Dwudziestego szóstego kwietnia 1943 roku rotmistrz Witold Pilecki z dwoma innymi więźniami - Janem Redzejem i Edwardem Ciesielskim - uciekł z obozu koncentracyjnego Auschwitz. Cała trójka zgłosiła się do nocnej pracy w piekarni poza obozem. Po północy, korzystając z nieuwagi Niemców, Ciesielski przeciął kabel od telefonu, Redzej odsunął rygle drzwi i wszyscy uciekli. Przez Puszczę Niepołomicką dotarli do Bochni, a stamtąd do Warszawy. Pilecki złożył raport o tym, co się dzieje w Auschwitz, i zaproponował zorganizowanie ataku na obóz. Dowództwo AK pomysł jednak odrzuciło. Pilecki dał się zamknąć w Auschwitz z własnej woli, by sprawdzić docierające stamtąd informacje o zbrodniach. Za drutami spędził prawie dwa i pół roku.
