Poniżej załączam treść Listu otwartego wybitnych specjalistów w sprawie przyjętej przez parlament tzw. "ustawy żłobkowej". Kwestia jest szczególnie ważna w perspektywie zarówno skutków dla rozwoju dzieci, o których piszą sygnatariusze Listu, jak również w perspektywie demograficznej katastrofy wiszącej na Polską. Ustawa w tej perspektywie wychodzi naprzeciw jedynie części pracodawców, dla których olbrzymim problemem jest wymuszona porodem nieobecność kobiet w pracy. Ustawa nie pomaga rodzicom ani rodzinom w niczym innym jak tylko w "zagospodarowaniu" jedynaków, by nie przeszkadzały w aktywności zawodowej matek. Nikt trzeźwo myślący nie może mieć złudzeń, że ta regulacja ma charakter propagandowy i jest wyrazem populizmu polskich parlamentarzystów, w praktyce bowiem, w żadnej mierze nie sprzyja ona ani zwiększeniu dzietności polskich kobiet ani wsparciu rodzin decydujących się na wychowywanie dzieci w liczbie większej od jednego. Dla polityków sprawą honoru powinno być wzięcie odpowiedzialności za przyszłość kraju. Kryzys systemu emerytalnego i finansów publicznych pokazuje, że przy bardzo niekorzystnej strukturze demograficznej społeczeństwa, nie jest możliwe uzdrowienie państwa. Nie ma więc bardziej strategicznej inwestycji publicznej warunkującej rozwój Polsce niż inwestycja w rodzinę: poprzez wsparcie jej funkcji wychowawczych i zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego, bez którego za 20-30 lat staniemy się społeczeństwem emerytów z wszystkimi tego skutkami. Jednocześnie ustawodawca uciekł się do niebezpiecznego wybiegu w postaci transferu środków publicznych na finansowanie kosztów "zapewnienie opieki" dla tylko tych rodziców, którzy skorzystają z form ustawowych dla szybkiego powrotu matek do pracy. Tymczasem rodziny zapewniające opiekę w naturalnych i najbardziej przyjaznych dla rozwoju dzieci warunkach, stają się obywatelami drugiej kategorii: na żadne wsparcie nie mogą liczyć...
Tyle wstępu. Zapraszam do lektury LISTU OTWARTEGO:
"Warszawa 2011-02-02
Szanowny Pan
Premier
Donald Tusk
Posłowie i Senatorowie RP
Rodzice
LIST OTWARTY W SPRAWIE USTAWY O OPIECE NAD DZIEĆMI DO LAT 3
Wczesne dzieciństwo to kluczowy okres w rozwoju każdego człowieka. Jakość doświadczeń z tego okresu przekłada się w sposób bezpośredni na sposób funkcjonowania jednostki przez całe życie. Współczesna wiedza psychologiczna, neuropsychologiczna, oparta o wieloletnie badania empiryczne, nie pozostawia wątpliwości, iż narażenie dziecka na działanie niekorzystnych dla rozwoju czynników, skutkuje trwałymi, często nieodwracalnymi trudnościami w jego funkcjonowaniu. Z tego względu za obowiązek współczesnego państwa uznaje się zapewnianie optymalnych warunków rozwoju dzieci, szczególnie tych najmłodszych. Ustawowe dopuszczenie rozwiązań społecznych, które stoją w sprzeczności z wiedzą o rozwoju człowieka, a nawet stwarzają warunki sprzyjające powstawaniu zaburzeń u dzieci, a w konsekwencji dorosłych obywateli, zmuszają środowisko specjalistów zajmujących się problematyką zdrowia psychicznego i fizycznego małych dzieci do wyrażenia stanowczego głosu krytycznego.
Podstawowe zarzuty dotyczące projektu ustawy:
- Nierealistyczne zapisy na temat możliwości rozwoju i edukacji dziecka oraz zadbania o jego potrzeby w sytuacji, gdy na jednego opiekuna ma przypadać nawet do 8 podopiecznych w różnym wieku (od kilku miesięcy do kilku lat), którymi będzie zajmować się samodzielnie nawet przez 10 godzin dziennie.
- Rażąco niedostateczne wymogi stawiane instytucjom opiekuńczym, które mają być tworzone w oparciu o ustawę, dotyczące np. wielkości i ilości pomieszczeń, personelu – również pomocniczego – higieny, bezpieczeństwa fizycznego, diety i żywienia, kontroli, etc..
- Przedstawianie młodym i niedoświadczonym rodzicom oferty opieki żłobkowej jako pozytywnej, pożądanej i rozwijającej formy opieki nad dzieckiem i nieinformowanie o potencjalnych negatywnych jej skutkach (na temat których istnieją liczne doniesienia naukowe).
- Brak rozwiązań wspierających rodziców, którzy sami chcą wychowywać swoje dzieci.
Planowanie wszelkich instytucjonalnych rozwiązań w zakresie wspierania rodziców w opiece nad małymi dziećmi, winno odbywać się z jak największą rozwagą i starannością. Proces ten powinien być efektem ścisłej współpracy ze specjalistami odwołującymi się do współczesnej wiedzy naukowej dotyczącej rozwoju najmłodszych dzieci. Dzięki temu zrozumienie dla potrzeb rozwojowych dzieci (w szczególności potrzeb emocjonalnych) będzie mogło znaleźć swoje odzwierciedlenie w propozycjach konkretnych regulacji. W naszym przekonaniu, aby tworzone w oparciu o tę ustawę instytucje mogły rzeczywiście stanowić bezpieczne środowisko rozwoju dla najmłodszych dzieci, niezbędne są określone zmiany i uściślenia w treści ustawy.
Celem zagwarantowania odpowiedniej opieki ze strony osób dorosłych, niezbędne jest:
- Zmniejszenie liczby dzieci przypadających na jednego opiekuna (z uwzględnieniem wieku dzieci, stopnia niepełnosprawności etc.). Liczenie na to, że na skutek częstych chorób, na które zapadają dzieci oddawane do żłobka, faktyczna liczba dzieci będzie mniejsza, niż dopuszczana przez ustawę, wskazuje, że ustawodawca przyjmuje fakt obniżenia odporności małych dzieci na skutek separacji i narażania ich na kontakt z chorobami, w tym zakaźnymi, za element świadomej kalkulacji ekonomicznej.
- Zapewnienie odpowiedniej jakości szkoleń dla przyszłych opiekunów.
- Zapewnienie obecności personelu pomocniczego.
Celem zagwarantowania odpowiedniego zakresu i jakości opieki niezbędne jest:
- Określenie maksymalnej liczby godzin spędzanych przez dziecko poza opieką rodzinną (uwzględniając wiek dziecka).
- Zapewnienie respektowania indywidualnych potrzeb rozwojowych każdego dziecka – np. Swobody przemieszczania się, preferencji dotyczących rytmu dnia, zabawy czy potrzeb pokarmowych.
- Zapewnienie odpowiedniego okresu adaptacji dziecka do nowego miejsca i opiekuna (ok. 1 mies.), zaś rodzicom dzieci przebywających w danej placówce swobodnego wstępu na jej teren.
Celem zagwarantowania odpowiednich warunków dotyczących lokalu i wyposażenia, niezbędne jest:
- Zwiększenie wymaganej powierzchni i liczby pomieszczeń.
- Zapewnienie bezpiecznego terenu do zabaw na świeżym powietrzu.
- Określenie wymaganych warunków sanitarnych.
- Określenie wymagań dotyczących rodzaju i jakości wyposażenia (np. zabawek, mebli, etc.).
Obecnie obowiązujące rozwiązania dotyczące opieki nad dziećmi do lat 3 z pewnością nie są wystarczające. Podjęcie rządowych działań zmierzających do przygotowania ustawy, która zapewniłaby wprowadzenie nowych przepisów w tym względzie, dawało nadzieję na otwarcie możliwości zbudowania systemu opieki nad małymi dziećmi, charakteryzującego się wysokimi standardami etycznymi i merytorycznymi, spójnymi z dostępną obecnie wiedzą o rozwoju człowieka. Niestety jednak przygotowana ustawa w wielu punktach nie spełnia tych oczekiwań, gdyż nie gwarantuje dzieciom warunków odpowiadających temu, jak współcześnie rozumiemy prawidłową, sprzyjającą rozwojowi dziecka opiekę.
Wyrażamy nadzieję, że głos środowisk specjalistów zajmujących się zdrowiem fizycznym i psychicznym małych dzieci zostanie zauważony i uwzględniony, a obecny kształt ustawy skorygowany.
prof. dr hab. Alicja Chybicka –Prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego
prof. dr hab. Andrzej Wojciechowski –UMK, Toruń
doc. dr hab. Hanna Olechnowicz –psycholog
doc. dr hab. Teresa Jackowska –wiceprzewodnicząca Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego
dr hab. prof. UAM Anna Suchańska –psycholog
dr hab. prof. UKSW Maria Ryś– psycholog
dr Jowita Wycisk –psycholog, UAM Poznań
dr Magdalena Czub –psycholog
dr Magdalena Stawicka –psycholog,UAM Poznań,ZERO-PIĘĆ Fundacja na rzecz zdrowia psychicznego małych dzieci
dr Maria John-Borys –psycholog
dr Olga Sakson-Obada –psycholog,UAM Poznań
dr Tomasz Czub –psycholog,UAM Poznań
Adam Stepnowski-Said– psycholog
Agnieszka Wierzejska –psycholog
Alicja Stępień –pedagog
Anna Ciupa– psycholog
Anna Kałuba-Korczak –psycholog
Anna Katarzyna Bażyńska –psychiatra
Anna Ożyńska-Zborowska –psycholog
Anna Ryszkiewicz –psycholog
Anna Ziglińska –psycholog
Barbara Mamot –pedagog
Beata Sobańska-Muller –terapeuta zajęciowy
Dariusz Bronowski –psycholog
Eliza Rolińska-Kaniewska –psycholog
Elżbieta Zarzycka –psycholog
Emil Szumiło –psycholog
Marlena Trąbińska-Haduch –psycholog, położna
Ewa Sokołowska-Fabisiewicz –psycholog
Irena Dybowska –neurologopeda
Jolanta Kaźmierczak –pedagog
Karolina Lewandowska –pedagog, socjolog
Katarzyna Cholewa –psycholog
Katarzyna Gręziak –psycholog
Krzysztof Liszcz– psychiatra
Lilianna Krzywicka –psycholog
Maciej Iwanicki –psycholog
Magdalena Kobyłecka –psycholog
Magdalena Kosicka –psycholog
Magdalena Polaszewska-Nicke –psycholog, ZERO –PIĘĆ. Fundacja na rzecz zdrowia psychicznego małych dzieci
Magdalena Wróblewska– psycholog
Małgorzata Mrówczyńska-Bajer –psycholog
Maria Płotczyk –psycholog, przewodnicząca Związku Zawodowego "Rada Poradnictwa"
Maria Szperl –pedagog
Marlena Trąbińska-Haduch –psycholog, położna
Marzena Affeldt –pedagog, Fundacja „DZIECKO W CENTRUM”
Natalia Dorna –psycholog,ZERO-PIĘĆ Fundacja na rzecz zdrowia psychicznego małych dzieci
Renata Siwa -neurologopeda
Teresa Jadczak-Szumiło –psycholog
Urszula Moszczyńska –psycholog"
Inne tematy w dziale Polityka
