3go lutego 1998 samolot amerykanskiej piechoty morskiej EA-6B Prowler uszkodzil line gondoli w Cavalese powodujac smierc 19 narciarzy, w tym dwojki Polakow i operatora. Mimo, ze samolot lecial za szybko i za nisko nikt nie zostal pociagniety do odpowiedzialnosci za te tragedie.
Dyscyplina w formacjach wojskowych ma charakter dosc zlozony. Z jednej strony dyscyplina pozwala na bardzo sprawne dzialanie z drugiej jednak krepuje szalencza odwage, bez ktorej nie da sie wykonac wielu misji. Aby ladowanie na plazy Omaha sie powiodlo trzeba znalezc zolnierzy do pierwszej fali desantu i strat powyzej 90%; sama dyscyplina tutaj nie wystarczy. Nierzadko te same dzialania skutkuja medalem w jednym przypadku lub sadem wojskowym w innym, zaleznie od okolicznosci i skutkow.
Tragiczny lot Prowlera byl zaplanowany jako misja treningowa dla zalogi stacjonujacej we wloskiej bazie lotniczej Aviano, operujacej w teatrze dzialan wojennych w bylej Jugoslawii. EA-6B Prowler to samolot przeznaczony do zadan wojny elektronicznej, glownie zaklocania dzialana radarow wroga ale takze niszczenia instalacji naziemnych. Jedna z glownych charakterystyk tego samolotu jest operowanie na niewielkich wysokosciach celem maksymalizacji skutecznosci zaklocania radarowego jak i minimalizacji ryzyka wykrycia.
Zaloga do programu misji treningowej samowolnie dolozyla wycieczke widokowa polaczona z video filmowaniem amatorska kamera. Malownicza dolina wloskich Dolomitow na tyle urzekla zaloge, ze nie zauwazyli w pore liny kolejki i manewr ominiecia przeszkody terenowej zakonczyl sie niepowodzeniem. Mimo gwaltownego skretu samolot zahaczyl o line skrzydlem i statecznikiem pionowym powodujac zerwanie liny i uszkodzenie samolotu. Mimo wycieku paliwa i problemow ze stabilnoscia lotu zaloga zdolala powrocic do bazy Aviano. Pasazerowie kolejki mieli mniej szczescia, upadek wagonu z ponad 80 metrow spodowal natychmiastowa smierc wszystkich osob na pokladzie. Skala zniszczen byla tak duza ze poczatkowo doliczono sie 14 ofiar, dopiero dalsze prace sledczych pozwolily ustalic ostateczna liczbe ofiar na 20.
Szokujacy wypadek mial swoj rownie szokujacy ciag dalszy podczas procesu zalogi w sadzie wojskowym piechoty morskiej. Pilotowi i nawigatorowi grozilo 20 lat wiezienia w wypadku skazania za nieumyslne spowodowanie smierci 20 ludzi. Ku zdumieniu obserwatorow obaj oskarzeni czlonkowie zalogi zostali oczyszczeni z zarzutow przez 14 osobowy sklad sadu wojskowego, w ktorym polowe stanowili piloci. Spelnily sie najczarniejsze scenariusze niesprawiedliwosci mowiace, ze w tym przypadku kruk krukowi oka nie wykole. Linia obrony polegala na rozmyciu winy zalogi przez nieaktualne mapy i zacinajacy sie wysokosciomierz, mimo ze pilot przyznal sie do lotu na wysokosci 300m przy obowiazujacym minimum 600m (lina zostala przecieta na wysokosci 110m). Prokurator argumentowal, ze zaloga, zwlaszcza wyszkolona do lotow na malych wyskosciach, nie mogla nie zdawac sobie sprawy z wysokosci lotu obserwujac ziemie przy bardzo dobrej widocznosci tego dnia. Dodatkowo lecacy za nisko i ponad 180km/h za szybko samolot powodowal wzrost zagrozenia lawinowego w usianej osrodkami narciarskimi dolinie. Argumenty oskarzenia nie przekonaly jednak skladu sedziowskiego. W osobnym procesie nawigator zostal skazany na 6 miesiecy wiezienia za utrudnianie sledztwa z powodu zniszczenia tasmy video zawierajacej nagranie z feralnego lotu. Pilot i nawigator zostali wydaleni ze sluzby.
W Smolensku podobnie jak w Cavalese widzimisie zalogi a nie regulacje wyznaczalo granice bezpieczenstwa lotu. Spokoj zalogi podczas lamania minimow i ladowanie Jaka dowodza, ze bylo to zjawisko powszechne w tamtym czasie.
