Paweł Łęski Paweł Łęski
289
BLOG

W przeddzień wybuchu wojny domowej

Paweł Łęski Paweł Łęski Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 16

image


Saint-Exupery powiedział, że wojna domowa to choroba bo jest w środku nas samych.

19 maja 1939 roku oddziały Franco przemaszerowały przez centrum Madrytu. Zwycięzcy świętują w spektakularnej paradzie pozdrawiając swojego przywódcę, w tym czasie pokonani przekraczają granice Francji, pół miliona opuszcza Hiszpanię, nie wiedząc jaka ich czeka przyszłość. Wielu z nich nie wróci. To jest rezultat trzyletniej wojny, w której kraj został poddany straszliwemu konfliktowi. Ponad sto tysięcy żołnierzy zginęło w walce, ponad 200 tys. cywilów zostało zamordowanych poza linią frontu. Wiele ofiar nigdy nie zostanie policzonych.

image

Na zdjęciu anarchistyczna rewolta w Asturii w 1934 roku.

Na początku XX wieku Hiszpania była jednym z najmniej rozwiniętych krajów Europy, większość ludności stanowiła biedota wiejska. Katalonia i kraj Basków były jedynymi uprzemysłowionymi regionami Hiszpanii. Chłopi uciekali ze wsi do miast by tu szukać lepszego życia. Na czele państwa stał król Alfonso XIII, wspierany przez wielkich posiadaczy ziemskich, parlament, młodą klasę średnią, kościół i armię. Jednak z każdym dniem siły klasy robotniczej rosły w siłę. Robotnicy wstępowali do partii socjalistycznych, do związków zawodowych, inni ulegali anarchistycznym sloganom: " Żadnego Boga, żadnego państwa, żadnej władzy".  Partia republikańska wygrała wybory w 1931 roku. Król stracił poparcie i by uniknąć wojny domowej opuścił kraj. Nowy rząd wprowadza reformy, mówi o modernizacji kraju jak najszybciej jest to możliwe, o reformie rolnej, polepszeniu warunków pracy robotników, oddzieleniu kościoła od państwa, zmianach w szkolnictwie. Te zmiany idą znacznie dalej niż tradycyjna Hiszpania może to zaakceptować. Monarchiści i katolicka opozycja protestują na ulicy. Anarcho-syndykaliści zwiększają swoje siły i wysuwają nowe żądania, strajkują, podpalają kościoły. Wzrasta napięcie pomiędzy lewą i prawą stroną. Największe rozruchy mają miejsce w październiku 1934 roku w Katalonii. Autonomiści proklamują tu własne państwo, które jednak upada. W Asturii dochodzi do podpaleń kościołów, ataków na urzędy. Rząd wysyła armię, która pod wodzą Franco krwawo tłumi bunty. Blisko 2000 ofiar, 30 000 zostaje uwięzionych. W takiej atmosferze dochodzi do wyborów 1936 roku. Lewica jednoczy się we Froncie Ludowym. Hasłami prawcy jest: "Religia, rodzina, dobrobyt". Faszystowską partią jest Falanga, jej twórcą syn byłego dyktatora - Rivera. Falangiści jeszcze są małą grupą ale już za chwilę będą odgrywać centralną rolę. Front Ludowy wygrywa małą większością głosów. Nowa władza od razu otwiera więzienia, wypuszcza skazanych. Prawica czuje się upokorzona, dochodzi do walk ulicznych. Falangiści ścierają się z lewicowymi grupami. Front Ludowy wraca do reform zapoczątkowanych w 1931 roku. Prawicowa konspiracja w wojsku zatacza coraz szersze kręgi. Emilo Mola, lider spisku przesyła tajne instrukcje dotyczące rewolty, która musi nastąpić symultanicznie we wszystkich garnizonach , przy użyciu wszystkich dostępnych środków. Wybuch przyśpiesza zabójstwo Jose Castillo, za co w zemście lewica zabija przywódcę opozycji, monarchistę Calvo Stelo.

There have been many comedians who have become great statesmen and vice versa.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura