Uważne korzystanie z mediów pozwala dostrzec zjawisko promocji osób, które są szykowane do pełnienia szczególnej roli w niedalekiej przyszłości. Zwykłą promocję widać w mediach codziennie i coraz częściej nie wychodzi ona na dobre promowanemu, którego nazbyt regularne pojawianie się, mało oryginalne i nudne wypowiedzi, a czasem irytujące zachowania, skłaniają do użycia pilota. Chodzi jednak o inny typ promocji, w którym całkiem nowa, lub dawno nie widziana osoba zaczyna się nagle pojawiać na ekranach i jest prezentowana jako ktoś, na kogo warto zwrócić uwagę. Taka promocja jest zwykle sygnałem, że coś się będzie działo, że ktoś planuje dla tej osoby jakąś szczególną rolę i to co może być ciekawe, to odczytanie i zrozumienie tego sygnału wyprzedzające rozwój sytuacji. Zauważenie takiego sygnału i chęć jego zrozumienia jest naturalnym, choć drobnym elementem analizy sytuacji politycznej, pozwalającym prognozować bieg wypadków związanych z odczytaniem, kto i w jakim celu promuje konkretną osobę. Opiszę cztery przypadki jako przykłady zjawiska sygnalizującej promocji.
Pierwszy, całkiem niewinny, dotyczy w miarę popularnej ostatnio i wchodzącej w rolę telewizyjnej dziennikarki, Pani Magdaleny Ogórek. Pamiętam sytuację, gdy pojawiła się po raz pierwszy i dość ciekawie opowiadała o sprawach związanych z Kościołem. Później, gdy w następnych dniach ta urodziwa niewiasta weszła na wizję po raz drugi i trzeci, poruszając ten sam temat w sposób równie interesujący, nie przyłożyłem szczególnego znaczenia do tematyki wypowiedzi, ale zastanowiłem się, o co tutaj chodzi? Dlaczego jest tak wyraźnie promowana? Wiedziałem, że coś się dla niej szykuje, ale nigdy bym wtedy nie pomyślał, że po jakimś czasie wystąpi L.Miller i ogłosi ją jako kandydatkę SLD na prezydenta RP. Choć promocja stała się zrozumiała, a przyszłość rozwinęła się w sposób nieplanowany przez promotora, pozostały pytania: Jak to się odbywa? Przychodzi Miller do studia TV, prowadzi za rączkę panią Magdalenę i proponuje, że ta pani może coś ciekawego opowiedzieć z tematyki kościelnej? Czy też przychodzi i mówi: Muszę panią Magdalenę przedstawić szerszej publiczności, bo mamy wobec niej plany polityczne. Pomóżcie!
Drugi przykład związany jest z aktualnym rzecznikiem Prezydenta Krzysztofem Łapińskim, który dość powszechnie został zauważony w czasie kampanii wyborczej jako dziwny człowiek szczerzący zęby i podrygujący w orszaku obecnej Pani Premier. Później długo go nie widzieliśmy, aż zaczął się regularnie pojawiać w TVN24 i w TV Polsat z wypowiedziami raczej słabo przystającymi do linii politycznej PiS. To były bardzo częste występy, zwłaszcza w programie Morozowskiego, a było to o wiele wcześniej, nim został powołany na rzecznika Pana Prezydenta Andrzeja Dudy. Wtedy jednak nie było żadnych wątpliwości, że coś się szykuje - ktoś kroi jakąś ważną rolę dla tego dziwnego człowieka. Ponieważ był promowany głównie w TVN24, powołanie go na rzecznika Prezydenta musiało być wielkim zaskoczeniem. Dzisiaj, kiedy już wszyscy zaznajomili się z potencjałem K. Łapińskiego jako rzecznika i próbują pojąć, dlaczego Prezydent taką właśnie swoją twarz zechciał przedstawić Polakom, ważne jest, by pamiętać, że nie był to wybór z zaskoczenia. Był ten wybór starannie przygotowany w ok. dwumiesięcznej sygnalizującej promocji, a dłuższe przygotowanie potwierdził też sam Łapiński przyznając się do wielu rozmów poprzedzających nominację. Zagadką pozostaje, czy rzecznik pokazuje twarz, jaką Prezydent zawsze miał, ale się nie chwalił, czy też nową twarz, którą nabył już w pierwszej połowie swojej kadencji.
Trzeci przypadek jest trochę dziwny i nietypowy – chodzi o Pawła Rabieja, który był wcześniej znany, ale z rzadka pojawiał się publicznie, a dzisiaj w zasadzie nie da się pilotem wyrzucić go z ekranu, bo przechodzi od studia do studia z wyjątkowo natarczywą promocją swojej osoby. Jeśli dobrze pamiętam ta operacja trwa już ponad rok, a zaczęła się od występu 18 września 2016 w programie Polsat News „Pociąg do polityki”, gdzie ujawnił, że jest gejem. Jeśli jego promocja ma oswajać ludzi z tym paskudnym zjawiskiem, to celem mogą być także jego ambicje związane z rolą w partii Nowoczesna, a tym bardziej te wynikające z chęci objęcia funkcji prezydenta Warszawy. Ponieważ pojawia się we wszystkich telewizjach, trudne jest rozstrzygnięcie, jaki cel promują poszczególne redakcje. Sygnałów jest wiele, ale najbardziej dziwi intensywny udział TVP w tym mało atrakcyjnym procederze, a regularne pojawianie się Rabieja nawet w takich chaotycznych spędach, jak Studio Polska, wskazuje na kryzys programów publicystycznych w telewizji publicznej. Jakoś jestem przekonany, że Rabiej już przesadził z tą auto-promocją, w naturalnym biegu takiej kampanii wyczerpał już swoje możliwości i wpadł w odmęty trywializmu, a także wewnętrznych sprzeczności. Można przyjąć, że tak natrętne narzucanie się innym, zaczyna mu mocno szkodzić, tym niemniej wciąż jeszcze coś sygnalizuje.
Wreszcie czwarty i może najbardziej aktualny przypadek, który dotyczy sędzi Barbary Piwnik. Była już dawniej trochę widoczna, zwłaszcza w czasie, gdy porzuciła prowadzenie procesu karnego afery FOZZ i spowodowała konieczność jego przeprowadzenia od początku, czyli umożliwiła przedawnienie, bo weszła w październiku 2001 do gabinetu Leszka Millera i objęła urząd ministra sprawiedliwości. Później praktycznie się nie pojawiała, a dzisiaj bardzo często występuje w mediach sygnalizując przygotowywanie się do nowej roli. Z tych dawnych czasów nie pamiętam jej wypowiedzi, ani tego co mnie drażniło. Jednak na podstawie całego zachowania, na własny użytek zakwalifikowałem ją do nadzwyczajnej kasty zdemoralizowanych sędziów PRL i wejście w gabinet Millera wcale mnie nie zdziwiło. Dzisiaj zdążyłem już obejrzeć kilka jej wywiadów, w których chce sprawić wrażenie, że bardzo wspiera reformę sądownictwa, ale wszystkie argumenty przedstawia tak niejednoznacznie, unikając wszelkich prostych konkluzji, że nie sposób uwierzyć w jej słowa, a tym bardziej w intencje. Jest to klasyczna sygnalizacja, że sędzia Piwnik chciałaby zachować miejsce w KRS, a może nawet chciałaby zostać przewodniczącą Rady. Taki cel wynikał zresztą z innych jej wypowiedzi. Mam nadzieję, że ci, którzy w końcu będą wybierać KRS, spojrzą na całość jej życiorysu i nie dadzą się nabrać na imitację nowej kasty, która z nostalgią pamięta jak było i zechce z pewnością do tego co było powrócić.
Warto te wszystkie sygnały zauważać i odczytywać, by rozumieć, a czasem, by zapobiec.
