Nieznani BOHATEROWIE. Mjr Stefan Kleczkowski,Dywizjon 303

Z ziemi Polskiej, do Polskiej ziemi........

O Bohaterach Dywizjonu 303 wiemy glownie z książki Arkadego Fiedlera. Została napisana w 1940 r. Powstawała w ostatnich tygodniach  Bitwy o Anglię oraz przez kilka tygodni po niej.

Dzis losy BOHATERA mniej znanego niz ci ktorzy mieli  na swoim koncie najwiecej zestrzelen, ale ktory rowniez zaliczyl mnostwo lotow bojowych ale tez robil rzecz niemniej wazna. SZKOLIL polskich asow mysliwstwa lotniczego.

Pochylmy sie nad jego losem, ale pomyslmy tez o wielu , ktorych wysilek w drodze do Ojczyzny byl rownie wazny, a ktorzy w dalszym ciagu pozostaja bezimienni.

  STEFAN KLECZKOWSKI urodził się 8 kwietnia 1917roku w domu rodzinnym w Dębowie( woj.mazowieckie),  jako drugie dziecko w rodzinie. Ojciec Stanisław Kleczkowski , matka Rozalia Kleczkowska z domu Szulkowska. Starsza siostra Irena .

Od roku 1919 STEFAN zamieszkuje z rodzicami w domu rodzinnym ojca w Kleczkowie, w dzielnicy zwanej Modlin i tu przychodzą na świat dwie jego młodsze siostry: Czesława i Zofia.

Dziadek STEFANA był Adolf Kleczkowski ur 1857r zm.w 1917 , babcia Izabella Kleczkowska z domu Chełstowska. Ojciec STEFANA KLECZKOWSKIEGO Stanislaw miał trzech braci: Antoniego, Jana i Stefana , którzy mieli częściowo wpływ na drogę życiową STEFANA. Szczególnie w młodosci byli to stryjowie Jan i Stefan.

Szkołę Podstawową w Kleczkowie zwaną Powszechna rozpoczyna w roku 1924 r. a ukończył ją jako szkołę II stopnia – 6 klas. Jako chłopiec juz w szkole podstawowej  przejawiał duże zdolnosci do nauki i talent sportowy. Rodzice a szczególnie mama miala nadzieje że STEFAN podejmie studia lekarskie, natomist starsza siostra Irena chciała aby pozostał w Kleczkowie i przejął majątek. Pomoc okazuje mu Stryj Jan, który będąc włascielem dużego majatku (100ha ziemii ) zabiera STEFANA do Lask k/Czerwina .Tam w Czewinie kończy  7-mą klasę Szkoły Podstawowej . Stryj Stefan pracujący w Warszawie na stanowisku sędziego przeznacza na dalszą edukację STEFANA 3.500zł.

 Tak rozpoczyna nauke w Gimnazjum Państwowym im Tadeusza Kosciuszki w Łomży . W tym okresie zamieszkuje na stancji . Na samym początku nauki potwierdza swoje zdolności w ciągu jednego roku zaliczając I i II klasę gimnazjium. Uczęszczał do klasy o kierunku matematyczno-przyrodniczym. Lubiał jeżdzic na nartach. Zachowalo się JEGO zdjecie z zawodów narciarskich w Bukowinie z 1934r. Egzamin dojrzałości zdaje w 1937 roku otrzymując SWIADECTWO DOJRZAŁOŚCI.Okres nauki w gimnazjum to przygotowanie do realizacji jego marzeń zostania pilotem i nauki w Centrum Wyszkolenia Lotniczego w Dęblinie. Jeszcze przed przystąpieniem do matury gromadzi niezbędne dokumenty. W domu rodzinnym wywołuje to trochę zamieszania.Najbardziej ubolewala nad tym mama która oceniając JEGO zdolności widziala w nim tylko lekarza. Przeciwna jego planom była również siostra Irena która widziała w nim jedynego własciciela majatku . Po dyskusji rodzinnej ustalono,że STEFAN będzie realizował swoje marzenia. Otrzymuje pisemną zgodę rodziców na złozenie dokumentów do szkoły lotniczej (takie wówczas były wymagania) a na majatku pozostaje młodsza siostra Czesława Jankowska.

Wymagania stawiane kandydatom na pilotów były w tym okresie bardzo wysokie.Musieli legitymowac sie maturą, ukonczeniem kursu pilotażu w aeroklubie lub na obozach, przejść badania lekarskie i psychologiczne oraz zdać egzamin wstepny z wiedzy ogólnej, języka obcego – ustne i pisemne oraz sprawdzian fizyczny .W roku 1937 STEFAN KLECZKOWSKI zostaje przyjety do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Deblinie . W dniu 8 wrzesnia 1937r na obozie w Ustianowa, otrzymuje licencję Pilota Szybowcowego.

Na I roku uczelniprowadzone były zajecia teoretyczne i praktyczne przygotowujące do uzyskania specjalnosci pilota i obserwatora.W roku 1938 odbywa sie III promocja Szkoły Podchorążych (Grupa Techniczna) ,STEFAN KLECZKOWSKI otrzymuje nominację – zostaje oficerem technicznym.

Kontynuuje naukę na uczelni a w 1939 roku odbywa sie XIII promocja Szkoły Podchorążych Lotnictwa- podczas której STEFAN KLECZKOWSKI otrzymuje kolejna  licencję -PILOTA

   

Komendantem Uczelni w tym okresie był płk.pil Wacław Iwaszkiewicz – 1936-1938 i mjr pil Andrzej Kołotko – 1938-1939 i w roku 1939 ppłk dypl. pil Jerzy Bajan. Na dzień 1 wrzesnia polskie lotnictwo miało 1181 pilotów a jednym z nich był własnie STEFAN KLECZKOWSKI.

Wybuch II Wojny Światowej zastaje STEFANA  w Dęblinie, zostaje przydzielony do zwiadu. W dniu 2 września lotnictwo niemieckie dokonuje duzego bombardowania lotniska i uczelni w Dęblinie.                                           W dniu 17 wrzesnia Naczelny Wódz wydał nastepujący rozkaz:

 „Sowiety wkroczyły, Zarządzam ogólne wycofanie na Rumunię i Węgry najkrótszymi drogami. Z Sowietami nie walczyć, tylko w razie natarcia z ich strony, lub próby rozbrajania naszych oddziałow. Oddziały, do których podeszły Sowiety, powinny z nimi pertraktować w celu wyjscia z garnizonów do Rumunii i Węgier .....”

       

 

Zgodnie z powyzszym rozkazem STEFAN z paszportem i zakonspirowanymi danymi jako student ze Lwowa przedostaje sie do Rumunii.W dniu 27 września w Bukareszcie otrzymuje wizę Francuską nastepnie 7 pażdziernika wizę Marokańską. W dniu 15 pażdziernika opuszcza Rumunię .i dnia 21 pażdziernika dociera do Bejrutu w Maroku, a 31 pażdziernika1939r do Marsylii we Francji.. Po kapitulacji Francji w czerwcu 1940r zgodnie z rozkazem Naczelnego Dowództwa przedostaje się do Anglii. Od 30 maja do 20 sierpnia 1940r przebywa w Centrum Wyszkolenia Ziemnego w Blakpool nastepnie od1-20 wrzesnia 1940r przechodzi specjalistyczne szkolenie pilotażu na samolotach na sprzęcie brytyjskim w miejscowosci Sutton Bridge.                  

 Pierwszą informacja o STEFANIE zanotowano w roku 1940  w dokumentach Dywizjonu 302 : „19 września było pochmurno.Mimo to klucz mysliwców został naprowadzony na niemieckiego bombowca Ju-89, ktorego zestrzelił por.Kowalski. W nastepne dni warunki atmosferyczne nie sprzyjały akcjom lotniczym. 23 wrzesnia przybyli do dywizjonu piloci – ppr.Stefan Kleczkowski, sierż, Jerzy Załuski i sierż. Zenon Kleniewski” Dywizjon 302 w tym czasie stacjonuje w Duxford. Nastepnie Stefan zostaje przeniesiony na przedmiescia Londynu do Northolt a nastepnie do West Hampner. Dowódcą Dywizjonu 302 jest Ppłk Mieczysław Mumier. W grudniu nastepuje zmiana na stanowisku dowódzcy dywizjonu .Zostaje nim kpt. pilot Piotr Laguna. Polski personel całego Dywizjonu 302 w poczatkowym okresie liczył 165 osób.STEFANOWI KLECZKOWSKIEMU nadany zostaje Nr P 76717 który uzywany jest przez całą wojnę we. wszystkich rejestrach.W tym to okresie cały dywizjon był ciągle w stanie alarmowym gotowy w kazdej chwili do przechwycenia i zwalczania samolotów niemieckich. Starty bojowe odbywają sie w kluczach (3 samoloty), eskadrze (6 samolotów) lub calym dywizjonem (12 samolotów).

Bilans zwycięstw Dewizjonu 302 w 1940r to18 – samolotów niemieckicj zestrzelonych napewno,10 - prawdopodobnie i 1 uszkodzony,8 – pilotów poległych i 3 rannych.

STEFAN KLECZKOWSKI  - uczestniczył w 19 operacjacjach bojowych.

Rok 1941 dewizjon rozpoczął lotami na osłonę konwojów morskich oraz patroluje rejon portow.Od poczatku wojny cała Anglia zachwycona jest zwycięstwami i odwaga polskich pilotów.W restauracjach , kawiarniach, nikt nie chce od nich przyjmowac zapłaty za zamawiane dania. Wszędzie gdzie sie pojawili, przyjmowani byli po królewsku. Rozpisuje się o nich prasa angielska nazywając ich Aniołami Zemsty, a anglicy mówia o nich „The best of the best” – Najlepsi z Najlepszych.

  

   W lutym 1941 zgodnie z rozkazem z dnia 7 lutego 1941r (odnotowane w ksiegach operacyjnych Dywizjonu 302 w jezyku angielskim) STEFAN KLECZKOWSKI oddelegowny zostaje do Ośrodka Szkolenia Królewskich Sił Lotniczych w Cranwell (Royal Air Force w skrócie noszacym nazwę RAF) .Przechodzi tam kurs instruktorów pilotażu w 6 O.T.U w dniach od 13 lutego – 25 maja 1941r. Dobra znajomość jezyka angielskiego i niemieckiego jak równiez dwie specjalności zdobyte na uczelni w Dęblinie – oficer techniczny i druga – pilotaż były podstawą do szybkiego oddelegowania go na stanowisko instruktora szkoleniowca.Był to okres w którym poległo wielu pilotów  trzeba więc było uzupełniać na bierząco zarowno obsadę pilotw jak i personel techniczny. STEFAN jako jeden z nielicznych spełniał te warunki. W tym okresie polscy piloci mieli problemy z uzywaniem angielskich zwrotów wojskowych i komunikacji podczas walk, musieli również przchodzic przeszkolenie na sprzęcie angielskim. Po ukończeniu kursu zostaje instruktorem pilotażu RAF na terenie Szkocji w 1 Polskiej Szkole Pilotazu (No.1 Polish FTSW, nastepnie w 25 Polskiej Szkole Pilotażu EFTS (No.25.EFTS). Będąc wykładowcą i instrktorem podnosi swoje kwalifikacje. Przechodzi szkolenie wyzszej sztuki walki i pilotazu od 17 sierpnia –1 wrzesnia 1942 roku w 59.O.T.U RAF w Milfield W okresie od 22 pażdziernika 1942 do 26 września 1944 uzyskuje uprawnienia Dowódcy Lotów w RAF (Flight Commander) .Zostaje tez awansowany do stopnia kapitana. Od. kwietnia 1941r do pażdziernika 1944 roku STEFAN KLECZKOWSKI wyszkolił 149 polskich pilotów..

            W Dywizjonie 303 (zwanym WARSZAWSKIM) im Tadeusza Kosciuszki zameldował sie 8 pażdziernika 1944roku na podstawie rozkazu z dnia 1 pażdziernika Nr DGP/TTC?1078/44/12. Był to okres kiedy do wojny przystapili juz alianci.Zmienił sie prawie całkowicie charakter walk. Z walki obronnej dewizjony przystąpiły do ataku i bombardowań. W tym to okresie polscy piloci czują sie pomijani i mniej zauważalni Dlatego też Arkady Fiedler  powiedział:

„Tego zażądaliby polscy piloci w zapłacie - Uczciwego i rozumnego spojrzenia na Polaków”.

 W walce o Anglię Dywizjon 303 wykonał:

9900 – lotów bojowych,  15.866godzin bojowego ataku , zestrzelono 203 samoloty nieprzyjaciela, zrzucono 250 ton bomb.

Straty w sprzecie - 90 samolotów, poległo 44 pilotów , dostało sie do niewoli 10.

W latach 1944-45 kiedy to w dywizjonie walczył STEFAN KLECZKOWSKI dywizjon wykonuje:

Rok 1944 – samozadań - 2.653;  godzin bojowego ataku - 5.259

Rok 1945 – samozadań  - 632;   godzin bojowego ataku - 1.118

W tym to czasie STEFAN z dywizjonem stacjonuje na na następujących lotniskach w Anglii:1944- Coltishall. 9 maj 1945 – Anderews Field, 28 listopada 1945r – Turnhouse, 4 stycznia 1946r – Wick, 3 marca 1946r - Charterhall, 23 marca 1946r wHethel az do rozwiązania dywizjonu.

W Dywizjonie 303 STEFAN KLECZKOWSKI bierze udział w 2 atakach bojowych i wykonuje 26 lotów bombowych nad Francję, Holandie, Belgię i Niemcy.

W dniu 25 kwietnia 1945 roku Dywizjon 303 osłania jeden z najsłynniejszych nalotów bombowych , na siedzibe Hitlera w Berchtesgaden w Alpach. W akcji tej bierze udział250 bombowców Lancaster , eskortowanych przez 10 wysokiej klasy pilotów na mysliwcach Mustang. W sród nich był kpt. STEFAN KLECZKOWSKI.

Po zakończeniu wojny ponownie podwyzsza swoje kwalifikacje przechodzi kurs nawigatorów ,od 15 lutego do 25 marca 1946r w RAF West Raynham. Ostatni lot  bojowySTEFANA KLECZKOWSKIEGO w Dywizjonie 303 odbył sie 10 maja 1946 roku.

Po zakończeniu działań wojennych Dywizjon 303 nadal pełnił służbę a rozwiązany zostaje 9 grudnia 1946 stacjonując w Hethel.

         Awanse i odznaczenia STEFANA KLECZKOWSKIEGO

                                                       

 Służbe w Dywizjonie 302 rozpoczyna w stopniu podporucznika a konczy w Dywizjonie  303 w stopniu kapitana. Zostaje awansowany do stopnia majora przez Prezydenta Rzeczypospolitej Ryszarda Kaczorowskiego w dniu 10 listopada 1990r                                    

. Uhonoronowany zostaje wieloma odznaczeniami bojowymi i lotniczymi między innymi: :

 - 14 sierpnia 1945r Odznaką 303 Dywizjonu Mysliwskiego Warszawskiego im T..Kosciuszki     -                     21 marca 1946r Medalem Lotniczym     -      27 maja Krzyzem Walecznych Nr LEG 16650          - Gwiazdą za Bitwę o Anglię ( Battle of Britain Star)

Wszystkim bohaterom odznaczonym tą Gwiazdą w roku 1993 w miejscowości Capel-le Ferne w hrabstwie Kent postawiono pomnik. Niestety STEFAN KLECZKOWSKI nie dozył tego wydarzenia. Zmarł rok wczesniej.

 Rodzina i przyjaciele.

 W roku 1941- 13 lutego wstępuje w zwiazek małżeński z Betty Margaret Barrow, która przyjmuje nazwisko Kleczkowski. Mają dwóch synów młodszy Richard Francis starszy Stefan Henryk Stanley. Drugie imię Henryk otrzymuje po najblszym koledze ojca, który zginął w akcji w bitwie o Anglie, trzecie Stanley (Stanisław po dziadku). -Syn Stefan Henryk Stanley Kleczkowski poszedł w slady ojca i został równiez pilotem o specjalności „Bush Pilot” tzn specjalizował sie w wykonywaniu lotów w trudnych warunkach, przeważnie w Kanadzie. Obecnie jest pilotem testującym samoloty w Anglii.

 -Wnuczek Stefan John Kleczkowski rowniez jest pilotem .Pilotuje samoloty pasażerskie w liniach lotniczych BMI- British Midland International operujących z lotniska Heathrow w Londynie.Prowadzi samoloty typu Airbus,-   wnuczka Samantha Margaret Kleczkowski (Holum) - prawnuczki Brooklyn Cassidy Holum i Gabriella Margaret Holum.

Po rozwiązaniu Dewizjonu 303 STEFAN opuszcza jednostkę 11 grudnia 1946 roku. Rozpoczyna wraz z żoną, prowadzenie prywatnego biznesu rodziny Barrow – Hotel o nazwie The Coniston Private Hotel.

Pierwszy raz do Polski przyjeżdża w lipcu 1955roku samochodem w raz z żoną i synami. W póżniejszych latach wizyty jego w Polsce sa coraz częstsze .Do tradycji należą jego przyjazdy w okresie wakacji na odpust w  rodzinnym Kleczkowie i na Wszystkie Święte.  Z grona przyjacieli STEFANA KLECZKOWSIEGO należy wymienić Henryka Szczęsnego jedeno z najwiekszych bohaterów bitwy o Anglię. Towarzyszył STEFANOWI w ostatniej drodze z Londynu na cmentarz w Kleczkowie..

O takich przyjażnich napisano :

„Wysoko w górze w powietrzu, sprawy ŻYCIA i ŚMIERCI i POCZUCIA OBOWIĄZKU układaly sie w prosty, wyrażny sposób. Były to trzy żelazne , niezłomne potęgi. A jednak czasem na ich twardym podłożu wyrastał miękki, cenny kwiat koleżeńskosci. Kwiat cenny i dziwny bo gdy raz wykiełkował i wyrósł zdolny był potem przetrwać szorstkie wichury i znieść njcięższe burze przez długie lata.”

 STEFAN KLECZKOWSKI pochodzi ze słynnego RODU SZLACHECKIEGO KLECZKOWSKICH ,założycieli Kleczkowa i fundatorów koscioła .

Czesc Jego pamieci

Dokumenty i informacje przekazali:Stefan Henryk Stanley Kleczkowski ,Wojtek Edmund Budkiewicz, Czeslaw Jankowski. Opracowala i udostepnila: Alina Brzostek.

Redakcja: Nathanel