O ponad połowę wzrosła liczba kredytów konsumpcyjnych i o tyle samo spadła liczba kredytów mieszkaniowych. Wzrosła liczba wakacji kredytowych. Czy coraz bardziej brakuje nam na przeżycie od pierwszego do pierwszego?
W marcu 2023 r. w porównaniu do marca 2022 r., banki i SKOK-i udzieliły o 55,8 proc. więcej kredytów ratalnych i o 8 proc. kredytów gotówkowych. Wydały też o 54 proc. więcej kart kredytowych. Jednocześnie aż o 43 proc. spadła ilość udzielonych kredytów mieszkaniowych. W ujęciu wartościowym banki przyznały wyższą wartość limitów na kartach kredytowych (o 44,2 proc.), kredytów ratalnych (o 17,5 proc.) i kredytów gotówkowych (o 9,5 proc.), a o 43,1 proc. spadła wartość udzielonych kredytów hipotecznych.
Wzrosty na rynku kredytów
- Marcowe dodatnie dynamiki w ujęciu liczbowym w wysokości plus 8,0 proc. oraz w wartościowym (plus 9,5 proc) potwierdzają wzrosty na rynku kredytów gotówkowych. Analizując rynek kredytów gotówkowych z uwzględnieniem przedziałów kwotowych udzielanego finansowania, zwracają uwagę kredyty zaciągane na kwotę powyżej 50 tys. zł, w których w okresie pierwszych trzech miesięcy 2023 r. wystąpiły najwyższe dodatnie dynamiki wzrostu zarówno w ujęciu liczbowym (o 13,2 proc.), jak i wartościowym (o 15,5 proc.). To samo zjawisko występowało również w 2021 r. - wyjaśnia prof. Waldemar Rogowski, główny analityk Grupy BIK.
Rośnie kwota zaciąganych kredytów
Z odmienną sytuacją mieliśmy natomiast do czynienia w roku 2022, gdy najwyższa dodatnia dynamika dotyczyła kredytów niskokwotowych do 5 tys. zł. Obecnie kredyty powyżej 50 tys. zł odpowiadają za 12 proc. liczby udzielonych w okresie styczeń - marzec tego roku kredytów gotówkowych i za prawie połowę łącznej wartości sprzedaży. Wiąże się to w dużej części z konsolidacją kredytów, która odpowiada za 51 proc. akcji kredytowej, a 23 proc. wartości udzielonych kredytów gotówkowych to drugi i kolejny kredyt, co pokazuje konieczność korzystania z kolejnych kredytów w przypadku części gospodarstw domowych. Najwyższe dynamiki w ujęciu wartościowym miały kredyty ratalne do 1 tys. zł, wzrost o 89 proc.
Jeszcze bardziej spektakularne wzrosty w tym samym przedziale wystąpiły w ujęciu liczbowym, gdzie wzrost wyniósł aż 151 proc. Tak wysoka dynamika niskokwotowych kredytów ratalnych to efekt transformacji zobowiązań z odroczonym terminem płatności w kredyt ratalny. Natomiast nadal, podobnie jak w całym 2022 r., ujemną dynamiką sprzedaży charakteryzują się kredyty ratalne na wysokie kwoty, tj. z przedziału powyżej 10 tys. zł To w większości kredyty samochodowe.
Średnia wartość kredytu gotówkowego zaciągniętego w marcu 2023 r. to 22935 zł, co oznacza wzrost o 1,5 proc. w stosunku do marca 2022 r. Średnia wartość kredytu ratalnego udzielonego w marcu 2023 r. wyniosła 2782 zł i jest ona niższa niż w marcu rok temu o 24,6 proc. Do 2 kwietnia 2023 r. banki zaraportowały 1,126 mln rachunków objętych wakacjami kredytowymi na wartość 280 mld zł. W marcu na rynku kredytów mieszkaniowych odnotowano wysokie spadki zarówno liczby (mniej o 42,7 proc.) jak i wartości (mniej o 43,1 proc.) udzielonych kredytów mieszkaniowych. W marcu 2023 r. średnia wartość udzielonego kredytu mieszkaniowego wyniosła 341,3 tys. zł i była niższa w ujęciu rocznym o 0,7 proc.
Spadło zadłużenie gospodarstw domowych
Przypomnijmy, że o 13,4 mld zł spadła wartość zadłużenia gospodarstw domowych z tytułu posiadanych kredytów i pożyczek w porównaniu do grudnia 2021 r. Mimo, że Polacy w całym 2022 r. zaciągnęli łącznie 143,6 mld zł nowych kredytów i pożyczek, w porównaniu do roku 2021 dynamika wartości sprzedaży większości rodzajów kredytów była ujemna. O prawie połowę spadła wartość udzielonych kredytów mieszkaniowych. Rosła sprzedaż kredytów ratalnych i pożyczek udzielone w sektorze pozabankowym zarówno wartościowo (o 27 proc.), jak i liczbowo (o 22 proc.). Zdaniem wielu ekspertów dane za rok 2023 mogą, że zadłużamy się jeszcze bardziej.
Zdjęcie ilustracyjne
Tomasz Wypych
