Pakt Ribbentrop-Mołotow Dolchstoß Japonii
Pakt z 23 sierpnia 1939 roku zaskoczył Japończyków, którzy postrzegali go jako niemiecką zdradę. Pozostawił sowietów w spokoju gdy Japończycy musieli walczyć przeciwko przewyższającym siłom.
Walki nad Chałchin-Goł toczyły się pomiędzy 11 maja i 16 września 1939, tym razem Armia Czerwona, pod dowództwem Gieorgija Żukowa, odniosła zwycięstwo nad wojskami japońskimi. Rezultatem klęski pod Chałchin-Goł było podpisanie 16 września 1939 zawieszenia broni między siłami zbrojnymi obu krajów. Japończycy nie zdawali sobie sprawy z zamiarów Stalina względem Polski. Teraz, o czym się często zapomina w publikacjach, bolszewicy nie stawali już przed ryzykiem walki na dwóch frontach.
Bezzwłocznie po zawarciu układu kończącego działania wojenne na Dalekim Wschodzie Armia Czerwona, nad ranem 17 września 1939 napadła na Polskę.
Japonia wycofała się z przegranej wojny. Z czasem podpisała własny pakt o nieagresji ze Związkiem Radzieckim z kwietnia 1941 r. - jak na ironię, na kilka miesięcy przed hitlerowską „Operacją Barbarossa".
Podpisany traktat miał określoną ważność, do 13 kwietnia 1946. Jeszcze w 1941 Japonia rozważała zerwanie paktu, co było skutkiem agresji jej niemieckiego sojusznika na ZSRR, jednak ostatecznie podtrzymano jego ważność. Uchroniło to ZSRR przed groźbą wojny na dwa fronty i dało możliwość, w kulminacyjnym momencie, na przerzucenie olbrzymich jednostek pod Moskwę.
Japonia prawidłowo stwierdziła po zdradzie z 23 sierpnia 1939 roku, że Niemcom nie można ufać, i Hitler zasłużył na dwulicowość. Wiarołomstwo Prusaków Polska także odczuła tuż przed pierwszym rozbiorem. Tak więc Japonia nigdy nie przyłączyła się do inwazji Hitlera na Rosję. Zamiast tego Japończycy zwrócili uwagę na Pacyfik, a zwłaszcza na wrażliwe bazy brytyjskie i amerykańskie w Singapurze, Birmie, na Filipinach - i Pearl Harbor.
Tymczasem amerykańska klasa polityczna, zgodnie z panującymi nastrojami społecznymi, nie poszła za Rooseveltem, który chciał aktywnie przeciwstawić się ekspansjonizmowi Hitlera. Ci, którzy zwalczali politykę interwencjonizmu w Europie, zwłaszcza bojownicy organizacji „America First”, stworzyli skuteczne lobby, które dodatkowo osłabiło opór Europejczyków. Ale już latem 1941 r. przeciętny Amerykanin popiera nałożone przez Roosevelta embargo na ropę naftową przeznaczoną dla Japończyków.
Od początku lat dwudziestych XX wieku japońskie siły polityczne i wojskowe wahały się między dwiema strategiami, jak przeprowadzić ekspansję na Dalekim Wschodzie: poprzez penetrację gospodarczą, agresywną, ale opartą na regułach gry międzynarodowej; lub poradzić sobie z tym bardziej stanowczo? W 1937 roku wygrała opcja ostatnia, okupację Chin uznano za bardziej „użyteczną”. Zwolennicy ekspansji zbrojnej polegali na kadrach wojskowych i coraz bardziej nacjonalistycznych nastrojach. Ale po przejęciu kontroli nad francuskimi Indochinami muszą odpowiedzieć na quasi - ultimatum ogłoszone latem 1941 r. przez Stany Zjednoczone: "Japonia ma wycofać się z Indochin i opuścić Chiny".
Po zapewnieniu neutralności ZSRR, gabinet Tojo ostatecznie zdecydował się na użycie siły. Amerykańskie jednostki na Pacyfiku zostaną wyłączone z działań, a wojska japońskie zajmą terytoria europejskich mocarstw kolonialnych, które zapewnią Krajowi Słońca niezbędne surowce, jak ropę naftową, cynę, kauczuk ... Sztab generalny opracował taktykę wykorzystania 10 lotniskowców, stanowiących najnowocześniejszą flotę na świecie. Ten plan zostaje wykonywany błyskawicznie. 7 grudnia 1941 r., bez wypowiedzenia wojny, siły admirała Yamoto niszczą znaczną część amerykańskiej eskadry Oceanu Spokojnego. Następnie, korzystając z niezwykłej przewagi morskiej i powietrznej, w maju 1942, przejmują Filipiny; wcześniej, w lutym, zdobyli Malezję i Jawę, perłę holenderskich Indii. Sam Singapur zdawałoby się niemożliwy do zdobycia, symbol dumnej brytyjskiej dominacji, musi się poddać 15 lutego 1942 r. Daleki Wschód jest w rękach Japonii.
Po tym, jak siły Osi wypowiedziały wojnę Stanom Zjednoczonym, konflikt stał się globalny.
