Gruntowe pompy ciepła, czyli systemy wykorzystujące energię geotermalną do ogrzewania budynków, mogą stać się istotnym rozwiązaniem dla polskich gospodarstw domowych i sektora publicznego. Choć ich udział w rynku jest wciąż niewielki, eksperci są zgodni: potencjał tej technologii jest ogromny, a państwo szykuje nowe narzędzia, by ułatwić inwestycje i przyspieszyć rozwój całej branży.
Polska nadrabia dystans do liderów
Według danych Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC), w 2024 roku w Polsce zainstalowanych było około 92 tys. gruntowych pomp ciepła. To plasuje nas na 8. miejscu spośród 25 analizowanych krajów europejskich. Mimo to, udział tych instalacji w całkowitej liczbie systemów grzewczych w Polsce wynosi zaledwie 0,7 proc. – daleko nam do Szwecji, gdzie geotermalne pompy stosuje się w 12 proc. gospodarstw.
Mimo lekkiego spadku sprzedaży w 2024 roku (ok. 6000 sztuk wobec 8100 w 2023 roku), prognozy na 2025 rok wskazują na odbicie – z planowanym wynikiem około 7500 nowych instalacji.
Mapa Drogowa i nowe prawo mają pomóc inwestorom
Kluczowe dla rozwoju technologii gruntowych pomp ciepła mają być działania legislacyjne oraz geologiczne. Jak informuje prof. dr hab. Krzysztof Galos, Główny Geolog Kraju i wiceminister klimatu, trwają prace nad aktualizacją i rozszerzeniem Mapy Drogowej Rozwoju Geotermii. W planach są także uproszczenia procedur administracyjnych, szczególnie dla mniejszych inwestycji.
Dzięki nowym mapom geotermalnym, inwestorzy będą mogli łatwiej ocenić potencjał działki pod kątem instalacji pompy ciepła, a uproszczone przepisy mają skrócić ścieżkę formalną. Wśród realizowanych projektów znajdują się m.in. mapy geotermii dla Warszawy i Wrocławia, a teraz powstają kolejne arkusze obejmujące mniejsze regiony.
Zgodnie z Polityką Energetyczną Polski do 2040 roku (PEP2040), do 2030 roku gruntowe pompy ciepła mogą odpowiadać za od 1,75 do 4,88 GW zainstalowanej mocy cieplnej. Z kolei Wieloletni Program Rozwoju Geotermii zakłada osiągnięcie nawet 8 GW do 2050 roku. Tempo przyrostu mocy geotermii płytkiej w Polsce wynosi obecnie ponad 300 MW rocznie – to znacznie więcej niż dla geotermii głębokiej, gdzie roczny przyrost mocy oscyluje wokół 20–30 MW.
Pompy ciepła - zahamowny rozwój
Mimo rosnącego potencjału, branża zmaga się z wieloma barierami. Do najpoważniejszych należą:
- wysokie koszty inwestycyjne
- brak digitalizacji procedur administracyjnych
- niedobór wyspecjalizowanych kadr w sektorze wierceń
- dezinformacja i niski poziom wiedzy o pompach ciepła w społeczeństwie
PORT PC wskazuje na pilną potrzebę uruchomienia rządowej kampanii informacyjnej, która promowałaby pompy ciepła jako technologię przyszłości – opłacalną, ekologiczną i dostępną dla szerokiego grona odbiorców.
Fot. zdjęcie ilustracyjne/Tauron
Red.
Inne tematy w dziale Gospodarka
