Najpiękniejsza teoria struktury wszechświata zwana ogólną teorią względności, zbudowana przez Alberta Einsteina ,i istniejąca już ponad 90 lat, ma już za sobą kilka niepodważalnych, pozytywnych testów.W chronologicznej kolejności są to:1.Ugięcie promieni światła w pobliżu Słońca,A.Edddington,19192.Grawitacyjne przesunięcie ku czerwieni- R.Pound,G.Rebka,19603.Mikrofalowe promieniowanie szczątkowe- A.Penzias,R.Wilson,1965.Najnowszy pomiar, sonda kosmiczna,20034.Współczesna wersja eksperymentu Eoetvoesa (1894) zrealizowana przez R.Dickego(1960).Najnowszy pomiar(z grudnia 2007) w instytucie fizyki jądrowej i astrofizyki waszyngtońskiego uniwersytetu dokonany przez grupę pod kierunkiem S.Schlemmingera podwyższyła klasę dokładności o jeden rząd wielkości poprzednio uzyskanych.5. precesja peryastronu (analogon peryhelium planety)podwójnego pulsara- R.Blandford,R.Epstein ,19776.Zależność czasu od natężenia pola grawitacyjnego- zegar atomowy na orbitującej platformie,1978Centralna idea OTW, mówiąca o identyczności krzywizny czasoprzestrzeni oraz oddziaływania grawitacyjnego, w przypadku toru promienia świetlnego (fotonu),lub ogólnie kwantu promieniowaania elektromagnetycznego(np.radiopromieniowania), musi prowadzić do odstępstwa od prostoliniowości tego toru. Inercjalny ruch fotonów odbywa się po geodetykach, które tylko w czasoprzestrzeni płaskiej, bez pola grawitacyjnego, są liniami prostymi.Ugięcie promieni świetlnych w czasoprzestrzeni z krzywizną czyli w pobliżu wielkich mas, z kolei może dać efekt zwany “soczewkowaniem grawitacyjnym”. Dwa promienie światła wybiegające z galaktyki przesłoniętej inną galaktyką, bliższą względem obserwatora ziemskiego, muszą się ugiąć w jej polu grawitacyjnym i obserwator ziemski wokół niej zobaczy nieparzystą liczbę obrazów ułożonych w kształt pierścienia. Z obliczeń w pracy Einsteina wynika także istnienie centralnie położonego obrazu. Ugięcie jest wywołane silnym polem grawitacyjnym galaktyki-soczewki. Taki hipotetyczny pierścień otrzymał nazwę pierścienia Einsteina.W ostatnich latach wielokrotnie zaobserwowano efekt “soczewek “ grawitacyjnych dla światła (fal radiowych)biegnącego od kwazarów, na galaktykach lub na ich układach.Im gęstsze, bardziej skupione centrum galaktyczne i im silniejsze pole grawitacyjne, tym słabszy okaże się centralny obraz. Pomimo to, ów centralny obraz, którego światło przechodzi najbliżej środka galaktyki – soczewki grawitacyjnej, może nam dużo powiedzieć o jądrze galaktyki. Ta możliwość sprawia, że szukanie centralnych obrazów staje się bardzo atrakcyjne.Za pomocą tej metody odkryto ,że w centrach galaktyk(zwłaszcza typu spiralnego) znajdują się obiekty o masach przewyższających masę Słońca miliony razy.
10 stycznia tego roku, międzynarodowy zespół przy kalifornijskim uniwersytecie kierowany przez Raphaela Gavazzi i Tommaso Treu, odkrył podwójny pierścień Einsteina !(arxiv.org/abs/0801.1555 , raport opatrzony fascynującym zdjęciem) .Dokonano tego za pomocą teleskopu Hubblea ,w ramach programu SLACS, korzystając z niezwykle mało prawdopodobnego układu trzech galaktyk na jednej linii względem obiektywu teleskopu.Galaktyki źródłowe były na odległościach wyznaczonych przez czynnik skali przesunięcia dopplerowskiego:źródło pierwszez(2) = 3,1 ,odległość ok. 10,5 miliarda lat świetlnychźródło drugiez(1) = 0,609co odpowiada odległości ok.6,5 miliarda lat świetlnychwreszcie galaktyka –soczewka dla promieni świetlnychz(3) = 0,222.co odpowiada odległości ok.2 miliardy lat świetlnychPrawdopodobieństwo zaistnienia takiego układu wizualnego wynosi ok.0,01 %. Grupie obserwacyjnej udało się wyselekcjonować promieniowanie galaktyk źródłowych ok.1000 razy silniejsze od natężenia światła galaktyki soczewkującej.Z OTW wynika, że gdyby można była uzyskać kilkadziesiąt podobnych obserwacji pierścieni Einsteina, wówczas możliwe byłoby rozstrzygnięcie kwestii istnienia ciemnej energii.Na marginesie efektu soczewkowania grawitacyjnego, niektórzy astronomowie fińscy i francuscy już od lat snują spekulacje na temat : w jakim stopniu, wizualny obraz bardzo odległych struktur gwiezdnych, w megaskali czasoprzestrzeni, odpowiada rzeczywistemu istnieniu tych struktur, a w jakim stopniu ulegamy optycznemu złudzeniu.Najważniejsze jednak ,że opisana obserwacja podwójnego pierścienia Einsteina, jest mocnym elementem serii pozytywnych testów OTW, i wzmacnia tym samym moc przewidywalności tej teorii, czyniąc z niej, prawdziwy paradygmat nowożytnych wizji kosmologicznych.
No modern scientist comes close to Einstein's moral as well as scientific stature (John Horgan)
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Kultura
