Prezentujemy "Raport o stanie kultury niezależnej i NGO w Białorusi", przygotowany przez miesięcznik "Kultura Enter", dostępny w trzech wersjach językowych (polska, angielska i białoruska) na stronie miesięcznikawww.kulturaenter.pl
Bez cudzysłowu
Przestańmy mówić i myśleć o Białorusi. Teraz. Zawieśmy nasze sądy, oczekiwania, projekcje, życzenia, schematy i propozycje rozwiązań, nasze hermeneutyki i polityki oraz mniemania o takich czy innych koniecznościach, jakim powinna Białoruś sprostać. Odłóżmy na przyszłe „lekcje” z Białorusi nasze deklinacje, w których ją odmieniamy. Teraz natomiast, indyferentni, aby zrozumialej mówić po białorusku, weźmy udział w lekcji „języka” białoruskiego: „Raport o stanie kultury niezależnej i NGO na Białorusi”.
Kiedy na co dzień czyta się o Białorusi, o zjawiskach w niej zachodzących, problemach czy osiągnięciach, najczęstszym znakiem interpunkcyjnym, jaki występuje w kolumnie gazety, w głosie prezentera telewizyjnego, jest cudzysłów. Cudzysłów będący wyrazem „ironii”, próbą zaznaczenia „nieprzystawalności”, zaakcentowaniem „nienaturalności”, „odszczepieństwa” od normy, „apostazji”, wyrazem „przenośni”, świadomym zaakcentowaniem „irracjonalności” tego, co się tam dzieje. „Białoruś” piszemy w cudzysłowie.
Podczas tej lekcji, cudzysłowu używać będziemy tak jak przystoi rzetelnym i otwartym umysłom – jako wyróżnienie pojęcia, nad którym pochylimy się jako ci, którzy nie wiedzą. Zanim powrócimy do swoich wyuczonych stanowisk, jakie przyjęliśmy w sprawach białoruskich, posłuchajmy tych, którzy są u źródła. Oddajemy głos najlepszym nauczycielom – białoruskim intelektualistom, praktykom i artystom.
Podskórnym, nie wprost artykułowanym szkieletem ich wykładów są trzy pytania: jak jest?, czego od siebie oczekujemy?, jak możemy to osiągnąć?
Wiedza, w oparciu o którą kreuje się strategie współpracy z Białorusią opiera się na akcydensowych, rzadkich opracowaniach i analizach. Nie dają one możliwości ukazania aktualnych tendencji, faktycznego status quo w obszarze kultury i NGO w Białorusi. Nie pozwala to budować kompetentnych, odpowiadających na rzeczywiste i żywotne problemy, programów współpracy ze środowiskami kulturalnymi i NGO w Białorusi.
„Raport o stanie kultury niezależnej i NGO na Białorusi” chce być odpowiedzią na te niedostatki, na niedostatek wiedzy o realiach białoruskiej kultury, białoruskiej kultury niezależnej przede wszystkim, a także białoruskiego trzeciego sektora (NGO) i otoczenia, w jakim te sfery funkcjonują. „Raport” ten chce być przystępnym w formie i szeroko dostępnym narzędziem rzetelnego rozpoznania tych rzeczywistości, narzędziem pozwalającym na optymalnie skuteczne działanie w tych obszarach.
Takiej wiedzy i narzędzi do skutecznego działania i współpracy brakuje także samym Białorusinom, dlatego „Raport” publikowany jest w trójjęzycznej – polsko-białorusko-angielskiej wersji językowej dostępnej na internetowej stronie lubelskiego miesięcznika „Kultura Enter” (www.kulturaenter.pl), oraz w polsko-angielskiej wersji papierowej.
„Raport o stanie kultury niezależnej i NGO na Białorusi” jest pierwszym z siedmiu raportów, które realizowane będą w ramach projektu „Raport o stanie kultury niezależnej i NGO w krajach Partnerstwa Wschodniego i w Rosji”. Chcemy poprzez ten szeroko zakrojony projekt pokazać to, czemu teraz, gdy spoglądamy na kraje postsowieckie, powinniśmy poświęcić szczególną uwagę. Rozkwitowi prawdziwego partnerskiego współistnienia ludzi, których łączy przyszłość i którzy mają tej przyszłości świadomość. Są jej gwarantem.
Paweł Laufer
Projekt jest współfinansowany przez Ministra Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w ramach cyklicznego programu Promocja wiedzy o Polsce.
