Fundacja Republikańska Fundacja Republikańska
2199
BLOG

Anatomia upadku PLL LOT

Fundacja Republikańska Fundacja Republikańska Polityka Obserwuj notkę 10

Polskie Linie Lotnicze „LOT” w portfelu Ministra Skarbu Państwa są z wielu względów spółką wyjątkową. Każda najmniejsza zmiana z jej działalności wywołuje duże emocje zarówno wśród osób bezpośrednio zainteresowanych, tj. pracowników, związków zawodowych, jak i polityków.

Nagła informacja o złożeniu wniosku o pomoc publiczną, wbrew wcześniejszym deklaracjom o dobrej kondycji finansowej zelektryzowała nie tylko opinię publiczną, ale także świat polityki. Pojawiły się pytania o przyczyny tak trudnej sytuacji narodowego przewoźnika i osoby odpowiedzialne za zaistniały stan rzeczy.

W związku z tym zespół ds. transportu Fundacji Republikańskiej przygotował szczegółowy raport opisujący działania Ministerstwa Skarbu Państwa w dziedzinie nadzoru właścicielskiego nad spółką Polskie Linie Lotnicze „LOT” S.A w latach 2008-2012.

Opracowując raport autorzy korzystali z ogólnodostępnych źródeł, w tym sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności z lat 2007-2011 opublikowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym, dokumentów sprawozdawczych innych spółek publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem spółek giełdowych, stenogramów z komisji sejmowych, odpowiedzi na interpelacje i zapytania poselskie oraz doniesień medialnych po ówczesnym sprawdzeniu prawdziwości danych.

Celem raportu jest podsumowanie działalności Ministra Skarbu Państwa w dziedzinie nadzoru właścicielskiego nad spółką Polskie Linie Lotnicze „LOT” – narodowego przewoźnika lotniczego o ponad 80-letniej historii i niebagatelnym wpływie na interesy gospodarcze kraju.

Główne wnioski:

  • Ministerstwo Skarbu Państwa w latach 2008-2012 nie prowadziło żadnej spójnej polityki właścicielskiej wobec Polskich Linii Lotniczych LOT. Jedynym pomysłem ministerstwa było jak najszybsze zbycie udziałów w spółce w formie oferty publicznej na przełomie 2008 i 2009 roku.[1]
  • W analizowanym okresie nie była prowadzona właściwa polityka właścicielska Ministra Skarbu Państwa na spółką PLL LOT. Minister Mikołaj Budzanowski uzyskał informację o problemach finansowych przewoźnika w momencie złożenia przez spółkę wniosku o pomoc publiczną.[2] Ministerstwo nie podjęło również żadnych działań w stosunku do członków rady nadzorczej PLL LOT wybranych przez Skarb Państwa.
  • Spółka Polskie Linie Lotnicze LOT, jako spółką z większościowym udziałem Skarbu Państwa, nie prowadzi transparentnej polityki informacyjnej w zakresie sytuacji finansowej i działalności operacyjnej. W powszechnie dostępnych źródłach[3] dostępne są dane na koniec 2010 roku. Pozostałe informacje na temat spółki pochodzą z dokumentów innych podmiotów oraz z doniesień medialnych.
  • Jednym z największych problemów w spółce była duża rotacja na stanowisku Prezesa Zarządu. W ostatnich 5 lat nastąpiło 5 zmian na tym stanowisku. W ogłoszonym w połowie grudnia 2012 r. konkursie Rada Nadzorcza wybrała Sebastiana Mikosza na 13. w historii Prezesa Polskich Linii Lotniczych LOT[4].
  • W analizowanym okresie PLL LOT nie przyniósł zysku z działalności gospodarczej, a tym bardziej zysku netto. Skumulowana strata na działalności gospodarczej za lata 2008-2011 wyniosła ponad 1 116 mln zł.
  • Rekordową stratę przewoźnik zanotował w 2008 roku – w czasie gdy prezesem zarządu był Dariusz Nowak, a w spółce nie był zatrudniony członek zarządu ds. handlowych. Na koniec 2008 roku strata netto PLL LOT wyniosła ponad 732 mln zł.
  • Największe straty w 2008 roku, w wysokości ponad 432 mln zł, przewoźnik poniósł z tytułu wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających ryzyko cen paliwa. W tym okresie za zakupy paliwa była odpowiedzialna osoba nieposiadająca wymaganego doświadczenia w branży lotniczej.
  • W celu zniwelowania strat z działalności gospodarczej w analizowanym okresie spółka zbyła większość posiadanych aktywów, głównie dzięki wsparciu spółek i agencji kontrolowanych przez Skarbu Państwa. Łącznie w latach 2010-2012 z tego tytułu PLL LOT uzyskał ponad 641 mln zł.
  • Polityka wyzbywania się kluczowych aktywów spółki doprowadziła wyczerpania się w grudniu 2012 roku możliwości spłaty bieżących zobowiązań przewoźnika. Z tego powodu PLL LOT był zmuszony złożyć wniosek do Ministerstwa Skarbu Państwa o pomoc publiczną.
  • Zarząd spółki ani właściciel nie reagowali na gwałtowne zmiany na rynku lotniczym, pomijając zjawisko konsolidacji przewoźników lotniczych w grupy takie jak Grupa Lufthansy, Air France/KLM czy British Airways/Iberia, znajdując się na uboczu trudnego, pogrążonego w kryzysie rynku europejskiego.

Cały raport dostępny na stronie Centrum Analiz Fundacji Republikańskiej.

 


[1] Spółka znalazła się na liście projektów prywatyzacyjnych w ramach Planu prywatyzacji na lata 2008-2011, a następnie w ramach Planu prywatyzacji na lata 2012-2013.

[2] „Minęła dwudziesta”, Wywiad z ministrem Mikołajem Budzanowskim, TVP Info, 07.02.2013 r.

[3] m.in. na stronie internetowej przewoźnika, w Krajowym Rejestrze Sądowym.

[4] http://m.wyborcza.biz/Firma/1,116167,13358215,Sebastian_Mikosz_ponownie_prezesem_LOT_u.html

Idea Państwo polskie nie spełnia swojej roli. Jest słabe, nierządne, skorumpowane. Dlaczego? Ponieważ brakuje w Polsce narzędzi niezbędnych do skutecznego rządzenia, a życie publiczne jest skolonizowane przez osoby i grupy działające przede wszystkim we własnym - a nie wspólnym - interesie. Aby zmienić ten stan rzeczy, potrzebne jest, z jednej strony, odbudowanie etosu służby publicznej. Z drugiej strony, należy dostarczyć politykom wiedzy o tym, jak skutecznie rządzić. Jesteśmy przekonani, że republikanizm, jednocześnie nawiązujący do najlepszej polskiej tradycji i wykraczający poza partyjne interesy i ideologiczne spory, jest odpowiedzią na oba te wyzwania. Republika (rzeczpospolita) to wspólne dobro, o które dbają razem wszyscy obywatele jednoczeni uznaniem dla praw i pożytków z życia we wspólnocie. Przeczytaj manifest ideowy Jesteśmy republikanami Fundacja Republikańska Fundacja Republikańska jest pierwszą z tworzonych przez nas instytucji obywatelskich. Zostala powołana w październiku 2009 roku, a oficjalna inauguracja działalności Fundacji miała miejsce na I Kongresie Republikańskim w Warszawie, 14 listopada 2009 roku. Prowadzi pracę formacyjną wśród młodzieży szkół średnich i studentów w celu dynamicznej rozbudowy potencjału ludzkiego - wychowywania obywateli. Ponadto zajmuje się działalnością typu "think tank". W końcu, Fundacja Republikańska stanowi zaplecze intelektualne dla działalności społecznej w formie instytutu naukowo-badawczego, zajmującego się monitorowaniem działań władzy publicznej i przygotowywaniem propozycji zmian instytucjonalnych. Fundacja Republikańska dysponować będzie zapleczem instytucjonalnym, logistycznym i finansowym dla wielu projektów realizowanych przez ogólnopolskie środowisko republikańskie. Wraz ze Stowarzyszeniem Republikanie.org stanowić będzie bazę dla integracji i współpracy różnych instytucji obywatelskich, które działają zgodnie z zasadami określonymi w manifeście republikańskim i realizują cele statutowe Fundacji i Stowarzyszenia. Centrum Analiz Fundacji Republikańskiej Centrum Analiz Fundacji Republikańskiej (CAFR) to niezależny ośrodek badawczy, legislacyjny i edukacyjny powołany przez Fundację Republikańską. Działa na rzecz poprawy jakości polityk publicznych realizowanych w Polsce i Unii Europejskiej poprzez prowadzenie badań naukowych, monitoring działań władz i przybliżanie polskim uczestnikom życia publicznego informacji na temat rozwiązań i przebiegu debat prowadzonych w innych państwach. Celem CAFR jest oddziaływanie na decyzje dotyczące życia publicznego, dla poprawy ich jakości i zapewnienia dobra wspólnego wszystkich obywateli.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka