W dniu 1 sierpnia nie tylko Polska ale Europa zachodnią zwana powinna powstańcom oddawać cześć i dziękować. Jeżeli tak nie jest to nasza wina, oceniając znaczenie Powstania Warszawskiego nie potrafimy wyjść po za własne opłotki i poprzestajemy na jego militarnym bilansie.
Zgoda, jest on ujemny, strata 220 tyś obywateli ,zniszczenie miasta to okropnie wysoka cena.
Łatwo z perspektywy czasu i znajomością finału oceniać ludzi którzy rozkaz jego wywołania wydali.
Osobiście na tak łatwą ocenę nie wyrażam zgody. Biorąc pod uwagę sytuację militarną i polityczną powstanie właśnie w tym czasie miało sens. Tego że Stalin zatrzyma front nikt nie brał pod uwagę, to nie mieściło się po prostu w głowie że SOJUSZNIKpozostanie bierny, że przy pomocy niemieckich rąk wybije militarnego sprzymieżeńca chociaż potencjalną opozycje.
Ponieśliśmy militarną klęske ale czy na próżno?
Te 63 dni miały drogo Stalina kosztować. Moim zdaniem tyle samo (a może i więcej) co przegrana wojna w 1920 roku. Jeżeli o "Cudzie nad Wisłą" mówi się że zatrzymała pochód komunizmu na zachód to Powstanie Warszawskie spowodowało opóźnienie rozpędzonych wojsk sowieckich co skutkowało kilkuset kilometrowym przesunięciem frontu zachodniego na wschód. Te kilkaset kilometrów oznaczało że wojska radzieckie w dniu kapitulacji Niemiec były w środkowych Niemczech a nie po za linią Zygfryda a może dalej w krajach Beneluksu. Co by było gdyby Stalin zajął całe Niemcy? To wprawdzie spekulacja ale nie sądzę żeby Stalin w takiej sytuacji przystał na strefy okupacyjne. Nie było by szans na powstanie RFN a kto wie czy w strefie sowieckiej nie znalazła by się Belgia i Holandia. Czy w takim świecie było by miejsce na samodzielne państwo polskie? Nie sądze, raczej podzielilibyśmy los Litwy, Białorusi czy Ukrainy.
Tak więc powstanie samodzielnego (pod sowiecką kuratela ale jednak) państwa polskiego to niedostrzegany efekt Powstania Warszawskiego. Niewątpliwie bardziej na powstaniu skorzystały kraje Europy środkowej w tym paradoksalnie najwięcej Niemcy ale od nas samych zależy czy prawda o tym do nich dotrze. Jedno jest pewne, nie osiągniemy tego wybuch Powstania Warszawskiego krytykując, bo chociaż nie zamierzone efekty to miały jednak one miejsce.
Inne tematy w dziale Kultura