Od kilkudziesięciu lat trwa proces stopniowej degradacji kolejowych przewozów pasażerskich. Oprócz naturalnych czynników, związanych z rozwojem indywidualnego transportu samochodowego, są również inne związane z zarządzaniem, finansowaniem oraz gospodarowaniem majątku Polskich Kolei Państwowych (PKP). Warto nakreślić zatem kilka słów na temat historycznej i aktualnej oferty dla podróżnych uwzględniając problemy finansowe i kadrowe przedsiębiorstwa.
Z roku na rok ubywa połączeń, zarówno dalekobieżnych, jak i regionalnych w województwie podlaskim. Bieżący rozkład jazdy pociągów pasażerskich stacji Białystok jest najgorszym spośród wszystkich dotychczasowych w 150-letniej historii kolejnictwa na naszych ziemiach. W edycji 2012/2013 przewoźnicy kolejowi uruchamiają jedynie 34 pary pociągów, co daje łączną liczbę 68 połączeń pasażerskich wyprawianych i przyjmowanych na białostockim dworcu głównym. Koniecznie należy dodać, że część z nich kursuje w określonych ściśle terminach (np. 88720 relacji Białystok - Czeremcha kursuje tylko w soboty).
Porównując aktualne zestawienie z rozkładem jazdy pociągów sprzed ponad 16 lat, okazuje się, że zlikwidowanych, bądź zawieszonych zostało 47% wszystkich połączeń kolejowych. To pokazuje skalę upadku kolei, nie tylko na Podlasiu, lecz także innych regionach Polski:
Stacja BIAŁYSTOK - odjazdy (na podstawie SRJP 1996/1997)
0:02 (28) 19015 VILNIUS (WILNO) 9:01
2:10 77202 ŁÓDŹ FABRYCZNA
2:25 (27) 19012 WARSZAWA ZACHODNIA 6:10
2:45 77221 SUWAŁKI 5:26
2:55 79221 EŁK 4:44
3:52 88750 BIELSK PODLASKI 5:06
4:15 77821 ZUBKI BIAŁOSTOCKIE 5:14
4:20 77320 MAŁKINIA 5:53
4:30 51001 GRODNO 8:17
4:49 (58) 19003 SANKT PETERSBURG 9:27
4:59 41503 Wigry SUWAŁKI 7:24 (kursuje w sezonie)
5:29 88720 CZEREMCHA 7:36
5:45 79021 EŁK 7:40
5:50 77100 Narew WARSZAWA ZACHODNIA 8:35
5:58 77621 KUŹNICA BIAŁOSTOCKA 6:52
6:25 77322 MAŁKINIA 7:58
7:30 77102 WARSZAWA ZACHODNIA 10:20
8:45 77623 KUŹNICA BIAŁOSTOCKA 9:40
9:05 77324 MAŁKINIA 10:38
9:38 77101 Hańcza SUWAŁKI 11:46
9:42 91020 BREST (BRZEŚĆ)
9:46 79121 Hańcza EŁK 11:24
9:49 77823 ZUBKI BIAŁOSTOCKIE 10:48
10:00 77104 WARSZAWA ZACHODNIA 12:45
10:50 91002 Balti WARSZAWA ZACHODNIA 13:24
10:50 (299) 71019 Petersburg SANKT PETERSBURG 11:30
11:05 77420 SZEPIETOWO 12:35
11:43 15000 GDYNIA GŁÓWNA 19:41
11:52 19205 KUŹNICA BIAŁOSTOCKA 12:37
12:00 (57) 19000 WARSZAWA GDAŃSKA 14:34
13:00 77326 MAŁKINIA 14:33
13:45 79023 EŁK 15:22
13:48 77123 SUWAŁKI 16:39
14:00 77106 WARSZAWA ZACHODNIA 16:45
14:05 88722 CZEREMCHA 16:07
14:05 91322 BREST (BRZEŚĆ) (kursuje po ogłoszeniu)
14:35 77328 MAŁKINIA 16:08
14:50 77625 KUŹNICA BIAŁOSTOCKA 15:51
15:25 77422 SZEPIETOWO 16:21
15:40 79125 Narew EŁK 17:19 (kursuje codziennie oprócz 25.XII i 30.III)
15:44 88724 CZEREMCHA 17:47
15:45 77627 KUŹNICA BIAŁOSTOCKA 16:48
16:00 77108 WARSZAWA ZACHODNIA 18:50
16:05 77825 ZUBKI BIAŁOSTOCKIE 17:04
16:25 77330 MAŁKINIA 17:58
16:53 91001 Balti ŠEŠTOKAI 20:57
17:03 77629 KUŹNICA BIAŁOSTOCKA 18:09
17:16 88726 CZEREMCHA 19:17
17:25 79029 EŁK 19:14
17:30 77110 Hańcza WARSZAWA ZACHODNIA 20:20
18:15 (298) 17018 Petersburg BERLIN LICHTENBERG
18:30 77610 MAŁKINIA 20:03
18:40 (36) 19009 Borodino MOSKVA BIEŁORUSSKAJA (kursuje 1-6)
19:10 19206 WARSZAWA ZACHODNIA 21:50
19:42 77127 SUWAŁKI 22:28
19:45 18205 SZCZECIN GŁÓWNY 10:07 p. Ełk
20:05 16501 WROCŁAW GŁÓWNY 9:12 p. Ełk (kursuje w 5/6 i 7/1 i w sezonie)
20:10 77332 MAŁKINIA 21:43
20:38 88728 CZEREMCHA 22:44
20:57 14502 Wigry GLIWICE 5:44 (w sezonie)
21:40 79031 EŁK 23:19
21:56 77631 GRODNO 0:38
22:30 77424 SZEPIETOWO 23:26
22:50 77633 KUŹNICA BIAŁOSTOCKA 23:44
Czy więcej oznacza lepiej?
Zaprezentowany powyżej rozkład, wyraźnie pokazuje rozległą siatkę połączeń z Białegostoku. Zainteresowanie mogą wzbudzać liczne połączenia międzynarodowe. Jednak większość z nich została zawieszona w 2000 roku na czas nieokreślony w okresie, w którym prezesem PKP był Krzysztof Celiński (znany z zawieszenia w owym czasie kilkuset połączeń różnej kategorii). Dziś już można pomarzyć o bezpośrednich połączeniach do Berlina, Moskwy, Mińska, Sankt Petersburga, Wilna, a nawet Paryża! Do tej ostatniej stolicy kursował w latach 80-tych XX wieku bezpośredni wagon w jednym z pociągów.
Do końca obowiązywania rozkładu jazdy 2008/2009 kursowały jeszcze trzy nocne pociągi dalekobieżne (Białystok - Szczecin Gł., Suwałki - Gliwice oraz łącznik Białystok - Warszawa Wschodnia do pociągu pospiesznego Karkonosze rel. Warszawa - Jelenia Góra), które w okresie sezonowym cieszyły się sporą popularnością wśród wielu osób. Jeśli prawdą jest, że przyczyną "uwalenia" dwóch pierwszych relacji był brak lokomotyw spalinowych do przeciągnięcia tych składów przez niezelektryfikowane linie, to bardzo źle świadczy o polityce ówczesnego zarządu spółki PKP Intercity S.A., na czele które stał... Krzysztof Celiński.Wybaczą Państwo, ale proszę darować mi ten komentarz...
Na zakończenie przyszła mi na myśl pewna refleksja... Na ile opłacalne było uruchamianie lokalnych połączeń nocą (np. do Bielska Podlaskiego, czy też łącznika Białystok - Ełk z pociągu pospiesznego relacji Łódź Fabryczna -Suwałki)? Na to pytanie nie jestem w stanie odpowiedzieć, gdyż nie dysponowałem nigdy danymi dotyczącymi frekwencji. Pamiętam jednak, że pociąg pospieszny 16501 do Wrocławia Głównego przez Mońki, Grajewo, Ełk, Korsze, Olsztyn, Iławę, Toruń, Poznań iLeszno cieszył się sporą frekwencją, gdyż wielokrotnie z tego połącznia korzystałem udając się z rodzicami na wakacyjny wypoczynek. Jednak obserwacja bezpośrednie i dane statystyczne to dwa zupełnie różne źródła informacji...
Czas pokaże, czy jakość, a co za tym idzie ilość uruchamianych połączeń ulegnie chociaż lekkiej poprawie...
Inne tematy w dziale Gospodarka