Pewnego dnia w Waszyngtonie złożono władzom PRL dość nietypową (?) ofertę współpracy - Notatka z 18.04.1963 r. z rozmowy z Miltonem Friedmanem: /…/ lat około 46. Wzrost około 180 cm. Szczupły, szpakowaty. Ob. USA. Narodowości żydowskiej. Szef waszyngtońskiego biura „Jewish Telegraphic Agency”. Biuro posiada w „Prezes Clubie”.
Tel. Biurowy RE-70935.
Przypadkowo zadzwonił do mnie do Ambasady w dniu 18 kwietnia br. proponując przyjść do mnie po materiały dot. martyrologii Żydów w Polsce w okresie okupacji, a także porozmawiać w związku ze zbliżającą się XX rocznicą powstania w Ghettcie Warszawskim /uprzednio nie znałem go/.
Po przyjściu do Ambasady i obejrzeniu przygotowanych materiałów rozpoczęła się dość długa dyskusja na tematy zbrodni niemieckich, problemu Izrael – kraje arabskie i innych ogólnych problemów. Z wypowiedzi jego na uwagę zasługują następujące.
a/ Doradcą CIA w sprawach dot. faszystowskich formacji pomocniczych /dezerterzy i renegaci – tzw. armia Własowa, oddziały litewskie, łotyskie itd./ zorganizowanych w okresie II Wojny Światowej przez Niemców jest Gustaw Hilger – b. hitlerowiec, faszysta i właśnie jeden z głównych organizatorów tych oddziałów na terenie okupowanych obszarów przez armię niemiecką. Zamieszkuje obecnie w NRF. Dojeżdża na konsultacje do Waszyngtonu co kilka miesięcy. Friedman nie zna go osobiście, ale twierdzi, że otrzymał tą informację z dobrego źródła.
b/ Środowisko intelektualne i żydowskie w USA m. innymi i Friedman planują nakręcenie filmu o powstaniu w Gettcie Warszawskim. Twierdzi, że Dep. Stanu przeciwstawia się temu, gdyż film taki musiałby pokazać barbarzyństwo niemieckich oddziałów pomocniczych, o których mowa powyżej. Co podobno nie jest na rękę dla Dep. Stanu. Niemniej jednak są już prowadzone rozmowy z niektórymi producentami filmowymi w Hollywood.
c/ Oświadczył, a nawet prosił, że jest gotów za pomocą swej agencji rozpowszechnić na całą prasę żydowską, jakieś materiały kompromitujące b. faszystów niemieckich, lub tp., o ile będzie mógł z nich skorzystać jako jeden z pierwszych /może jakaś inspiracja prasy poprzez niego w stosunku do ludzi nam niewygodnych w NRF – moja uwaga/.
d/ Friedman posiada osobistego przyjaciela, który jest rzekomo jednym z doradców prezydenta Kennedy’ego /Framan lub tp. – nazwisko zniekształcone, nie mogłem ustalić w żadnym z dostępnych mi katalogów, sprawdzę przy najbliższej okazji/.
e/ Izrael – b. blisko współpracuje z Francją na odcinku badań atomowych. Jego zdaniem pomoc obecna ze strony NRF dla Egiptu /rakiety, przemysł lotniczy, elektroniczny/ jest próbą ze strony NRF odbudowania starej osi „Berlin-Bagdad” tylko w zmodyfikowanej formie. Po prostu wciągnięcia krajów arabskich pod swe wpływy.
Twierdzi, że najpierw handel, potem pomoc techniczna i naukowa, aż w końcu okaże się za późno, aby Niemców i wpływy niemieckie usunąć z krajów arabskich.
Ogólne
Rozmowa nasza trwała około dwu godzin. Zapraszał mnie do swego biura chcąc się ze mną w niedługim czasie zobaczyć. Kontakt starał się będę rozwinąć – może będzie można od niego coś wyciągnąć.
„VIR”
Uwagi Rezydenta
Kontakt oceniam jako cenny. Będziemy go podtrzymywać.
„Borys”
Uwagi Naczelnika Wydziału
Kontakt b. ciekawy. Proszę zlecić podtrzymanie go.
Uwagi Kier. Zespołu I
1. Porozumieć się z tow. Strasiem – w celu ewentualnego zebrania o nim bliższych danych z terenu Nowego Jorku. dopisek włączono do instr. Nr 5/63
2. „Borysowi” polecić, aby poczynili kroki dla zebrania o nim informacji z innych źródeł. dopisek włączono do instrukcji Nr 5/63
3. ad a/ w formie notatki dla PR. [dopisek – Wyk. tow. mjr Ziółkowski]
4. ad b i e w formie notatki dla tow. Oska. dopisek – otrzymał tow. Osek – 8.VI.63
5. ad c porozumieć się z tow. Pianowskim czy możemy mieć takie informacje warto spróbować. dopisek – nie – rozm. H. Szefs – nie interesują się
Cdn
