Przemek Leniak Przemek Leniak
570
BLOG

Graficzne symbole PPS - znaczki organizacyjne cz III

Przemek Leniak Przemek Leniak Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 0

 

W części II całkowicie zabrakło odznak PPS - niestetyż ale trudnoż - dziś to nieco nadrobię.
Jak wspominałem historia, którą będę opowiadał nie jest specjalnie chwalebna - odwrotnie, moim zdaniem przynosi ona raczej PPS kupę wstydu. Nie mniej jednak jest to historia i hipokryzją byłoby jej przemilczenie. Trzeba to wziąć na klatę zatem. Tym razem zacznę od odznak PPS a wyjaśnienia będą później

Strzały w PPS
 

Akcja Socjalistyczna Gdynia 1939Akcja Socjalistyczna Gdynia 1939W czerwcu 1934 roku powstaje w Polsce ściśle związana z PPS organizacja o nazwie Czerwony Front. Bojówka ta powstaje w Warszawie, wkrótce zmienia nazwę na Akcja Socjalistyczna i rozrasta się na cały kraj.

Głównym organizatorem jest Józef Dzięgielewski - doświadczony bojówkarz PPS.
Ostatnie zdjęcie Józefa Dzięgielewskiego po zwolnieniu z wiezienia UB a przed smiercia z powodu celowo nieleczonej w wieziemniu gruźlicy.Ostatnie zdjęcie Józefa Dzięgielewskiego po zwolnieniu z wiezienia UB a przed smiercia z powodu celowo nieleczonej w wieziemniu gruźlicy.Dzięgielewski urodził się w 1895 roku, miał więc w 1934 lat niespełna 40, a za sobą już działalność w Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) w 1917 i już w następnym roku w Pogotowiu Bojowym PPS. Tą działalnością ówczesny 23 latek wypracował sobie dwa niemieckie wyroki śmierci - ocaliła go jednak niepodległość - z więzienia wyszedł 11 listopada 1918 roku.
Po opuszczeniu więzienia został komendantem Milicji Ludowej w Płocku (ML pełniła wtedy funkcje dzisiejszej Policji). Wkrótce miał okazję wykorzystać swe doświadczenie, a nawet je rozwinąć - podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 był najpierw dywersantem na tyłach Armii Czerwonej a następnie podporucznikiem w Wojsku Polskim - dowódcą kompanii w 63. pułku piechoty. W okresie 1929-1934 był zastępcą, a potem komendantem Milicji PPS (ta milicja nie miała dla odmiany funkcji policyjnych - była raczej służbą porządkową PPS).

W latach 30 Józef Dzięgielewski, jak wielu innych młodych PPS-owców, był zafascynowany sposobami działania socjaldemokracji austriackiej. 
Nie zdziwi więc was, że  wzorce organizacyjne przyjęto z Austrii.
Natomiast symbolika i umundurowanie wzorowane były na nieistniejących już wtedy bojówkach niemieckich.
Taki schemat czerpania wzorców za pośrednictwem austriackim jest bardzo charakterystyczny dla PPS w ogóle - wspominałem o tym w pierwszej części tego tekstu i jak zobaczycie będzie o tym jeszcze mowa.
Akcja Socjalistyczna Jeana Jaurèsa rok 1899Akcja Socjalistyczna Jeana Jaurèsa rok 1899
Dzięgielewski wraz z zaufanymi towarzyszami o podobnych do swojej karierach, jak choćby jego przyjaciel Edmund Chodyński, w 1934 roku zaczęli przekształcać Milicję PPS w nowy - tym razem zdecydowanie ofensywny i bojowy - twór o nazwie Akcja Socjalistyczna. Formalnym szefem Akcji tradycyjnie został Tomasz Arciszewski - na ogół delegowany do podobnych zadań przez PPS.
Pierwotna nazwa organizacji nawiązywała do bojówek niemieckiej  partii komunistycznej (Rotfrontkämpferbund) . 
W Akcji Socjalistycznej, szczególnie wśród młodych jej członków - a starano się by byli to ludzie młodzi - "do 30 roku życia. Najchętniej przyjmowano członków PPS i Wydziałów Młodzieży PPS mających wyszkolenie wojskowe."  - popularna była idea tak zwanego jednolitego frontu czyli po prostu kolaboracji z komunistami. 
Odznaka SIFO - Oddział Francuski Międzynarodówki RobotniczejOdznaka SIFO - Oddział Francuski Międzynarodówki RobotniczejKonsekwencje tego, wykraczające daleko poza wybór pierwotnej nazwy, ujawnią się już podczas wojny, a po wojnie dojdzie do sytuacji, w której w czasie, gdy w ubeckim więzieniu gnić będzie założyciel organizacji - większość dawnych członków AS będzie działać w koncesjonowanej przez Stalina PPS Osóbki-Morawskiego. Ironią również będzie i to, że tak koncesjonowana pseudo-PPS będzie używać w gruncie rzeczy tego samego symbolu co AS.
Szczęśliwie pierwotna nazwa została zarzucona i przyjęto w jej miejsce nazwę nawiązującą do publikacji z roku 1899 autorstwa szefa francuskiego SIFO (czyli francuskiej partii socjalistycznej) Jeana Jaurèsa, też zresztą w tamtym czasie będącego jednolitofrontowcem.

W czasie wojny symbolu trzech strzał w wersji SPD używają Polscy Socjaliści - grupa polityczna skupiona wokół Stanisława Dubois, Jana Mulaka, Edwarda Osóbki.

W PPS Osóbki-Morawskiego początkowo używano nieco zmodyfikowanego, klasycznego znaku PPS, o którym już pisałem - używano go jeszcze na XXVI kongresie w Warszawie.
Znaczek koncesjonowanej lubelskiej PPS Osóbki-Morawskiego rok 1948Znaczek koncesjonowanej lubelskiej PPS Osóbki-Morawskiego rok 1948Znaczek XXVII Kongresu PPS - koncesjonowanej PPS Osóbki 1948Znaczek XXVII Kongresu PPS - koncesjonowanej PPS Osóbki 1948Odznaka z trzema strzałami, kwadratową tarczą i literami PPS pojawiła się przy okazji XXVIII kongresu w 1948 roku i - jak wiadomo - długo nie pobyła, bo wkrótce powstała PZPR.
Zanim jednak użyto odznaki z kwadratową tarczą - używano symboli wzorowanych na austriackiej SPÖ. Były to trzy strzały a na nich koło (w Austrii symbolizujące zresztą owo Ö  od nazwy kraju Österreich) - w polskiej wersji dodawano jeszcze litery PPS wewnątrz koła - taki symbol pojawił się w 1947 roku.symbol Koncesjonowanej PPS - 23 kwietnia 1947 roku plac Grzybowski w Warszawie 1947symbol Koncesjonowanej PPS - 23 kwietnia 1947 roku plac Grzybowski w Warszawie 1947

Pomnik i kwatera 28 poległych żołnierzy OW PPS w powstaniu warszawskim. Cmentarz Bródnowski .Pomnik i kwatera 28 poległych żołnierzy OW PPS w powstaniu warszawskim. Cmentarz Bródnowski .W jeszcze innej wersji Drei Pfile pojawiły się współcześnie w postkomunistycznej PPS.
Jak się zdaje ta najnowsza wersja z tarczą okrągłą i literami PPS w jej środku, jest inspirowana pomnikiem nagrobnym z cmentarza na Warszawskim Brudnie - nie wiem niestety w jakim okresie ten pomnik powstał, przypuszczam że był to rok 1947 lub 48. 

Znaczek postkomunistycznej PPSZnaczek postkomunistycznej PPSTa najnowsza wersja Trzech Strzał jest najdziwniejsza ze wszystkich, jakie pojawiły się w Polsce.
O ile dzieło kamieniarza ma stosunkowo niewielki zasięg rażenia, o tyle symbol kolportowany na wszystkich materiałach partyjnych powinien być moim zdaniem bardziej przemyślany. Sądzę jednak, że powodem, dla którego pojawił się ów nowy znak graficzny jest sentyment starszych działaczy do dawnego symbolu Polskich Socjalistów, z której to formacji powstała zresztą RPPS - Robotnicza Partia Polskich Socjalistów zrzeszająca działaczy takich jak Jan Mulak, Edward Osóbka czy Stanisław Szwalbe.
Rash Red and Anarchist Skinheads -Czerwoni (. komunistyczni) i Anarchistyczni SkinheadziRash Red and Anarchist Skinheads -Czerwoni (. komunistyczni) i Anarchistyczni SkinheadziZnaczek Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej od 1946 rokuZnaczek Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej od 1946 roku Nieco młodsi towarzysze z kolei wspominali z sympatią lubelską PPS  Osóbki-Morawskiego. Byli to w szczególności członkowie związanego z PPS Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej - ludzie młodzi w latach 40 tacy jak  Krystyna Cała czy Krzysztof Dunin-Wąsowicz. Najmłodsi wreszcie nie tyle cokolwiek mogą wspominać, co - nie znając historii symbolu - biorą go za sympatyczny znaczek uważanej przez nich za równie sympatyczną Antify (Antifaschistische Aktion).

Partia czyli oddział chuliganów
 
"Występkiem o charakterze chuligańskim jest występek polegający na zamachu na wolność, na cześć lub nietykalność cielesną, na bezpieczeństwo powszechne, na działalność instytucji państwowych lub samorządu terytorialnego, na porządek publiczny, albo na umyślnym niszczeniu, uszkodzeniu lub czynieniu niezdatną do użytku cudzej rzeczy, jeżeli sprawca działa publicznie i bez powodu albo z oczywiście błahego powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego." 
Tak powiada współczesny polski kodeks karny. Cytuje go tu głownie dlatego że język, którym bywają pisane kodeksy bywa bardzo precyzyjny - stara się najlepiej jak to możliwe oddać istotę rzeczy. W naszym wypadku idzie akurat o sposób uprawiania polityki.

Partia Emilii Plater 1831 "W głuchej puszczy, przcd chatką leśnika, Rota strzelców stanęła zielona;"Partia Emilii Plater 1831 "W głuchej puszczy, przcd chatką leśnika, Rota strzelców stanęła zielona;"Partią w Polsce od dawien dawna nazywano nieformalny oddział na ogół uzbrojonych ludzi.
W I Rzeczypospolitej była to grupa szlachciców gardłująca razem na sejmiku lub z szablami w dłoniach dokonująca zajazdu na sąsiadów.
W czasach powstań kościuszkowskiego, listopadowego i styczniowego nazywano tak oddziały powstańców.
W II Rzeczypospolitej słowo partia miało w sobie nadal coś z tych dawnych znaczeń.

Przed II Wojną światową partie polityczne posiadały swe oddziały zbrojne - bojówki. 
Polska nie była przy tym jakimś wyjątkiem - odwrotnie - wzorowała się na innych europejskich krajach:
PPS jak już wspominałem głównie na Austriackiej SPÖ (która wtedy była jeszcze właściwie SDAPÖ);
Austriacka SPÖ z kolei wzorowała się na niemieckiej SPD a ta z kolei na NSDAP i nieco też na KPD.
Partie te uprawiały nie tylko klasyczna politykę ale i klasyczne chuligaństwo uliczne.

Zacznę chyba od KPD czyli dzisiejszej Die Linke od której dzisiejszy postkomunistyczny PPS jest zależny finansowo i ideologicznie.
Berlińska siedziba KPD 1932 - baner AntifyBerlińska siedziba KPD 1932 - baner Antify
Bojówki KPD istnieja do dzis i nawet nie zmieniły swej nazwy - na ilustracji widzicie znane wszystkim logo Antify powstałej w KPD  po wyborach lipcowych 1932 roku. 
Antifa do której należy wielu obywateli współczesnej Polski a newt członkowie PPS - choć to organizacja stricte komunistyczna, pojawiła się w Niemczech ponownie w roku pańskim 1980 - głownie zresztą jako reakcja na polską Solidarność.
Ówcześnie w 1980 Antifa  była zbrojna ekspozyturą SED (wschodnioniemieckiej partii komunistycznej - kontynuatorki KDP) w RFN.
Dziś jej bojówkarze w RFN to głównie młodzieżówka Die Linke. 
Na słynny wyjazd do Polski w celu pacyfikacji Marszu Niepodległości w 2011 roku niemieccy antifowcy umawiali się całkiem jawnie na internetowym forum Die Linke. 
1-11-2011 92 uzbrojonych Niemców zatrzymała polska policja w lokalu Krytyki Politycznej utrzymywanym z pieniędzy spólki Agora - wydawcy Gazety Wyborczej.1-11-2011 92 uzbrojonych Niemców zatrzymała polska policja w lokalu Krytyki Politycznej utrzymywanym z pieniędzy spólki Agora - wydawcy Gazety Wyborczej.
Jak widzicie KPD również dziś prowadzi dość aktywną choć stricte chuligańską politykę w Polsce.

Antifa powstała w 1932 jako elita wcześniej istniejącej bojówki KPD - Rote Frontkämpferbund (RFB).
1927 rok odział RFB na czele Ernst Thälmann i Willy Leow1927 rok odział RFB na czele Ernst Thälmann i Willy Leow
 Po 1933 roku kiedy NSDAP zwyciężyło w wyborach większość członków tak Antify jak i RFB wstąpiła do SA czyli bojówki NSDAP.
Na zdjęciu powyżej widzicie marsz Czerwonego Frontu - RFB w 1927 roku, idący na jego czele przywódcy mieli rózne dalsze losy Leowa zabito w ramach czystki stalinowskiej w ZSRR w 1937 , Thälmann zaś zginął w 1944 w Buchenwaldzie dokładnie nie wiadomo czy rozstrzelany przez SS czy zabity przez aliancka bombę.
znaczek RFB - wczesna wersjaznaczek RFB - wczesna wersjaznaczek RFB - wersja późniejszaznaczek RFB - wersja późniejszaCzerwony front z kolei powstał w roku 1924 na bazie wcześniejszych bojówek - związanego ze Związkiem Spartakusa (czyli grupą polityczną Liebknechta Luksemburg i Marchlewskiego)  Roten Soldatenbund (RSB) - Związku Czerwonych Żołnierzy, berlińskiej bojówki „Schwarze Katzen“ Czarne Koty, Red Marine - Czerwonych marynarzy których zresztą wspomina Hitler w Mein Kampf i wielu innych komunistycznych bandytesek.
Znaczki RFB jeszcze pojawią się w mojej opowieści...

KPD i jej porzedniczka USDP o której pisałem wam w II części tego tekstu bojówkarstwo - jak to partie komunistyczne rozpoczęły już w 1918 roku
Czerwona Armia Bawarii 1919 - KPD sekcja NorymbergaCzerwona Armia Bawarii 1919 - KPD sekcja Norymberga
To komuniści wyznaczyli standardy uprawiania polityki chuligańskiej w Republice Weimarskiej.

odznaka SAodznaka SAKomunistom już w Bawarii przeciwstawiała sie nie tylko Reichswera ale przede wszystkim obywatelskie Freikorpsy - wspominałem o tym  w poprzedniej cześci tekstu.
Jak wiecie z Freikorpsu von Eppa w znacznej mierze rekrutowali się pierwsi DAP-owcy. 
Natomiast kolejnym szefem wywiadu Reichswery po Karlu Mayerze prowadzącym agenta Hitlera był nie kto inny tylko Ernst Röhm wcześniejszy żołnierz Freikorpsu von Eppa.
Röhm bardzo się zasłuzył dla NSDAP po pierwsze kupił jeszcze dla DAP  gazetę Völkischer Beobachter (tę od winiety ze swastyką - która to oglądaliście w poprzednim odcinku) a po drugie wstąpił do NSDAP i 3 sierpnia 1921 założył Oddział Szturmowy - Sturmabteilungen SA - czyli słynne "brunatne koszule". O  SA jest sporo publikacji nie będę więc o nich się rozpisywał - były to podstawowe bojówki SA aż do czasu tak zwanej nocy długich noży (29/30 czerwca 1934) kiedy to Hitler za namową (i manipulacją) swych partyjnych towarzyszy zdecydował się zerwać z lewicowym i rewolucyjnym kierunkiem politycznym w efekcie czego Röhm został zabity.

Otto Strasser 1957 w tle znak DSU Deutsch-Soziale UnionOtto Strasser 1957 w tle znak DSU Deutsch-Soziale UnionW czasie tej czystki zginął też Georg Strasser którego rodzony brat Otto Strasser (w czasie wojny na emigracji) był nie tylko największym wrogiem Hitlera ale i swoistym sumieniem Niemiec - i to również po wojnie kiedy pozostając nadal narodowym socjalistą wrócił do RFN.
O Otto Strasserze wspominam nie bez powodu - opowiadam wam bowiem o znaku który określany jest jako antyfaszystowski i antyhitlerowski - tymczasem prawdziwy i konsekwentny antyhitleryzm wiąże się własnie z Otto Strasserem który do końca życia był narodowym socjalista niemieckim.
rok 1919 znak Czerwonej Armii Bawarskiej Republiki Radrok 1919 znak Czerwonej Armii Bawarskiej Republiki RadOtto Strasser w 1919 roku był w korpusie von Eppa tym który obalał Bawarskją Republikę Rad - potem działał w SPD a w 1925 wstąpił do NSDAP w której działał jego brat Georg. Był pierwszym i najważniejszym wrogiem Hitlera i już w 1930 roku założył antyhitlerowski Czarny Front.
Znak strasserystów dziś jest przez Antifę uznawany za faszystowski - jest jako taki na tablicach jakie policji polskiej podsuwa Stowarzyszenie "Nigdy więcej" - to ironia dlatego że ten znak pochodzi wprost z Bawarskiej Republiki Rad gdzie był herbem Czerwonej Armii.

No cóż komuniści lubią ściemniać i oszukiwać - a prawda jest chyba ich największym wrogiem.

W kolejnej IV już części tego tekstu przeczytacie o bojówkach SPD i SPÖ, o tym jak wpłynęły one na PPS i przyjecie przez jej bojówkę AS znaku trzech strzał. Zrozumiecie też być może czemu ja uważam że Drei Pfile nie jest dobrym znakiem dla PPS.

https://www.facebook.com/PrzemekLeniak

Nowości od blogera

Komentarze

Pokaż komentarze

Inne tematy w dziale Kultura