Izba wytrzeźwień, relikt komunistyczny, oparty na przepisach, które często wzajemnie się wykluczają, trzyma się mocno. Właśnie ustalono nową maksymalną opłatę z nocleg w tym przybytku.
Izba wytrzeźwień - od kiedy w Polsce?
W Europie, poza krajami postkomunistycznymi, gdzie pobyt w izbach jest przymusowy, izby wytrzeźwień działają wyłącznie w Niemczech i krajach skandynawskich. Instytucja izby wytrzeźwień powstała w Polsce w maju 1956 r. Początkowo były one uruchamiane przez miejskie rady narodowe, ale od 1999 r. mogą być prowadzone przez organy samorządu terytorialnego w miastach liczących powyżej 50 tys. mieszkańców i organy powiatu. Według ostatnich dostępnych danych w Polsce jest 36 „wytrzeźwiałek”. Kilka miast w Polsce zdecydowało się izby zlikwidować. Tak stało się m.in. w Opolu oraz Legnicy, w której izbę zlikwidowano 30 kwietnia 2023 roku, co ma przynieść ok. 2 milionów złotych oszczędności rocznie, przy rocznym budżecie miasta wynoszącym ponad 750 mln złotych.
Zgodnie z definicją Izba wytrzeźwień to placówka klasyfikowana jako zakład administracyjny szczególnego rodzaju, wspomagająca działanie służb porządku publicznego, w której doprowadzane osoby będące w stanie nietrzeźwości mogą być umieszczane na czas niezbędny do wytrzeźwienia.
Przepisy są sprzeczne
Jednak zdaniem wielu ekspertów konstrukcja prawna izby zawiera liczne sprzeczności zarówno wewnętrzne, jak i z innymi przepisami prawa, stanowiąc swego rodzaju archaizm prawny. Stanowi jedyny w Polsce typ instytucji, który pomimo faktycznego całodobowego i stacjonarnego udzielania określonych świadczeń zdrowotnych stanowiących w innych sytuacjach działalność leczniczą i to jeszcze zastrzeżoną tylko dla wybranych podmiotów leczniczych, udzielania całodobowych usług opiekuńczych objętych w innych sytuacjach przepisami o pomocy społecznej, a także zatrudniania osób wykonujących zawody medyczne oraz obowiązku prowadzenia dokumentacji medycznej, nie ma statusu podmiotu wykonującego działalność leczniczą ani jednostki organizacyjnej pomocy społeczne. Dlatego tak naprawdę jej działalność lecznicza i opiekuńcza oraz gospodarka lekami nie podlegają kontroli
Dzięki temu, że izba wytrzeźwień nie podlega przepisom ustawy o działalności leczniczej oraz przepisów o pomocy społecznej, nie stanowiąc ani podmiotu wykonującego działalność leczniczą ani całodobowej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, wyłączona jest w konsekwencji również spod przepisów ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Jednak pomimo to osobie doprowadzonej do niej podaje się, jeżeli wymaga tego jej stan zdrowia, produkty lecznicze, co stanowi działalność leczniczą, a sama izba ma obowiązek zatrudniania osób wykonujących zawody medyczne, który z zasady dotyczy wyłącznie podmiotów wykonujących działalność leczniczą lub całodobowych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej i podlega obowiązkowi prowadzenia dokumentacji medycznej, już z samej swojej definicji związanej z działalnością leczniczą.
Opłata za dzień na "wytrzeźwiałce"
I chociaż nie jest placówką medyczną, musi posiadać gabinet diagnostyczno-zabiegowy, czyli komórkę wprost objętą ustawą o działalności leczniczej, a pod pewnymi warunkami może być w niej prowadzona detoksykacja, jeżeli izba wytrzeźwień posiada odpowiednie pomieszczenie, urządzenia, wyposażenie i wykwalifikowany personel, co jest działalnością ściśle leczniczą, w dodatku zastrzeżoną dla niektórych tylko podmiotów leczniczych, objętych reżimem ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Może również stosować zatrzymanie i przymus bezpośredni, np. przypięcie do łóżka lub zapięcie w kaftan bezpieczeństwa.
Osoba doprowadzona do izby wytrzeźwień lub placówki albo jednostki Policji pozostaje tam aż do wytrzeźwienia, nie dłużej niż 24 godziny. Osoby do lat 18 umieszcza się w odrębnych pomieszczeniach, oddzielnie od osób dorosłych. Pobyt w izbie wytrzeźwień opłaca osoba w niej zatrzymana. Maksymalna wysokość opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień, w placówce lub w jednostce policji została właśnie podniesiona i po waloryzacji 437,81 zł. O czym w obwieszczeniu poinformował ministerstwa zdrowia.
Fot. YouTube/Podlaskie24
Tomasz Wypych
