo z pierwszej ręki, obrazem życia wywiezionych z ojczystej ziemi Polaków, którzy musieli urządzać sobie życie na nowo w miejscu nieznanym i jakże odmiennym od tego, w którym wyrośli. Przy okazji to dawka ogromnej wiedzy, dotąd w Polsce szerzej niedostępnej i bogaty materiał źródłowy, po który mogą sięgać badacze, ale i inne osoby zainteresowane, choćby z przyczyn osobistych, losami Polaków tak okrutnie potraktowanych przez stalinowski reżim.

Zresztą wspomnienia i osobiste zapiski uczestników tamtych wydarzeń także zawarte są w ostatniej części książki. Nie zabrakło oczywiście standardowych elementów, jak bibliografii, wykazu nazwisk, skrótów, czy bardzo istotnego indeksu nazw geograficznych.

Bez wątpienia książka wypełnia lukę w naszej literaturze przedmiotu i mam nadzieję, że to nie ostatnia publikacja odwołująca się bezpośrednio do zagadnień deportacji i repatriacji Polaków do Azji Środkowej. 

image
„Deportacje Polaków i obywateli polskich do Kazachstanu w latach 1936-1941” - książka do kupienia w sklepie muzealnym mieszczącym się na poziomie -3 Muzeum II Wojny Światowej
Darek O.
O mnie Darek O.

Dariusz Olejniczak - #socjologia #polityka #repatriacja #Kazachstan #AzjaŚrodkowa

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura