Kolejny raz los zadrwił sobie z Bydgoszczy. Choć to nie do końca wina losu. W styczniu 1920 r. po odzyskaniu niepodległości Bydgoszcz została przyłączona do woj. poznańskiego. Była wówczas największym miastem powiatowym w Polsce. To się w mieście nie podobało. Zakusy były na samodzielne województwo. Elity się nie poddawały i prowadziły różne działania zmierzające do odseparowania się od obcej nam kulturowo Wielkopolski.
W 1938 r. wreszcie się stało. Bydgoszcz odłączono od Poznania i przyłączono do .... Torunia. Jedyny plus taki, że mogliśmy się mienić Pomorzanami. Pomimo, ze nasze miasto leży geograficznie na Kujawach to daje się zauważyć ciągoty ku Pomorzu. W latach 19391945 Bydgoszcz stolicą również nie jest. Staje się nią Gdańsk. Dopiero po wojnie administracyjne aspsiracje Bydgoszczy zostały docenione. Toruń zszedł ostatecznie do swojej roli miasta na prawach powiatu a Bydgoszcz na długie lata stała się stolicą województwa bydgoskiego. W 1975 r. znacznie okrojonego, ale nadal bydgoskiego. Ten stan był dobry.
Jednakże na mocy ustawy z dnia 24 lipca 1998 w przybliżeniu z dawnych województw: bydgoskiego, toruńskiego i włocławskiego utworzono efemerydę kujawsko - pomorską. I to jeszcze nie było by nic zdrożnego, gdyby nie wprowadzenie duopolu władzy. Na zasadzie kompromisu, a tak naprawdę ulegając dużo mniejszemu miastu postanowiono iż marszałkowska władza znajduje się w Toruniu, a wojewódzka w Bydgoszczy. Od tej pory pomimo, co jakiś czas pojawiających się projektów wspólnej metropolii czy też innych działań Bydgoszcz jako miasto jest spychane i marginalizowane. Mamy tego obecnie kolejny przykład na plakacie dot. wojewódzkich obchodów odzyskania niepodległości. Czy więc dziwi Was Stefan Łaszewski, wojewoda pomorski, który miał siedzibę w Toruniu, czy dziwi Was gen. Haller - wyzwoliciel Torunia (bo przecież tu nie chodzi o jego ogólne zasługi dobrze znane jako jednego z ojców niepodległości). A Piłsudski? Wiadomo, tłumaczyć nie trzeba. choć na naszych ziemiach postać ta historycznie niezbyt popularna. Ale to już inna opowieść.
A to wszystko podsumowałbym zdaniem wypowiedzianym przez człowieka, który dziesięć lat swojego życia mieszkał w Toruniu.
Gen. Wiktor Thommee: „Dlaczego stolica województwa ma być na wsi w Toruniu, kiedy istnieje tak piękne miasto jak Bydgoszcz”?
