Nikt nie chce płacić podatków, zwłaszcza jeśli dotyczą one pieniędzy odkładanych na czarną godzinę, za które już przecież wcześniej zapłaciliśmy podatek, bo od wynagrodzeń także pobierane są podatki. Dlatego Polacy zmieniają sposób inwestowania i oszczędzania.
Podatek Belki skutecznie zniechęca do inwestowania
Jeszcze do niedawna granie na giełdzie było jednym z najbardziej ulubionych sposobów na oszczędzanie i pomnażanie pieniędzy. Podobnie przez wiele lat było z lokatami w bankach, jednak od dłuższego czasu ich długoterminowe oprocentowanie jest poniżej poziomu inflacji, a od każdego zarobionego grosza w banku i na giełdzie musimy jeszcze zapłacić „podatek Belki”. Dlatego Polacy coraz chętniej lokują pieniądze w obligacjach i mieszkaniach. Nie chcą ryzykować utraty pieniędzy na niepewnym rynku kapitałowym.
Coraz rzadziej gramy na giełdzie
Polska jest krajem w Unii Europejskiej charakteryzującym się jednym z najwyższych poziomów oszczędności zgromadzonych w postaci gotówki i depozytów, przy jednoczesnym coraz słabszym zainteresowaniem rynkiem kapitałowym. Na koniec 2023 r. gotówka i depozyty stanowiły łącznie 78,4 proc. ogółu aktywów finansowych polskich gospodarstw domowych, podczas gdy akcje notowane na rynkach Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie osiągnęły udział na poziomie zaledwie 4,5 proc.. Wprawdzie uczyniło je to najbardziej popularnym instrumentem w segmencie rynku kapitałowego, ale niestety na Głównym Rynku GPW stale zauważalny jest bardzo niski udział inwestorów indywidualnych, którzy w całym 2024 r. wygenerowali tylko 13 proc. obrotów, a w samej II połowie roku jeszcze mniej, bo 12 proc.
Wśród przyczyn niskiego zainteresowania giełdą wśród inwestorów indywidualnych w Polsce wymienia się brak zaufania do rynku kapitałowego oraz instytucji finansowych. Z kolei depozyty bankowe postrzegane są jako bezpieczny produkt oferowany przez pod miot godny zaufania, jakim jest bank. Ich atrakcyjność obniża jednak podatek, jaki płaci się od zysków z lokat.
Kolejną barierą inwestowania na giełdzie jest niechęć inwestorów indywidualnych do podejmowania ryzyka w sytuacji atrakcyjnych alternatyw, do których zalicza się obligacje i nieruchomości. I tutaj rodacy znaleźli sprytny sposób korzystając z przepisów, które wobec obu tych kategorii aktywów występują preferencje podatkowe w stosunku do rynku akcji. W przypadku obligacji ma to miejsce tylko wtedy, jeśli ich zakup nastąpi poprzez konto emerytalne (IKE lub IKZE). W przypadku nieruchomości zachętą jest zwolnienie z podatku z inwestycji w nieruchomości po pięciu latach bądź w przypadku za inwestowania w kolejną nieruchomość oraz obowiązująca niższa stawka opodatkowania dochodów z najmu.
Polacy chcą inwestować, ale brakuje im wiedzy
Natomiast podatek od zysków kapitałowych niezmiennie jest czynnikiem zniechęcającym do podjęcia decyzji o inwestowaniu na giełdzie, choć często Polacy nie są w stanie wskazać np. jego wymiaru. Polacy obawiają się też, że ich środki finansowe są niewystarczające, aby można było je inwestować. Ponadto, wskazują na swoją zbyt małą wiedzę, co może przekładać się na utratę posiadanych zasobów. Tylko 12 proc. uczestników badania zrealizowanego na zlecenie Fundacji Warszawski Instytut Bankowości i Fundacji GPW oceniło swoją wiedzę o giełdzie jako dużą lub raczej dużą. Ponadto, raptem 32 proc. badanych słyszało o akcjach i umie scharakteryzować ten rodzaj aktywów, a jest to przecież najlepiej znany instrument na GPW.
Problem niedostatecznej wiedzy i odpowiedniej edukacji w obszarze inwestowania ujawnia się także w innych krajach. Zgodnie z badaniem przeprowadzonym w 2022 r. dla Światowego Forum Ekonomicznego (WEF), wśród mieszkańców dziewięciu różnych krajów (w tym USA i Chin) 40 proc. ankietowanych podjęło decyzję o rezygnacji z inwestowania z powodu braku wiedzy, jak to zrobić. Z kolei ok. 70 proc. wszystkich osób uczestniczących w badaniu inwestowałoby chętniej lub więcej, gdyby zostało wcześniej wyedukowanych finansowo na wyższym poziomie.
TW
Z tego artykułu dowiedziałeś się:
- Dlaczego Polacy coraz częściej rezygnują z inwestowania na giełdzie
- Jakie są najpopularniejsze alternatywy dla rynku kapitałowego
- W jaki sposób podatek Belki wpływa na decyzje oszczędzających i inwestorów
- Co zniechęca Polaków do inwestowania i jakie mają braki w wiedzy finansowej
na zdjęciu: Monety w polskiej walucie, zdjęcie ilustracyjne. fot. gosiak1980, Pixabay
Inne tematy w dziale Gospodarka
