Węgry ponownie znalazły się w centrum uwagi Unii Europejskiej z powodu rosnących obaw dotyczących wolności prasy i przestrzegania zasad państwa prawa.
UE podejmuje zdecydowane działania, aby zmusić rząd Viktora Orbána do respektowania demokratycznych standardów – poprzez nowe inicjatywy legislacyjne oraz finansowe sankcje.
Koncentracja mediów i nowe instytucje
W 2018 roku rząd Orbána utworzył Centralnoeuropejską Fundację Prasy i Mediów (KESMA), która skonsolidowała około 500 organizacji medialnych – w większości lojalnych wobec władzy. Ten krok wywołał niepokój dotyczący koncentracji własności mediów oraz wpływu rządu na niezależność redakcyjną. Bruksela uważa, że taka sytuacja zagraża pluralizmowi opinii i wolności prasy.
Dodatkowo, w grudniu 2023 roku węgierski parlament uchwalił ustawę powołującą „Urząd Ochrony Suwerenności”, który otrzymał szerokie uprawnienia do badania działalności osób i organizacji otrzymujących zagraniczne finansowanie. Spotkało się to z ostrą krytyką ze strony UE, która obawia się, że nowy organ może służyć do wywierania presji na niezależne media i społeczeństwo obywatelskie.
Reakcja UE: nowe przepisy i presja finansowa
W odpowiedzi na sytuację na Węgrzech oraz w innych krajach członkowskich, UE przyjęła Europejski Akt o Wolności Mediów (EMFA), który wszedł w życie w maju 2024 roku. Dokument ten zakazuje używania oprogramowania szpiegującego wobec dziennikarzy bez decyzji sądu, zapewnia ochronę źródeł informacji oraz wymaga przejrzystości finansowania mediów
Ponadto, Komisja Europejska zamroziła wypłatę około 7,5 miliarda euro z funduszy UE dla Węgier z powodu obaw o praworządność. To pierwszy przypadek użycia mechanizmu „pieniądze za praworządność”, który pozwala UE wstrzymać finansowanie państw naruszających zasady demokracji
Perspektywy i wyzwania
Pomimo nacisków ze strony UE, rząd Orbána nie zamierza zmieniać kursu, argumentując, że jego polityka odpowiada interesom narodowym. Krytycy jednak wskazują na systematyczne ograniczanie wolności prasy oraz podważanie niezależności sądownictwa.
UE stoi przed trudnym pytaniem: jak skutecznie egzekwować przestrzeganie demokratycznych wartości w państwach członkowskich, nie naruszając przy tym zasady suwerenności narodowej? Wynik tego sporu będzie miał znaczenie nie tylko dla Węgier, ale także dla przyszłości europejskiej demokracji jako całości.
Nowiny Polskie
Inne tematy w dziale Polityka
