Dnia 18 września 2013 r. Sąd Najwyższy („SN”) w składzie 7 sędziów orzekł m.in., iż wyrok sądu stwierdzający nieważność sprzecznej z ustawą uchwały zgromadzenia spółki ma charakter konstytutywny.
W pewnym uproszczeniu, według (aktualnego) stanowiska SN nie może być mowy o twierdzeniu o nieważności uchwały organu spółki, chyba że – o ile w ogóle – zostanie to stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu.
W judykaturze, w tym orzecznictwie SN, istnieją poważne rozbieżności co do tego, czy wyrok stwierdzający nieważność (sprzecznej z prawem) uchwały spółki ma charakter deklaratywny, tzn. stwierdza obiektywnie zachodzący stan prawny w postaci bezwzględnej nieważności uchwały, czy może KSH przewiduje inny, szczególny typ sankcji nieważności uchwały, gdzie nawet w przypadku ewidentnej sprzeczności uchwały z prawem, wadliwa uchwała pozostaje w mocy i wywołuje skutki prawne dotąd, dopóki nie zapadnie konstytutywny, prawomocny wyrok sądu stwierdzający jej nieważność.
SN przyjął, że dopiero prawomocny wyrok stwierdzający nieważność uchwałzgromadzenia spółki ma charakter konstytutywny. Odrzucił tym samym – choć po wnikliwym ich rozważeniu w niezwykle starannym uzasadnieniu – poglądy o jego deklaratoryjnej postaci. Nie wdając się tu w głębszą polemikę z taką tezą, uznać jednak należy, iż implikuje ona konieczność uznawania (sprzecznej z prawem) uchwały jako ważnej i wywołującej skutki prawne aż do momentu (ewentualnego) orzeczenia jej nieważności prawomocnym wyrokiem sądu (przy czym stwierdzenie nieważności uchwały wywołuje skutki ex tunc). Możliwość bezpośredniego powołania się na ten skutek (z zastrzeżeniem możliwości podniesienia zarzutu nieważności uchwały w każdym czasie) powstaje zatem dopiero z chwilą wydania prawomocnego wyroku. Innymi słowy, zdaniem SN do momentu uznania przez sąd uchwały za nieważną (w każdym przypadku) istnieje obowiązek respektowania jej skutków prawnych i zapewnienia jej wykonywania przez organy spółki, sądy, w tym sądy rejestrowe etc.
"Wyrok uchylający uchwałę nie odnosi skutku wobec osób trzecich działających w dobrej wierze, choć generalnie skutkiem uchylenia wadliwej uchwały jest jej unicestwienie ab initio (zob. A. Zbiegień-Turzańska: Sankcje wadliwych uchwał zgromadzeń spółek kapitałowych i spółdzielni, W-wa C. H. Beck 2012, str. 165 i nast.). "
http://www.zarzadca.pl/komentarze/2431-ii-pk-248-11-skutki-uchylenia-uchwaly
Obszerny materiał w sprawie uchylania uchwał samorządów po poniższym linkiem.
http://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/viewFile/3122/3102
Jak widać można uchylać uchwały pod warunkiem że jest podstawa prawna oraz sąd który orzeknie w sprawie.
W sprawie uchwały Sejmu istnieje tylko jedna droga stwierdznia niekonstytucyjności podstawy prawnej uchwały. Skierowanie jej do Trybunału Konstytucyjnego.
Inne źródło.
http://g.ekspert.infor.pl/p/_dane/akty_pdf/U84/2015/49/1485.pdf
Zauważyć należy, że aktualnie -po wejściu wżycie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. - uchwały Trybunału Konstytucyjnego zawierające wykładnię przepisów prawnych nie posiadają mocy powszechnie obowiązującej. Jednakże wykładnia dokonana przez Trybunał Konstytucyjny może być wykorzystywana w stosowaniu prawa jako istotny argument interpretacyjny. Jak wykazał Trybunał Konstytucyjny uchylenie lub zmiana zaskarżonej uchwały, nie są równoznaczne z pozbawieniem jej mocy prawnej. Tym samym sam fakt uchylenia zaskarżonej uchwały nie daje podstaw do umorzenia postępowania, gdyż w okresie do jej uchylenia uchwała ta znajdowała się w obrocie prawnym i wywierał a wobec podmiotów jej dotyczących określone skutki prawne. W razie niestwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały nadal znajdowałaby ona zastosowanie w okresie od daty wejścia jej w życie, do daty jej uchylenia.Tym samym niezasadny był wniosek organu o umorzenie postępowania, a Sąd orzekający zobligowany był do merytorycznego rozstrzygnięcia skargi. Poza sporem jest bowiem, że na podstawie zaskarżonej uchwały organ gminy pobierał stosowne opłaty i w tym zakresie wywołała ona skutki prawne.
Problematyka prawna dotycząca uchylenia uchwał polega na istocie "granic prawa" których się niedostrzega.
Konwalidacja ("uzdrowienie") – ogólnoprawne pojęcie oznaczające uzyskanie pełni waloru prawnego przez czynność prawną dotkniętą wadą ( negotium claudicans ).
Czynności prawne, które są sprzeczne z ustawą, zasadami współżycia społecznego lub zmierzają do obejścia ustawy są nieważne. Podobny skutek nastąpi jeśli nie została zachowana forma pisemna czynności przewidziana pod rygorem nieważności lub forma szczególna (za wyjątkiem sytuacji,gdy forma zastrzeżona była dla wywołania określonych skutków prawnych). Nieważność czynności prawnej nastąpi również, gdy osoba jej dokonująca nie będzie miała zdolności do czynności prawnej lub będzie miała zdolność ograniczoną, ale czynność nie zostanie potwierdzona przez przedstawiciela ustawowego takiej osoby. Tak samo nastąpi przy wystąpieniu stanu wyłączającego świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli lub w przypadku pozorności. Prawo przewiduje jednak sytuacje (regulowane w niektórych przepisach oraz opracowane przez doktrynę), kiedy pomimo pierwotnej nieważności czynności prawnej można uznać daną czynność prawną za skuteczną. Te sytuacje to konwalidacja i konwersja, w praktyce najczęściej dotyczą bowiem umów.
Konwalidacja (zwana też niekiedy uzdrowieniem) czynności prawnej polega na tym, że czynność taka uzyskuje przymiot ważnej czynności na skutek spełnienia określonych warunków, przewidzianych przez prawo. Przykładem konwalidacji może być regulacja formy umowy darowizny. Powinna ona być dokonana w formmie aktu notarialnego. Jeśli forma nie zostanie jednakże zachowana (co powinno rodzić nieważność darowizny z powodu wyżej opisanych związków ważności czynności prawnej z wymogiem zachowania formy), to darowizna mimo to stanie się ważna z momentem jej wykonania. W tym stanie rzeczy, celem prawodawcy było zachowanie umowy w przypadku niedopełnienia braków formalnych, a jest to istotne zwłaszcza, gdy przedmiot darowizny nie jest dużej wartości. Pamiętać należy jednak, iż powyższa zasada nie może wyłączyć wymogów zachowania określonej formy szczególnej dla przeniesienia własności określonych rzeczy (przykładowo darowizna nieruchomości musi zostać dokonana w formie aktu notarialnego zawsze dla swej skuteczności, a powyższa reguła nie będzie mieć zastosowania).
Drugim przykładem konwalidacji może być sytuacja, gdy osoba nie posiadająca zdolności do czynności prawnych zawrze umowę należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. Zasadą jest bowiem nieważność umów zawieranych przez takie osoby, za wyjątkiem tej ostatniej, pod warunkiem, że została ona wykonana oraz nie pociąga za sobą rażącego pokrzywdzenia osoby niezdolnej do czynności prawnych. Tutaj konwalidacja następuje w stosunku do umów codziennych, o małej wartości i niskim ryzyku dla osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych. Konstrukcja konwersji wystąpi natomist w sytuacji, gdy osoby dokonujące czynności prawnej, dotkniętej wadą nieważności, tym samym działaniem spełnią wymogi dla innej czynności prawnej, nie tak daleko idącej w skutkach jak pierwotna. O ile jest to zgodne z wolą stron, to przyjmuje się, że dokonały one nieco innej czynności, niż pierwotnie zamierzały. Przykładem konwalidacji może być uznanie nieważnego testamentu allograficznego (który powinien być złożony w obecności np. wójta, marszałka województwa, czy starosty) za prawidłowo sporządzony testament ustny do (do ważności testamentu ustnego wystarczy obecność trzech świadków, zachowanie innej formy testamentu musi być niemożliwe lub bardzo utrudnione).
źródło - http://www.prawo24.pl/a/czym-jest-konwalidacja-i-konwersja-niewa%C5%BCnych-czynno%C5%9Bci-prawnych
Liberum veto w zakresie konwalidacji ustaw uchwałą sejmu - Panowie Szlachta - konwalidacje ustaw które weszły w życie przeprowadza się w drodze orzeczenia TK i tylko orzeczenia TK.
Przepraszam ale tak widzę prawo. Gdyby partia rządząca była zdolna poczekać do wyroku TK, prawidłowo przygotować wniosek u stwierdzenie niezgodności z konstytucją nowelizacji ustawy o TK i przyjąć skutki tej ustawy w postaci skrócenia kadencji sędziów wybranych na podstawie wadliwej ustawy.
Ryzyko jest takie że TK orzeknie o niekonstytucyjności cześci przepisów ale orzeknie konstytucyjność samego wyboru gdyż wybór 3 spośród 5 sędziów został przeprowadzony prawidłowo czyli "w formie uchwały" akceptujacej kandydatury. Uchwała taka w związku z zbliżaniem się kadencji 3 sędziów byłaby "konieczna" a co za tym idzie nie dość że dopuszczalna ale niezbędna do przyjęcia przez Sejm szóstej kadencji RP.
Wybaczyć trzeba mądrym głowom ale - ja czytam prawo w tych aspektach doktryny które nie znajdują "odmiennych" stanowisk. Uchwałę uchyla sąd.
Jeśli uchwała została dokonana na podstawie obowiązującego prawa do chwili uchylenia tego prawa "wiąże" strony. Stwierdzenie nieważności uchwały nie powoduje pozbawienia jej mocy prawnej w sytuacji gdy podstawa prawna przyjęcia uchwały obowiązywała "praworządnie" w okresie jej obowiązywania. Skutki prawne przyjęcia uchwały istnieją od dnia jej przyjęcia do chwili orzeczenia przez sąd lub przyjęcia uchwały "odmiennej".
Przyjęcie odmiennej uchwały w "sprawie" musi mieć oparcie w podstawie prawnej.
Brak orzeczenia TK w sprawie utraty mocy "podstawy prawnej" przyjęcia uchwały nie daje legitymacji do stwierdzenia wadliwości prawa.
Inne tematy w dziale Polityka
