Tak się składa, że to politycy decydują o kształcie edukacji, a tymczasem poprawa systemu edukacji jest zadaniem ponad-politycznym. Jeśli widzimy, że niektóre instytucje i firmy w Polsce źle funkcjonują (a to oczyszczalnia ścieków nawali, a to olej się wyleje), to uniwersalną przyczyną takiego stanu rzeczy jest to, że ludzie, którzy nimi zarządzają, sobie nie radzą. Nie radzą sobie ponieważ nie zostali do tych zadań dobrze przygotowani. Niski poziom nauczania jest groźny dla gospodarki i dla funkcjonowania państwa, i nie jest to problem, z którym poradzi sobie jedna partia, działając przeciw drugiej. Na naprawę i sposób naprawy edukacji muszą się zgodzić wszyscy.
Jak naprawić system edukacji w Polsce?
Najpierw trzeba sobie wyobrazić jak powinno działać dobre szkolnictwo. Kiedy sobie wyobrazimy i precyzyjnie opiszemy dobre szkolnictwo, i zgodzimy się, że jest to cel do którego chcemy wszyscy zmierzać, będziemy mogli przejść do oceny rozbieżności między tym co jest i tym co chcemy, żeby było. Przedostatni etap przekuwający utopię w rzeczywistość to zaplanowanie w czasie zmian, dzięki którym można najłatwiej przejść od stanu obecnego do stanu zaplanowanego.
Jeśli o kształcie szkolnictwa ma zdecydować parlament, to wszystkie ugrupowania powinny się zgodzić na to, do jakiego celu i jaką drogą chcą dążyć.
Minister Edukacji powinien kilkukrotnie rozesłać wszystkim partiom ankietę dotyczącą proponowanego kształtu szkolnictwa w Polsce. Pytania należy stawiać w kolejności, która minimalizuje ilość stawianych pytań i nie generuje sprzeczności. Zacząć należy od spraw najbardziej fundamentalnych, przechodząc do kolejnych pytań, w zależności od odpowiedzi uzyskanych na pytania poprzednie, docierając do najdrobniejszych istotnych szczegółów projektu, a następnie mechanizmów, które będą ten nowy system kontrolowały by w końcu zorganizowany i uruchomiony działał już sam.
Jednym z pierwszych pytań byłby status szkoły i nauczyciela:
1. Czy pozostawimy szkoły pod opieką samorządów, czy miałyby przejść pod opiekę państwa?
2. Czy nauczyciel ma być pracownikiem zatrudnianym przez samorząd, czy ma być urzędnikiem państwowym, czy pracownikiem oświaty podległym Ministerstwu Edukacji.
Po uzyskaniu konsensusu w tej sprawie, liczba kolejnych pytań się zawęża. Choć może już w pierwszej ankiecie można by postawić takie pytania:
1. Proponowany konsensus kanonu lektur szkolnych.
2. Czy dopuszczalne jest organizowanie lekcji w późnych godzinach popołudniowych, czy raczej muszą się mieścić w czasie np. od 9.00 do 15.00?
3. Jakie wykształcenie ma mieć osoba prowadząca lekcje z przygotowania do życia w rodzinie? Czy musi być psychologiem?
4. Czy za złe zachowanie będzie można ucznia usunąć ze szkoły bez zgody sądu, ponieważ to trwa latami = jest nieskuteczne w sensie szkód wyrządzonych innym, których nie da się naprawić?
5. Czy pensum ma być obowiązkiem, czy przywilejem – np. na takiej zasadzie: jeśli masz dobre wyniki, możesz dostać więcej godzin i większe wynagrodzenie za godzinę?
6. Monitoring w szkołach z dostępem dla dyrekcji i psychologa szkolnego? Powinno być mniej ekscesów, a jednocześnie będzie materiał do przemyśleń jak lekcje prowadzić by wszyscy byli zainteresowani. Praca w szkole to praca zespołowa.
7. Co cztery lata ranking szkół dla każdego województwa by np. 10 najgorszych szkół rozwiązać i powołać ponownie w całkowicie nowym składzie osobowym?
Każdy z punktów by jego wspólna realizacja miała sens, powinien być w Sejmie akceptowany przez, powiedzmy 66% posłów. Kiedy posłowie nie mogą się w jakimś punkcie zgodzić – niech punkt trafia pod referendum! Proszę, niech tylko nikt nie mówi, że na referendum nie ma pieniędzy.
Ta kadencja ma pewną zaletę – ludzie wszystkich opcji politycznych są reprezentowani. Drogie Posłanki i Drodzy Posłowie wszystkich ugrupowań – liczymy na Was. Macie sporo czasu do roku 2023.
