Kapitan Stawarz powinien być postacią powszechnie znaną, powinien być przykładem bohatera i patrioty. A jest znany tylko w Krakowie i to dość blado...
Antoni Stawarz do Krakowa został przeniesiony z Cieszyna w sierpniu 1918 roku służył w armii austro-węgierskiej. Budowanie struktur konspiracyjnych w Krakowie rozpoczął już w....styczniu. Gdy w październiku powstała Polska Komisja Likwidacyjna, grupa porucznika Stawarza była jedyną zorganizowana jednostką. Chcąc przyspieszyć bieg historii, 30 października o godz. 21 porucznik Stawarz obwieścił na stacji w Płaszowie początek powstania. Kolejarze wysłali telegramy do wszystkich stacji w Galicji-zatrzymywać wszystkie transporty zmierzające poza jej granice.
Następnego dnia przeprowadzono akcje zbrojną. O godz, 4,30 por. Stawarz wraz z oddziałem zajał koszary przy ulicy Kalwaryjskiej. Oddział por. Pustelnika zajął koszary przy ul. Wielickiej, po dwóch godzinach koszary były w polskich rękach. Żołnierzy austriackich internowano, czescy popierali popierali postepowanie Stawarza. Decydując się na akcję por. Stawarz dysponował ok. 60 żołnierzami, w Twierdzy Kraków stacjonowało wtedy ok......12 tysięcy żołnierzy....Do akcji Stawarz przygotował się też od strony propagandowej, przygotowano symbole narodowe, odezwy do ludności cywilnej. Odniosło to skutek, ludność cywilna masowo przyłączyła się do powstańców. Po wiecu na Rynku Podgórskim powstańcy wraz z ludnością cywilną przeszli przez most na Wiśle i zajmowali stopniowo wszystkie ważne urzędy, komendę wojskową na Stradomiu, koszary przy ul. Siemiradzkiego. Dla ludności cywilnej w mieście symboliczną zmianą władz było zajęcie odwachu przy Ratuszu na Rynku Głównym. 1 listopada por. Stawarza awansowano na stopień kapitana. Brał on udział w walkach o Lwów, Przemyśl, oraz w wojnie z bolszewikami.
Podczas przewrotu majowego stanął po stronie rządowej, "dzięki" temu nie doczekał się wyższego stopnia. "Dzięki" temu jego osoba stała się anonimowa i dopiero teraz powoli wraca na należne sobie miejsce w historii, na razie lokalnie, mam nadzieje że kiedyś będzie powszechnie znana.
Należy zaznaczyć iz Kraków stał się pierwszym miastem jakie odzyskało niepodległość. Wyzwolenie miasta zajęło por. Stawarzowi jeden dzień, co ważniejsze nikt przy tym nie stracił zycia.
Podczas niemieckiej okupacji kpt. Stawarz działał w konspiracji. Zmarł w 1955 roku, pochowany jest na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Inne tematy w dziale Kultura
