W sprawie kryzysu światowego - narodowy punkt widzenia

Dziś w Warszawie odbyła się konferencja prasowa z udziałem prof. M. Giertycha poświęcona zagrożeniem dla polskiej gospodarki w związku z kryzysem finansowym. Ponieważ wiele dyskutowałem na temat tego kryzysu z prof. Maciejem Giertychem, a nawet w pewnym stopniu przyczyniłem się do wypracowania naszego wspólnego stanowiska w tej sprawie, pozwolę sobie zamieścić tekst uchwały, którą prof. M. Giertych zaprezentował na konferencji prasowej. Oto ona:  

"Światowy kryzys finansowy, zapoczątkowany wydarzeniami w Stanach Zjednoczonych (m. in. niewypłacalność papierów subprime), zatacza coraz szersze kręgi. Wdziera się nie tylko do krajów Europy zachodniej, ale jego skutki powoli docierają do Polski. Konieczne jest podjęcie racjonalnych i konsekwentnych działań zarówno ze strony rządu i parlamentu, jak i Narodowego Banku Polskiego (Rady Polityki Pieniężnej) celem zapewnienia bezpieczeństwa finansowego naszego państwa i interesów Polaków.  

Tymczasem ogłoszone w tym tygodniu gwarancje rządowe dla lokat bankowych do 50 tys. euro to stanowczo za mało. Ponadto zachęty NBP, aby banki polskie zaczęły udzielać pożyczek tym bankom komercyjnym zachodnim, które straciły płynność, jest rażącym naruszeniem sprawiedliwości w stosunkach finansowych. Oto pieniądze polskich obywateli, którzy trzymają oszczędności w polskich bankach, maja posłużyć do „filantropijnego” ratowania banków zagranicznych funkcjonujących w Polsce.

W sytuacji finansowych kryzysów światowych najwięcej strat zazwyczaj ponoszą przeciętni obywatele. Natomiast banki i inne instytucje finansowe dzięki presji wywieranej na rządy państw najskuteczniej potrafią wymusić zabezpieczenie swoich interesów. Działania polskiego rządu i NBP niestety idą po tej linii, wyznaczonej interesem przede wszystkim banków; i to banków, których właścicielami są podmioty zagraniczne.

Z drugiej strony znamy reakcje rządów niektórych państw Europy zachodniej, np. Wielkiej Brytanii, w której rząd przystąpił do częściowej nacjonalizacji trzech czołowych banków angielskich za kwotę blisko 50 mld euro. Rząd polski również powinien uwzględnić możliwość odzyskania części sektora bankowego w Polsce poprzez nacjonalizację. Przejęcie niektórych banków w sytuacji w pełni usprawiedliwionej czynnikami ekonomicznymi jest okazją, która szybko może się nie powtórzyć.

Ponadto LPR apeluje do rządu o rewizję i nowe zdefiniowanie niektórych instrumentów integracji gospodarczej naszego państwa z finansowymi instytucjami międzynarodowymi, szczególnie z Unii Europejskiej. W obliczu kryzysu, który grozić może dramatycznym wzrostem bezrobocia, upadkiem wielu firm i niewydolnością instytucji finansowych, konieczne jest dokonanie na nowo rachunku korzyści i zagrożeń płynących z integracji gospodarczej i postępującego uzależnienia naszej gospodarki od gospodarki unijnej i światowej. LPR nie kwestionuje dobrodziejstw międzynarodowej współpracy gospodarczej. Przestrzegamy jedynie przed uzależnieniem, i doktrynerską, nie liczącą się z realiami współczesnego świata - postępującą integracją dla samej integracji, która może skutkować załamaniem się polskiej gospodarki.

Zwracamy też uwagę na fakt, że kryzys światowy jest nieuchronną konsekwencją fałszywej i w gruncie rzeczy nieetycznej filozofii współczesnego kapitalizmu, która łudzi miliony osób na całym świecie mirażem nieskrępowanej konsumpcji i życia na kredyt. Zarówno indywidualni konsumenci, jak i całe narody w pogoni za nieograniczoną konsumpcją żyją ponad stan i ponad możliwości spłaty zadłużenia w perspektywie całego życia, nie licząc się ani z ewentualnością okresowego załamania koniunktury gospodarczej, ani rosnącym zadłużeniem publicznym, które będzie z konieczności spłacane przez przyszłe pokolenia".