Normalna prywatyzacja
Dlaczego prywatyzacja kojarzy się przeciętnemu obywatelowi Polski z czymś negatywnym? Przecież z różnych opracowań ekonomicznych i działań w tej materii w krajach rozwiniętych wynika, że to same korzyści.
Normalna prywatyzacja nie może być celem samym w sobie, lecz musi służyć osiągnięciu wielu korzyści. Jest swoistym instrumentem i zarazem warunkiem do realizacji określonych celów. Zasadniczym jej celem jest odejście od starej struktury zarządzania i przyjęcie racjonalnych form działania.
Pozostałe cele to zapewnienie odpowiedniej podaży produkcji czy usług, poprawa standardu, jakości produkcji i usług, wzrost efektywności ekonomicznej ze szczególnym uwzględnienie obniżki kosztów, zwiększenie konkurencji i uwolnienie państwa od balastu.
Na całym świecie w prywatyzacji upatruje się także nośników innowacji, nowoczesnych rozwiązań technologicznych, organizacyjnych, przepływu kapitału. W umowach dotyczących prywatyzacji polskich przedsiębiorstw państwowych tych zapisanych celów ekonomicznych i społecznych jest dużo więcej. Obok są przecież jeszcze cele polityczne – takie jak stworzenie klasy średniej (odpowiedzialnej za państwo), czy stworzenie akcjonariatu obywatelskiego ( rozproszenie własności wśród szerszej grupy społecznej).
W Polsce wielu ekspertów zauważyło, że nasza prywatyzacja często wymuszona rozwiązaniami fiskalno – podatkowymi (popiwki i inne karne podatki państwowych przedsiębiorstw) przyniosła wiele efektów negatywnych. Dotyczy to przede wszystkim tych przedsiębiorstw, które nie były deficytowe i nie wymagały dofinansowania z budżetu państwa.
Wielu nowych właścicieli w branżach, które można określić jako zbliżonych do „monopoli” - podnosząc cenę swoich towarów czy usług doprowadziło do spadku aktywności innych podmiotów gospodarczych. Zbyt długie okresy zwolnień podatkowych osłabiły wpływy budżetu państwa. Doszło także do wytransferowania poza obszar naszego państwa znacznych środków finansowych pochodzących z zysków.
Nowi właściciele w wielu przypadkach nie wywiązali się ze zobowiązań dotyczących zainwestowania środków w nabyte przedsiębiorstwo, a nadzór państwa nie chciał albo nie był w stanie wymusić przestrzegania umowy.
Wielu ekspertów ekonomi oceniając dotychczasowy przebieg prywatyzacji w Polsce uważa, że przeceniono jej rolę utożsamiając ją szczególnie z przebudową stosunków własnościowych w ogóle. Rzeczywiście jest ona istotną, ale nie jedyną ścieżką przekształceń własnościowych.
Gospodarka, „gospodarka rynkowa” ma pluralistyczny charakter i opiera się na różnych typach własności, których efektywność jest weryfikowana na bieżąco przez najbardziej wiarygodny mechanizm ekonomiczny – mechanizm konkurencji.
Procesów prywatyzacyjnych w Polsce nie można jednoznacznie ocenić , ponieważ z jednej strony przyniosły efekty negatywne z innej zaś pozytywne. Do pozytywnych można zaliczyć w wielu dziedzinach m. in. zwiększenie możliwości wyboru produktów i usług, poprawa standardów itd.
