Prawo łaski jest szczególnym, określonym w art. 139 Konstytucji RP, uprawnieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Istotą tego uprawnienia jest całkowite lub częściowe uwolnienie skazanego od skutków karnych prawomocnego wyroku sądu.
Akt łaski nie zmienia wyroku sądu i nie podważa winy skazanego. Celem postępowania ułaskawieniowego jest ustalenie, czy po wydaniu prawomocnego wyroku zaistniały w życiu skazanego szczególne wydarzenia powodujące nadmierną dolegliwość wymierzonej kary. Prezydent stosując prawo łaski rozważa opinie i sugestie pozostałych organów, biorących udział w procedurze ułaskawieniowej, to znaczy stanowiska sądu orzekającego w sprawie, opinie administracji zakładów karnych oraz wnioski Prokuratora Generalnego.
Prośby o ułaskawienie przekazuje się na podstawie art. 565 § 2 K.p.k. Prokuratorowi Generalnemu celem nadania im biegu w trybie art. 561 K.p.k. (tzw. „tryb pierwszy”) albo w trybie art. 567 § 2 K.p.k. (tzw. „tryb drugi – prezydencki, z urzędu”).
Tryb pierwszy polega na przekazaniu prośby o ułaskawienie do Prokuratora Generalnego, który następnie przesyła ją do sądu, który wydał w danej sprawie wyrok. Jeżeli w danej sprawie orzekał tylko sąd pierwszej instancji i wyda on opinię pozytywną, to przesyła Prokuratorowi Generalnemu akta sprawy wraz ze swoją opinią, a w razie negatywnej opinii pozostawia prośbę bez dalszego biegu.
Tryb drugi polega również na przekazaniu prośby skazanego o ułaskawienie do sądu jak w trybie pierwszym z tym, że negatywne zaopiniowanie prośby przez sąd nie powoduje pozostawienia prośby bez biegu. Nadanie biegu prośbie w „trybie drugim” ma miejsce wówczas, gdy z treści prośby wynika uzasadnione przypuszczenie, że skazany może zasługiwać na łaskę z następujących powodów, np.:
- odbycia znacznej części kary pozbawienia wolności,
- bardzo trudnej sytuacji rodzinnej, materialnej lub zdrowotnej,
- nienagannej opinii środowiskowych, czy zakładu karnego,
- znacznego upływu czasu od popełnienia przestępstwa,
- wielokrotnego pozostawiania przez sądy prośby bez dalszego biegu i tym samym uniemożliwienie Prezydentowi RP rozpatrzenia danej sprawy,
- naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem.
Nadanie prośbie skazanego biegu w „trybie drugim” nie przesądza jednak o decyzji Prezydenta RP dotyczącej ułaskawienia. Prezydent – po analizie wszystkich przedstawionych dokumentów – podejmuje merytoryczną decyzję w sprawie ułaskawienia, pozytywną bądź negatywną.
Konstytucja wyklucza możliwość stosowania prawa łaski wobec osób skazanych przez Trybunał Stanu.
źródło - http://www.prezydent.pl/prawo/prawo-laski/
Ile mamy przypadków w tym roku ? Niewiele.
http://www.prezydent.pl/prawo/prawo-laski/prawo-laski-2015/
Jedno z dość starych opracowań w sprawie prawa łaski
http://www.iws.org.pl/pliki/files/badania/raporty/raporty03/H%20Pracki%20Funkcjonowanie%20prawa%20%C5%82aski%202003.pdf
Bardzo ciekawa publikacja autorstwa Blanki J. Stefańskiej
http://www.pg.gov.pl/plik/2013_12/0e4f7be78a4dcaba831f3aab0aefb7de.doc
Teza główna
Zatarcie skazania w drodze aktu łaski powoduje przede wszystkim uchylenie skutków prawnokarnych, jak też pozostałych łączących się z samym skazaniem lub skazaniem na określoną karę. Z reguły nie powoduje powrotu do sytuacji prawnej skazanego sprzed wydania wyroku skazującego, jednakże akt łaski ma postać restytucji, tj. przywrócenia utraconych praw zarówno ze skutkiemex nunc, jak iex tunc.
Jak widać prawo to nadal otwarta księga.
Inne tematy w dziale Polityka
