Sierpniowe takie tam

Pierwsze wycieczki były tam, gdzie była rodzina, i dla nas od zawsze istniał Kraków. Do Warszawy pojechałam pierwszy raz, mając piętnaście lat. Dotąd oglądałam ją na kolorowych i czystych zdjęciach z Kodaka. Na jednym była chyba jakaś ściana, wyłożona epitafiami, a w pobliżu figurka maleństwa w przydużym hełmie, przepasanym biało-czerwoną wstążką.

To chyba pierwszy akcent powstańczy, jaki oglądałam, powiedzmy, na własne oczy. Jeszcze był pamiętny obóz  w głębokich, ponurych, ubunkrowionych lasach gdzieś koło Szczecinka. Wieczorem, w duzej sali stołówkowej "trochę już nudni, podstarzali ludzie", jak oceniałam wtedy około dwudziestoletnich harcerzy, zorganizowali wieczornicę dla całego obozu. My, zuchy, przygotowywaliśmy się do niej wcześniej długo i starannie pod kierunkiem druha Andrzeja w spłowiałym mundurze, nie bardzo jeszcze rozumiejąc, jakie właściwie święto mamy uczcić.

Gdy już przyszedł ów wieczór, nastrój był  poważny, ale pozbawiony tego napięcia, jaki towarzyszył np. szkolnym obchodom 17 października (na które się jeszcze, ha, ha, troszeczkę załapałam). W naszej stołówce było ciemno, zresztą, tam zawsze było ciemno i smutno, bo światło docierało przez  konary sosen, a i bez tego ciągle lało. Teraz w dodatku nie zapaliliśmy świateł. Harcerze śpiewali, śpiewali na przykład "Szare Szeregi", a my deklamowaliśmy jakieś proste wierszyki o żołnierzach. Dopiero wtedy, gdy wystąpił jeden z druhów, który wypowiedział słowa, będące chyba cytatem z wiersza (a moze z piosenki? kto wie?): "Krzyknął: Czuwaj, chłopaki! I poległ za biało-czerwoną", skojarzyłam, że mowa nie o "staruszkach" z II Armii Wojska Polskiego, tylko o ludziach w naszym wieku! Dopiero wtedy dotarło - ile mieli lat i czego sie podjęli. Pamiętam, że aż poczułam dreszcz.

Dreszcz przeszedł. Na długo pozostał jakiś niepokój.