Ustalenia rolniczego „okrągłego stołu” powinny pomóc opróżnić magazyny ze zboża przed żniwami
1. Wczoraj w ministerstwie rolnictwa odbył rolniczy „okrągły stół”, czyli spotkanie ministra Henryka Kowalczyka z przedstawicielami wielu organizacji rolniczych, w związku trudną sytuacją na rynku zbóż w związku z nadmiernym importem z Ukrainy.
Spotkanie, jak relacjonował minister Kowalczyk, było bardzo merytoryczne i skończyło się konkretnymi ustaleniami, które jeżeli zostaną wprowadzone w życie powinny z jednej strony wyrównać przynajmniej część strat jakie ponieśli rolnicy w związku ze spadkiem cen głównie pszenicy i kukurydzy, z drugiej odblokować magazyny, które są obecnie zapełnione zbożem krajowym i sprowadzonym z Ukrainy.
Szczególnie ważne jest opróżnienie magazynów zbożowych przez najbliższe kilka miesięcy, chodzi bowiem o to aby na kolejne żniwa, wszystkie firmy skupowe dysponowały powierzchnią na zboże z nowych zbiorów.
2. Wszystko wskazuje na to, że na dopłaty na wyrównanie części strat poniesionych przez rolników minister rolnictwa będzie dysponował kwotą w wysokości 1,1 mld zł, przy czym na wypłatę kwoty 0,6 mld zł, pochodzących z polskiego budżetu jest już zgoda komisarz Vestager, która akceptuje programy pomocy publicznej.
Z tej kwoty wypłacane będą dopłaty do każdej tony pszenicy i kukurydzy proporcjonalnie do powierzchni zasiewów w poprzednim roku i 60% średniego plonu z hektara od 250 zł do 150 zł w zależności od województwa (w województwach bliższych granicy ukraińskiej dopłaty będą wyższe im dalej od tej granicy niższe).
Kolejna transza w wysokości ponad 0,5 mld zł będzie pochodziła w części z unijnej rezerwy kryzysowej, z której Polska otrzyma w dwóch transzach około 60 mln euro i ponieważ może być ona powiększona o 100% ze środków krajowych, sumarycznie sięgnie ona wspomnianej wyżej kwoty.
Uruchomione zostaną także dopłaty dla firm, które zdecydują transportować zboże do polskich portów, chodzi bowiem o to aby jak największą ilość zboża zalegającego w naszych magazynach, wyeksportować do krajów trzecich.
Rząd chce także uruchomić możliwość eksportu zboża w ramach programów światowej pomocy humanitarnej, a skup zboża na ten cel, jak zapewnił minister Kowalczyk, rozpocznie się zaraz po Świętach Wielkanocy.
3. Minister zapowiedział także uruchomienie dopłat do tzw. kredytów płynnościowych dla rolników i firm skupowych, banki mają zaproponować na ten rodzaj kredytów kwotę ok. 10 mld zł, jego oprocentowanie dla kredytobiorcy ma wynieść 2%.
Wprowadzone zostaną ułatwienia w budowie powierzchni magazynowej, do określonej wielkości, tego rodzaju inwestycje będą mogły być realizowane bez pozwolenia na budowę, podobne rozwiązania mają dotyczyć także silosów zbożowych.
Budowa tych ostatnich ma znaleźć finansowanie w ramach rolniczej części Krajowego Planu Odbudowy, przy czym w związku z jego blokadą przez Komisję Europejską, prefinansowanie tego rodzaju inwestycji ma się odbywać z Polskiego Funduszu Rozwoju.
4. Minister zobowiązał się także, że wystąpi do Komisji Europejskiej o wprowadzenie klauzuli ochronnej w związku z nadmiernym wpływem ukraińskiego zboża na polski rynek, co spowodowało jego destabilizację.
Jak poinformował minister do Polski w ostatnich miesiącach wwiezione zostało ponad 3 mln ton ukraińskiego zboża i tak duża dodatkowa ilość zboża spowodowała spadek jego cen, a także zablokowanie powierzchni magazynowej.
Minister ma również wystąpić także do ministrów rolnictwa Słowacji, Węgier, Rumunii i Bułgarii, których rynki zbóż także zostały zdestabilizowane przez import ukraińskiego zboża, aby także oni zwrócili się do KE o prowadzenie takiej klauzuli.
Jeżeli wszystkie te ustalenia zostaną wprowadzone w życie, to w przeciągu kilku najbliższych miesięcy, trudna sytuacja na polskim rynku zbóż powinna zostać rozładowana.
