Odpowiedź na pytanie, co to znaczy być mężczyzną, oraz na czym polega męskość, wcale nie jest łatwa. No bo przecież jest to w końcu zbiór cech i zachowań właściwy mężczyznom, więc na jakiej podstawie twierdzić wypada, że zachowania tych mężczyzn, czy tego mężczyzny wcale nie są męskie tylko... no właściwie jakie?
Jaka jest alternatywa dla zachowań męskich? Kobiece? Czy męskość i kobiecość to są jakby dwa bieguny, pomiędzy którymi rozciąga się spektrum możliwych postaw i zachowań ludzi, tak że człowiek przechyla się to w stronę jednego bieguna np. męskości, to w stronę drugiego?
Jeśli jednak nie mamy dać wiary "guru" od postępu polegającego na unieważnieniu wszystkiego poza unieważnianiem, jeśli mamy zachować jakiekolwiek rozróżnienia, jeśli mamy w jakimś sensie oddać szacunek Życiu (tu przez duże "Ż"), które nieustannie RÓŻNICUJE formy swoich przejawów, jeśli piękna i wartości doszukiwać się będziemy we współgraniu RÓŻNIC, a nie w ich wymieszaniu lub ujednolicaniu, to odpowiedzmy sobie na pytanie "Co to znaczy być mężczyzną". Ta odpowiedź będzie czysto subiektywna i "na luźno" a nie "na poważnie". Od odpowiedzi drugiego rodzaj "na poważnie" są eksperci, których zresztą teraz... oj nieprzeliczone zastępy :)
Określenie męskości ma dwie trudne do rozdzielenia podstawy. Pierwsza z nich to naturalna i biologiczna, druga - cywilizacyjna. Więc czym jest męskość w perspektywie naszego świata, świata Zachodniej Cywilizacji i na czym polega?
1. Mężczyzna wykazuje dążenie do "nieznanego", dążenie do przekraczania granic, tego co "wiadome". Do "poszukiwania". Kobieta w takim przypadku wykazywałaby dążenie do "znanego", do objęcia zainteresowaniem i opieką tego, co wiadome. Mężczyzna wychodzi "w świat" czasem nawet za cenę zagrożenia życia. Wychodzi w poszukiwaniu środków do życia, a może czegoś jeszcze. Kobieta utrzymuje "dom", a więc miejsce, w którym życie powstaje, rodzi się i rozwija.
2. Męskość polega na zajmowaniu się "światem". Rozpoznawaniu dróżek w puszczy. Poznawaniu rodzajów owoców i zwierząt. Konstruowaniu narzędzi czy przepraw, by w tym świecie móc przetrwać. Mężczyzna zajmuje się manipulowaniem rzeczywistością "na zewnątrz". Stąd też poznawaniem jej zasad. Kobieta zajmuje się (tu nieco w wersji humorystycznej) mężczyzną. Musi się nauczyć nim manipulować, by po pierwsze nie zrobił jej krzywdy, po drugie wykonywał to, co ona chce, stąd jej uwaga i predyspozycje będą skierowane ku temu zadaniu, uzyskaniu wpływu na tę siłę wychodzącą z domu, powracającą do niego, czasem agresywną i mogącą być groźną. Tu powiedzenie "Mężczyzna jest głową, ale kobieta jest szyją, która głową obraca :)".
3. Męskość związana jest ze stosowaniem agresji fizycznej. To niezbędne, historycznie rzecz biorąc, żeby przetrwać w otoczeniu pełnym zagrożeń, ze strony zwierząt lub innych mężczyzn. Agresja mężczyzny skierowana jest głównie przeciw innym, obcym mężczyznom (ustawki?). Jakkolwiek może się obracać przeciw kobiecie, w związku, to ten rodzaj możliwej agresji jest tłumiony kobiecą zdolnością wpływu na mężczyznę oraz normami cywilizacyjno-religijnymi.
Taką normą męskości jest/było bycie "rycerzem", tj. człowiekiem, który agresję swoją potrafi powściągać, zaś wyładowywać ją w pełni wtedy, gdy "wypada", tj. na wojnie, w pojedynku, w wypadku zagrożenia itp. Mężczyzna posiada też wbudowane hamulce przed agresją wobec własnych, biologicznych dzieci. Stąd dzieci wychowywane przez biologicznych ojców, są znacznie mniej narażone na zachowania agresywne z ich strony, niż dziec,i których matka, ma nowego "partnera". Agresja psychiczna wydaje się być zdecydowanie spoza świata męskości.
4. Mężczyzna tworzy i przestrzega ZASAD. Jest to zdolność abstrakcyjnego ujmowania mechanizmów życia i podążania za odkrytym lub stworzonym wzorcem. Dla mężczyzny to zasady mają znaczenie. Dla kobiety, to emocje mają znaczenie. Mężczyzna od początku, szukał zasad w otaczającym go świecie po to, by tym światem lepiej manipulować, by z niego lepiej czerpać niezbędne do życia i rozwoju środki. Ten proces dotyczy też mechanizmów współżycia między ludźmi. W świecie społecznym, podobnie jak w naturalnym, mężczyzna szuka zasad bądź je ustanawia.
5. Mężczyzna - i tu kłania się język polski, tak doceniony przez Artura Rubinsteina - "nie odpuszcza". Cóż to znaczy? To znaczy, że mężczyzna jest konsekwentny, wierny własnemu słowu i własnym wartościom. Na mężczyźnie można polegać. Od kobiety już tego się tak bardzo nie oczekuje, a zmienność zdania i kaprysy traktuje jako pewien urok. Konsekwencja i pewna stałość jest jednym z istotniejszych wyróżników męskości w naszym kręgu kultury i cywilizacji. Konsekwencja ta, jest szczególnie istotna, gdy naraża mężczyznę na niedogodności, zagrożenia i straty.
6. Mężczyzna jest "przezroczysty", to znaczy mówi jak jest. Mowa mężczyzny wyraża to, co on myśli. Ukryte znaczenia, schowane podteksty, "dwumowa" czyli co innego mówię, co innego myślę, jest postawą niemęską. Z mężczyzną wie się "na czym się stoi". Jest to generalnie cecha wynikająca ze stosunku do PRAWDY, a więc tego, jak jest. Ta konieczność rozpoznawania zasad świata, przymus osiągania efektów w niesprzyjającym zewnętrznym środowisku, podejmowanie licznych decyzji, których skutkiem mogła być śmierć lub życie, wytworzyły w mężczyźnie nierozerwalną relację z PRAWDĄ, bo bez tego kryterium, bez tej wartości, podejmowane przez niego działania mogły się źle skończyć zarówno dla niego, jak i jego rodziny.
7. Mężczyzna jest zainteresowany kobietą, i to zarówno na poziomie seksualnym jak i emocjonalnym. Ten drugi poziom, bywa przemilczany czy marginalizowany i przedstawia się mężczyznę jako samca, którego jedynym celem w odniesieniu do kobiety jest kopulacja. Tymczasem to nieprawdziwe. Mężczyźni dali morze dowodów na zdolność i tendencję do "miłości" emocjonalnej. Ostatecznie wszystko, co mężczyzna robi, robi dla kobiety i swojej rodziny, a nie dla siebie. Robi tak, bo natura go informuje, że tak przekaże linię swojego życia dalej. Mężczyzna w naturalny sposób szuka zadowolenia kobiety i jej poczucia szczęścia, wtedy sam ma poczucie szczęścia, jako ten, który owo szczęście dostarcza, przynosi, zdobywa. Stąd także wywodzi się siła wpływu kobiety na mężczyznę. W sumie mężczyzna żyje i buduje dla innych.
8. Męskość to odwaga i związane z nią poczucie godności. Mężczyzna od zawsze wychodził na zewnątrz, a tam... czekały na niego niebezpieczeństwa, zagrożenia, konflikty. Stąd musiał wykształcić zdolność "stawania twarzą w twarz" z tym, co mu zagraża, z tym, co być może jest od niego silniejsze, czasem z przeważającą siłą, która go pokona, z porażką. Ta zdolność zajęcia "pozycji wyprostowanej", wobec losu, nieszczęścia, klęski, groźby czy niebezpieczeństwa wydaje się esencją męskości. Łkanie, kulenie się, ucieczka, użalanie się jawią się jako postawy niemęskie. Być może dlatego, mężczyźni odmawiają mówienia o swoich problemach, bólu czy trudnych sytuacjach. Być może dlatego wielokrotnie częściej niż kobiety, odbierają sobie życie, bo nawet nie są w stanie wypowiedzieć, tego, co ich zabija od wewnątrz, co w sumie - owo nie bycie w stanie - może się obracać przeciwko mężczyznom.
9. Przedostatnią cechą mężczyzny i wyróżnikiem męskości będzie tu nonkonformizm, tj. zdolność do tworzenia własnego kontekstu zamiast opierania się na kontekście społecznym. Mężczyzna potrafi czerpać wiedzę i ocenę własnego postępowania z tworzonego przez siebie zbioru przekonań i wartości, zamiast opierania się na tym, "co wypada", "co jest w modzie", co poleca świat, co "ludzie mówią" . Stąd może m.in. moda i jej zmiany nieco mocniej oddziaływują na zachowania kobiet niż mężczyzn. Facet ustala własną drogę i nią idzie, bo znajduje oparcie w sobie, a nie w świecie.
10. Mężczyźni mają tendencję i zdolność do tworzenia "abstrakcji". To znaczy nie traktowania rzeczy dosłownie. Mają poczucie humoru i zdolność do "oderwania się" od dosłowności i powagi. Autoironia, abstrahowanie, wychodzenie ponad poziom dosłowności to też cecha męska! :)
I to by było na tyle tych żartobliwych i lekkich hipotez. Ciekawe, co na to kobiety, no i oczywiście - mężczyźni :)
Utwór muzyczny :)
