Jeden z korespondentów zgłosił podobny problem - Czy poprawny jest zwrot "Było za piętnaście siódma". Bo gdyby poprzestawiać szyk słów, mielibyśmy: "Była siódma za piętnaście", a nie "było...". Czy to jest w ogóle jakiś argument i jakaś metoda - przestawić szyk słów w zdaniu, żeby odkryć rodzaj?
Tenże profesor odpisał 19 maja 2007 - To ciekawe i trudne pytanie - argument za tym, że w słownikach poprawnej polszczyzny, wśród tzw. haseł problemowych, powinno się znaleźć hasło czas, ewentualnie określenia czasu. Tymczasem zaś Nowy słownik poprawnej polszczyzny w haśle za podaje przykład "Jest za dwadzieścia trzecia", z którego oczywiście nic nie wynika. Oprócz może wskazówki, że jeśli nie wiesz, jak użyć czasu przeszłego, to mów w czasie teraźniejszym. Przytoczony argument, że podmiotem zdania jest siódma, brzmi logicznie. W Korpusie Języka Polskiego PWN konstrukcje typu "Była za piętnaście siódma" przeważają. Mniej liczne przykłady typu "Było za piętnaście siódma" występują tu tylko w zapisach rozmów. Być może tworzone są przez analogię do zdań typu "Było piętnaście po siódmej", a także "Było późno".
Na ogólne pytanie, czy zmiana szyku ujawnia rodzaj, mogę odpowiedzieć równie ogólnie: tak. W szczegółach jednak bywa różnie.
Bogatsi o owe wyjaśnienia, sięgnijmy zatem do tekstu Konstytucji 1997, w którym czytamy:
Art. 125.3. Jeżeli w referendum ogólnokrajowym wzięło udział więcej niż połowa uprawnionych do głosowania, wynik referendum jest wiążący.
Czyżbyśmy w ustawie zasadniczej mieli błąd? No bo raczej wzięła, nie wzięło? Wynik referendum jest wiążący, jeżeli udział w nim wzięła więcej niż połowa uprawnionych do głosowania.
Czy zatem w tekście Konstytucji 1997 narozrabiał chochlik? A może nasz język jest tak trudny, nawet dla nas, Polaków, że aż... za trudny?
Komentarze