fot. Paweł Rakowski
fot. Paweł Rakowski
PawelRakowski1985 PawelRakowski1985
253
BLOG

Sunnici w Libanie

PawelRakowski1985 PawelRakowski1985 Świat Obserwuj temat Obserwuj notkę 3

Sunnici

Druga pod względem liczebności jest mniejszość sunnicka (około 25% całej ludności Libanu). Sunnici libańscy znajdują się w dziwnej dla nich sytuacji, albowiem funkcjonują jako mniej-szość w Libanie, będąc przy tym absolutną większością na Bliskim Wschodzie oraz w świecie islamu. Co więcej, z przyczyn politycznych w rachubach uwzględnia się tylko sunnickich oby-wateli Republiki Libanu, chociaż na codzień pielgrzym czy turysta może napotkać liczne rzeszę uchodźców syryjskich (w większości sunnitów), Palestyńczyków, Kurdów oraz turystów i biznesmenów z krajów Zatoki Perskiej „czasowo” rezydujących w Libanie.

Sunna, a więc tradycja Mahometa zapisana w przypowieściach (hadisach) oraz biografii (sirat) proroka jest dominującym nurtem w świecie islamu. Sunna, ukształtowała się w środowisku towarzyszy Mahometa, którzy przejęli polityczną i religijną schedę po proroku islamu. Po pierwszych czterech kalifach „sprawiedliwych” (Abu Bakr, Omar, Osman, Ali), nastąpił czas dwóch wielkich dynastii arabsko-sunnickich (Umajjadów, i Abbasydów) które istniały do 1258 roku. Arabski kalifat został zniszczony przez Mongołów w 1258 roku, a następnie polityczny punkt ciężkości przechylił się w kierunku Turków, którzy do 1924 roku byli dominującą sun-nicką siłą na świecie, a sułtani otomańscy byli zarazem kalifami.

W czasie świetności arabskich sunnickich dynastii ukształtował się zręb prawa, tradycji, filozo-fii i teologii w oparciu o sunnę. W ferworze intelektualnych dysput i regionalnych tradycji ukształtowały się czterech szkół interpretacji prawa islamskiego (szariatu) zgodnego z wytycz-nymi sunny. Tradycyjnie sunnici w Libanie przestrzegają szkoły hanafickiej, chociaż zauważal-ne są sympatię salafickie idące w kierunku sunnickiego integryzmu i radykalizmu.

Islam, a więc i zwolennicy kalifów oraz dynastii arabskich (czyli późniejsi sunnici) pojawili się na terenach dzisiejszego Libanu po bitwę pod Jarmouk w 636 roku. Arabski wódz Khalid ibn Walid rozgromił armię Bizancjum i ostateczne wypchną armię chrześcijańskie z dzisiejszej Syrii, Libanu, Palestyny/Izraela, Jordanii. Niewątpliwie napięcia na linii Greków z Aramejczykami i herezję oraz schizmy jakie trawiły Kościół na tych obszarach ułatwiły niewielkiej armii podbój ogromnego terytorium, które przewyższało cywilizacyjne to co ówczesne znali Arabowie. Cho-ciaż islam zdobył Lewant, nie oznacza to, że mieszkańcy tych krain stali się muzułmanami. Hi-storyczna Syria (a więc dzisiejsza Syria, Liban, Palestyna/Izrael, Jordania) do końca wypraw krzyżowych była przeważająco chrześcijańska.

Wraz z arabskim podbojem w VII wieku na żyzne i kulturalne obszary Lewantu zaczęły napły-wać plemiona arabskie z półwyspu arabskiego. W granicę dzisiejszego Libanu przywędrowały plemiona z Jemenu, od których możemy datować początek osadnictwa sunnickiego w Libanie, które rozwijało się dzięki przychylności dworów w Damaszku i w Bagdadzie. Rekonkwista sunnicka po roku 1171 w wykonaniu pogromcy szyickich Fatymidów i krzyżowców Saladyna, ostatecznie ukształtowała rozmieszczenie terytorialne sunnickiej ludności na obszarze dzisiej-szego Libanu w pasie wybrzeża morskiego w takich prowincjach i miastach jak Trypolis na północy i w Sydonie na południu oraz w Bejrucie.

W 1516 roku obszar dzisiejszego Libanu zajęli Turcy Ottomańscy. Nowa sunnicka władza cha-rakteryzowała się uciskiem fiskalnym i terrorem wymierzonym w przeciwników politycznych i innowierców. Libańska historiografia określa tureckie panowanie jako okres wielkiego ucisku i zupełnej pauperyzacji gospodarczej i cywilizacyjnej. Pod koniec XIX wieku libańscy Arabowie sunnici, rozbudzeni narodowo również zaczęli kwestionować tureckie porządki.

Upadek Ottomanów po 1918 roku region przyjął z entuzjazmem, chociaż nacjonaliści arabscy z Lewantu gorzko rozczarowali się polityką Anglii i Francji, którzy w 1922 roku podzielili dawną turecką prowincję Sham na trzy obszary mandatowe - Liban, Syrię, Palestynę oraz utworzyli dwa królestwa - Irak i Transjordanię. Wedle umowy z 1943 roku w Republice Libanu sunnitom przypada stanowisko premiera, które po porozumieniach w Taif wieńczących libańską wojnę domową z lat 1975-90 zostało wzmocnione kosztem władzy prezydenta. W 2005 w wyniku zamachu zginął, wielce zasłużony dla odbudowy kraju premier Rafik Hariri, wywodzący się z sunnickiego klanu z Sydonu. Od 2016 roku premierem Libanu jest syn Raffika, Saad.


Fragment (bez korekty) przewodnika po Libanie pod roboczym tytułem "Liban-Ziemia Święta".

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka