Ten symbol PPS który dziś będę opisywał budzi wiele kontrowersji.
Widziałem już kiedy opisywano go jako alternatywny symbol PPS Osóbki-Morawskiego a dziś zobaczyłem że współczesna PPS nie potrafi go prawidłowo zakwalifikować.
Dzięki temu jednak że się na facebookowym profilu współczesnej PPS znaczek ów pojawił - dysponujemy jego wyraźnym zdjęciem
Jeden znaczek wiele symboli
skomplikowana odznaka PPSOdznaka która tu widzicie była używana we wszystkich nurtach PPS począwszy od lat 30 XX wieku.
Jednak jest związana przede wszystkim z PPS Dawną Frakcją Rewolucyjną - w niej był używany na pewno.
Mam jednak doniesienia że używano go również i w PPS i potem w czasie okupacji.
Z pewnością zaś używano go w powojennej odrodzonej PPS Osóbki Morawskiego - nie był jednak znaczkiem oficjalnym a jedynie często spotykanym w tym okresie.
Myślę ze na początek wato się przyjrzeć jego symbolice.
Znaczek ten ma w sobie 5 a nawet 6 oddzielnych symboli połączonych w jeden.
Zacznijmy od tradycyjnego symbolu rąk i młota. Jeśli czytaliście I część tekstu o znaczkach PPS wiecie że wzorem dla znaczka PPS z młotem i trzymającymi go dłońmi był znaczek austriackiej partii socjaldemokratycznej.
Ja doskonale widać na ilustracji na tym znaczku poprawiono ten symbol odchodząc od polskiej wersji z dłońmi trzymającymi młot ku oryginalnej wersji austriackiej z dłońmi w uścisku na tle młota. Jest to bardzo znaczące.
W tle pojawia się inny symbol zaczerpnięty być może z Austrii czyli wschodzące słońce.
Oba te symbole są na tarczy która umieszczona jest na kole zębatym, kolejnym symbolu austriackiej socjaldemokracji używanym powszechnie w przedwojennej Polsce.
Całość zaś jest trzymana przez orła w zamyśle chyba legionowego - stad brak korony w stylizacji z lat 30, a orzeł ten ma na piersiach litery PPS.
Nie wiem niestety jak znaczek ów powstał i kto był jego autorem. Mam jednak pewne konkretne przypuszczenia którymi się z Wami podzielę i które sami będziecie musieli ocenić.
Medard Downarowicz 1934- ma znaczek 1 brygady legionów w klapie
Od dawna zastanawiało mnie kto był autorem znaczka z orłem.
Z wielu osób które mogłyby stworzyć znak o którym mówimy, ja stawiam na adepta sztuki królewskiej czyli masona, członka PPS oczywiście a do tego jeszcze działacza zwiazku strzeleckiego i lwowskiej organizacji "Promieniści".
To oczywiście jedynie hipoteza i to raczej fazy technicznej poszukiwań, nie mniej dziele się nią z wami i spróbuje ja uzasadnić.
Jak wiecie PPS dFR powstała 17 października 1928 w wyniku rozłamu w PPS powstałego na tle stosunku do Piłsudskiego - z klubu parlamentarnego PPS odeszło dziesięcioro posłów. Byli wsród nich Medard Downarowicz i Julian Smulikowski. W PPS dFR był również Jędrzej Moraczewski i całkiem spora grupa dawnych członków PPSD.
PPS dFR musiała znaleźć sobie symbole które nawiązywałyby do historii PPS ale odróżniałyby się od symboli używanych przez PPS.
Nawiązanie do legionów i Strzelca też byłoby mile widziane.
Znaczek który widzicie spełnia wszelkie takie wymogi.
W mojej opinii pomysłodawcą znaku o którym mówimy był ktoś kto dodatkowo był niegdyś członkiem tajnej organizacji "Promień" czyli "Promienistych"
Do tej lwowskiej nielegalnej grupy skupionej wokół pisma Promień należało całkiem sporo członków PPS - np Kazimierz Pużak Adam Uziembło, Adam Próchnik czy Stanisław Siedlecki. Był w niej również Medard Downarowicz.
Moim zdaniem to własnie od tej organizacji wzięły się promienie słoneczne widoczne na odznace.
Koło zębate zostało użyte moim z powodu chęci nawiązania do związków zawodowych a konkretnie do symboliki Centrali Zjednoczenia Klasowych Związków Zawodowych w których również działał Downarowicz.
Jak sie juz pewnie domyślacie podejrzewam że to własnie Medard Downarowicz wymyślił ów znaczek ;-)
winieta Hasła Pracy organu CKZZ
Orła na tym znaczku do tej pory interpretowałem jako legionowego ale ostatnio zacząłem się zastanawiać czy on nie jest aby strzelecki.
Jeśli potraktować by go jako własnie strzeleckiego to zaszła by ciekawa okoliczność.
Na przełomie 1929 i 1030 roku wypadała bowiem akurat 20 rocznica powstania we Lwowie Związku Strzeleckiego.
Pewnie się domyślacie ze że jego członkiem a nawet od początku członkiem jego władz był nie kto inny niż Downarowicz.
Oczywiście pewności że to właśnie Downarowicz zaprojektował znaczek z orłem mieć nie można nie mając dowodu w postaci relacji jakiejś na ten temat. Dlatego chcę wyraźnie zaznaczyć że moja teoria jest jedynie hipotezą.
Medard Downarowicz z kilku względów jednak bardzo pasuje do profilu sprawcy omawianego znaczka.
znaczek Legionu Młodych rok 1930
Jako mason był lepiej niż inni obeznany z falerystyką (nauką zajmującą się odznakami) ponieważ masoneria do znaczków i odznak przywiązywała dużą uwagę. Był również członkiem tych organizacji w których pojawia się symbolika używana na tym naszym znaczku - i to zarówno przed prawdopodobną data powstania znaczka jak i później.
Odnośnie daty powstania znaczka to poza 20 rocznicą związku strzeleckiego na ten okres przemawia również stylizacja orła
porównajcie ją choćby ze znaczkiem Legionu Młodych z roku 1930.
znaczek okolicznościowy Stowarzyszenia Byłych Wieźniów Politycznych PPS dFRZwróćcie również uwagę na późniejszy znaczek późniejszy Stowarzyszenia Byłych Wieźniów Politycznych PPS dFR.
Tu wypada się zastanowić chwilę nad tym czemu na znaczku naszym uzyto nazwy PPS a nie jak na późniejszym PPS dFR.
Wyjaśnieniem może być to że do wyborów roku 1930 czyli do tak zwanych Wyborów Brzeskich w listopadzie 1930 roku , PPS dFR mogła miec nadzieję że podobnie jak PPS FR wkrótce będzie głównym nurtem PPS i będzie używać nazwy bez dodatku. W 1930 roku nadzieje te się rozwiały w zwiazku z przegranymi wyborami do sejmu.
Nie wiem na ile przekona was moja hipoteza potraktujcie ja jednak jako okazję do dowiedzenia sie wiecej o Medardzie Downarowiczu
np z tej stronyhttp://www.gminalochow.pl/content/medard_downarowicz_kandydat_na_patrona_biblioteki-65
A na koniec coś co się oczywiście musiało pojawić skoro mowa o PPS dFR
http://www.youtube.com/watch?v=EsepukGA8hk
Tata Tasiemka którego w teledysku gra Leon Niemczyk, był w PPS dFR. Doktor Łokietek zresztą też ;-).
pozdrawiam
W kolejnej części napisze o znaczkach PPS-WRN a właściwie to o jednym jedynym o którym wiem że istniał i o plakietkach oddziałów GL WRN.
